Беспилотные воздушные транспортные средства

Bezzałogowe statki powietrzne. Nowa era w prawie lotniczym. Rozwój regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa lotnictwa bezzałogowego

• Seria: Monografie Prawnicze
• Rok: 2021

Autor: dr Piotr Kasprzyk

Rozwój systemów bezzałogowych statków powietrznych (BSP) daje podstawy do oceny, że mamy do czynienia z technologią przełomową. Systemy BSP kreują nowe możliwości wynikające z ich specyfiki jako urządzeń zaprojektowanych do wykonywania operacji (w większości przypadków) w sposób zupełnie odmienny od operacji lotnictwa załogowego. Z drugiej strony, rozwój tej technologii jest ściśle powiązany z koniecznością integracji z lotnictwem załogowym, w szczególności z notującym najwyższe statystyki bezpieczeństwa komercyjnym lotnictwem transportowym. Z punktu widzenia regulacji prawnych, podstawowym zagadnieniem wymagającym uwagi władz publicznych jest bezpieczeństwo operacji, które należy rozpatrywać dwojako. Po pierwsze, BSP może ulec wypadkowi, a więc zagrozić bezpieczeństwu osób lub mienia na powierzchni ziemi. Po drugie, wskutek kolizji z załogowym statkiem powietrznym może dojść do zagrożenia bezpieczeństwa osób znajdujących się na pokładzie (pasażerowie, członkowie załogi).

Opracowanie dotyczy rozwoju regulacji prawnych związanych z bezpieczeństwem lotnictwa bezzałogowego. W regulacjach dotyczących bezpieczeństwa lotniczego centralną definicją pozostaje statek powietrzny. Wokół tej definicji powstały bardzo szczegółowe przepisy dotyczące choćby projektowania, produkowania, obsługi technicznej, eksploatacji, czy operacji wykonywanych przy użyciu statków powietrznych, w tym organizacji i personelu zaangażowanych w te operacje. Jednak BSP nie jest po prostu nowym rodzajem statku powietrznego, do którego wystarczy „odpowiednio" zmodyfikować reguły i zasady obowiązujące w lotnictwie załogowym. Specyfika lotnictwa bezzałogowego, jak również jego dynamiczny rozwój wymusza rozwój nowych regulacji prawnych. Regulacji, które wyznaczają ramy bezpiecznego rozwoju nowej technologii.

Monografia koncentruje się na kierunkach rozwoju regulacji mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa operacji BSP. Analizowane są rozwiązania przyjmowane na poziomie międzynarodowym, regionalnym (USA, UE), jak i krajowym. Szczegółowej ocenie poddane zostały przepisy krajowe oraz przepisy Unii Europejskiej, które obowiązują od 31.12.2020 r.

Praca uwzględnia również analizę regulacji normujących zgłaszanie i badanie wypadków lotniczych, jak i procedur zgłaszania i analizowania zdarzeń związanych z bezpieczeństwem innych niż wypadki.