Неизведанные области психической жизни. Экспедиции Уилфреда Биона и Д. Мельцера

Czerpiąc z istotnego wkładu Wilfreda Biona i Donalda Meltzeraw rozwój psychoanalizy, w swojej książce “Niezbadane rejony życia psychicznego. Wyprawy Wilfreda Biona i Donalda Meltzera” Avner Bergstein omawia i bada kliniczne implikacje dzieła tych analityków – zarówno obejmując świeżym spojrzeniem niektóre z ich koncepcji, jak i ilustrując je prezentowanym szczegółowo materiałem klinicznym z analiz dzieci, nastolatków i dorosłych.

Psychoanaliza – w swej istocie – dąży do poznania prawdy. Jednak często okazuje się, że prawdy emocjonalnej nie sposób ani poznać, ani przekazać za pomocą słów. Ów niewysłowiony obszar psychiczny znajduje się w samym centrum psychoanalitycznych wysiłków Biona i Meltzera.

Prace Biona odzwierciedlają jeden z etapów w ewolucji psychoanalizy, poszerzając zakres pracy klinicznej o rejony psychiczne, które wydawały się niedostępne. Natomiast Meltzer wysyca Bionowskie myślenie oryginalnymi pojęciami piękna i estetyki, nadając mu poetyczny i liryczny wydźwięk.

Pisząc przejrzyście, Avner Bergstein integruje miejscami bardzo teoretyczne myślenie Biona z codzienną praktyką kliniczną, czyniąc jaśniejszymi jego skondensowane i wieloznaczne stwierdzenia oraz sprawiając, iż stają się one przystępne i użyteczne kliniczne. Książka “Niezbadane rejony życia psychicznego” została napisana dla terapeutów i psychoanalityków zainteresowanych nowatorskim myśleniem Wilfreda Biona i Donalda Meltzera.

Spis treści

Podziękowania

Przedmowa

Rozdział 1. Psychotyczna część osobowości. Wyprawy Biona w niezbadane rejony życia psychicznego

Rozdział 2. Przekraczając cezurę. Reverie, śnienie i przeciwśnienie

Rozdział 3. Wykraczając poza spektrum tego, co można wyrazić słowami. Lęk przed załamaniem, katastroficzna zmiana i niewyparte nieświadome

Rozdział 4. O nudzie. Bliskie spotkanie z otorbionymi częściami psychiki

Rozdział 5. Ataki na łączenie czy popęd do komunikowania się? Tolerowanie paradoksu

Rozdział 6. Bolesne losy miłości pacjenta. Miłość w przeniesieniu i konflikt estetyczny

Rozdział 7. Obsesyjność. Modulowanie spotkania z prawdą emocjonalną i obiektem estetycznym

Rozdział 8. Niewysłowione

Posłowie

Bibliografia

Indeks

Przedmowa

Potrzeba pisania wyrasta z potrzeby przekazania tego, co niekomunikowalne. Pisanie to jeden ze sposobów przepracowywania niemożliwych do wyśnienia koszmarów sennych. Niemal wszystko to, co piszę, w tym materiał kliniczny, jaki prezentuję w tej książce, to wołanie skierowane do wyobrażonego czytelnika, aby pomógł mi śnić to, co pozostało niewyśnione.

Myślę, że dążenie do komunikowania się jest tym, co łączy mnie z Bionem. Zdecydowanie potrzebowałem publikacji Meltzera (które same w sobie są niezwykle poruszające), aby doświadczyć emocjonalnej głębi prac Biona.

Niniejsza pozycja to wynik niekończącej się inspiracji, jaką są dla mnie obaj ci autorzy, w pracy klinicznej i teoretycznych rozważaniach, a także – śmiem twierdzić – w moim dorosłym życiu w ogóle. Mam nadzieję, że udało mi się to przekazać na kartach tej książki. Tym samym dołączam do grona wielu piszących przede mną autorów, którym jestem niezwykle zobowiązany, a którzy starali się, każdy na swój sposób, naświetlić jakiś aspekt Bionowskiego „wielofasetowego diamentu”.

Avner Bergstein

Napisali o książce

Myślę, że śmiało można powiedzieć, że teksty Avnera Bergsteina tworzące książkę „Niezbadane rejony życia psychicznego” są wyjątkowe. Autor odważa się zgłębiać obszary ludzkiej psychiki, korzystając z busoli własnej intuicji oraz punktów orientacyjnych w postaci koncepcji psychoanalitycznych (szczególnie myśli Wilfreda Biona i Donalda Meltzera), a także pisze w osobisty, autentyczny i przystępny sposób o swoich doświadczeniach – zarówno klinicznych, jak i wypływających z lektury innych autorów (psychoanalityków, filozofów, pisarzy, poetów).

Cenną wydaje się zdolność Bergsteina do dostrzegania prób wyrażania siebie czy nawiązywania kontaktu ze sobą i z innym tam, gdzie wielu piszących wcześniej tego nie widzi, a nawet interpretuje sytuację odwrotnie. Być może najwyraźniej daje się to odczuć podczas czytania rozdziału 5, w którym autor oryginalnie rozwija Bionowską koncepcję ataków na łączenie, wydobywając na światło dzienne ich komunikacyjny aspekt. W książce można znaleźć wiele innych fragmentów, w których bardziej lub mniej wprost, Bergstein przyjmuje taką perspektywę. Na przykład tutaj:

"Wytrzymywanie miłości (…) [pacjenta] często nastręcza ogromnych trudności i może sprawić, że analityk odwróci się (…). Uważam, że nadzieja pacjenta na zrealizowanie własnego potencjału miłosnego może zależeć od zakresu, w jakim analityk potrafi zachować libidinalne obsadzenie pacjenta oraz usłyszeć jego potrzebę związków miłosnych i lęk przed nimi. Dopiero wówczas, gdy analityk rozpozna tę ukrytą miłość i będzie nieustannie wydobywał ją na światło dzienne, pacjent może na powrót „wejść w posiadanie” własnej miłości, wydobyć ją ze stanu zamrożenia i odzyskać. W związku z tym może okazać się istotne, aby analityk zamiast interpretować atak lub lęk wywołany nieobecnością obiektu interpretował powyższe potężne uczucia (nawet jeśli są one ukryte), szczególnie kiedy pojawiają się one w jego obecności".

Bergstein, 2021, s. 204-205

Myślę, że książka szczególnie spodoba się tym, którzy w dzieciństwie odczuwali przyjemny dreszcz emocji, odkrywając tereny coraz bardziej odległe od znajomego podwórka; tym, którzy niosą (a czasem dźwigają) dar postrzegania tego, co niewidzialne i niesłyszalne; a także tym, którzy znajdują przyjemność w zmaganiu się z paradoksami… Wszystkim życzę poruszającej i przekształcającej lektury! :)

Magdalena Kaczorowska-Korzniakow

tłumaczka i redaktorka naukowa książki,

* * *

Samodzielne studiowanie Biona jest bardzo trudne. Avner Bergstein posiada umiejętność wprowadzenia czytelnika w doświadczenie emocjonalnego spotkania z pismami Biona. Pomaga nam poczuć, czym jest postulowany przez Biona sposób wyczuwania rzeczywistości psychicznej, która nie ma smaku, zapachu, kształtu i która jest niekomunikowalna werbalnie. W świetle tego paradoksu powstaje pytanie, jak przekazać drugiej osobie własne, intymne i niewyrażalne doświadczenie obcowania z pismami Biona? Myślę, że autorowi książki to się udaje, a jej lektura jest spotkaniem z Bionem Avnera Bergsteina, w którym możemy znaleźć coś swojego.

Justyna Zalewska, psychoanalityczka szkoleniowaPolskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego

Parametry szczegółowe

Autor: Avner Bergstein

Liczba stron: 312

Rok wydania: 2021

Oprawa: miękka ze skrzydełkami

Wydanie: 1

ISBN: 978-83-961260-3-0

EAN: 9788396126030

Szerokość: 13,5 cm

Wysokość: 20,5 cm

Waga: 0,367 kg