Сандомир – Завичойская гора

Streszczenie w języku angielskim                                                                                                     Archeologiczne badania wykopaliskowe na Wzgórzu Zawichojskim w Sandomierzu, prowadzone w latach 1981–1989, umożliwiły rozpoznanie znacznej części stanowiska pradziejowego. Odkryto tam pozostałości osad neolitycznych (w tym unikatowej osady obronnej), późnoneolityczny grób ludzki oraz pochówek zwierzęcy z wczesnego okresu epoki brązu. Pozyskano liczne i interesujące znaleziska: fragmenty naczyń ceramicznych, wytwory krzemienne i kamienne, przedmioty z kości i poroża, ozdoby z muszli oraz zwierzęce szczątki kostne.

Dwuczęściowa publikacja stanowi pierwsze całościowe podsumowanie rezultatów badań wykopaliskowych, dokonane przez archeologów i specjalistów z innych dziedzin. W ramach projektu badawczego NPRH przeprowadzone zostały analizy paleobotaniczne, antrakologiczne, petrograficzne, ichtiologiczne, malakologiczne, chemiczne, archeometryczne. Uzyskano dużą serię dat 14C (ponad 50 oznaczeń), dzięki czemu stanowisko w Sandomierzu posiada jedną z największych w Polsce serię oznaczeń wieku bezwzględnego. Wyniki wszystkich przedsięwzięć składają się na treść prezentowanej publikacji.

Spis treści

Część 1. Studia i materiały

Wstęp - Hanna Kowalewska-Marszałek

I. Stanowisko Wzgórze Zawichojskie – Hanna Kowalewska-Marszałek

1. Położenie stanowiska i jego kontekst geologiczno-przyrodniczy

2. Wzgórze Zawichojskie – problematyka i metody badań terenowych

II. Obiekty nieruchome i warstwy poza obiektami – Hanna Kowalewska-Marszałek

1. Przemiany naturalne i antropogeniczne

2. Stratygrafia stanowiska: warstwy poza obiektami

3. Obiekty nieruchome

III. Fazy osadnicze – Hanna Kowalewska-Marszałek

III. 1. Faza I: Relikty osadnictwa kultury malickiej

III. 2. Faza II: Kultura lubelsko-wołyńska

III. 3. Faza III: Pozostałości osadnictwa z późnego neolitu i początków epoki brązu

IV. Datowanie bezwzględne faz osadniczych ze stanowiska Wzgórze Zawichojskie w Sandomierzu – Piotr Włodarczak

V. Zabytki ruchome

V. 1. Ceramika - Hanna kowalewska-Marszałek

V. 2. Polepa - Hanna Kowalewska-Marszałek

V. 3. Sandomierz, stanowisko Wzgórze Zawichojskie – materiały krzemienne – Anna Zakościelna

V. 4. Materiały kamienne ze stanowiska Sandomierz – Wzgórze Zawichojskie – Katarzyna Kerneder-Gubała

V. 5. Zabytki z kości i poroża - Hanna Kowalewska-Marszałek, Alicja Lasota-Moskalewska

V. 6. Zabytki metalowe – Hanna Kowalewska-Marszałek

VI. Opracowania specjalistyczne

VI. 1. Modelowanie struktur archeologicznych na przykładzie wybranych obiektów ze stanowiska Wzgórze Zawichojskie w Sandomierzu – Robert Żukowski

VI. 2. Wyniki analizy archeozoologicznej szczątków zwierzęcych z Sandomierza-Wzgórze Zawichojskie – Alicja Lasota-Moskalewska

VI. 3. Szczątki ryb z osady ludności kultury malickiej i lubelsko wołyńskiej w Sandomierzu (Wzgórze Zawichojskie) - Daniel Makowiecki

VI. 4. Znaleziska kości ptasich z obiektów „lendzielskich" w Sandomierzu - Lubomir Peške

VI. 5. Analiza muszli mięczaków ze stanowiska Sandomierz – Wzgórze Zawichojskie – Aldona Kurzawska, Gwidon Jakubowski

VI. 6. Sandomierz - Wzgórze Zawichojskie. Zboża i węgle drzewne z neolitycznych obiektów kultur: malickiej i lubelsko-wołyńskiej – Maria Litynska-Zając

VI. 7. Sandomierz - Wzgórze Zawichojskie. Analiza funkcjonalna materiałów krzemiennych – Małgorzata Winiarska-Kabacińska

VI. 8. Opracowanie petrograficzne materiałów kamiennych ze stanowiska Sandomierz – Wzgórze Zawichojskie – Rafał Siuda

VI. 9. Próbki substancji smolistych ze stanowiska w Sandomierzu – Wzgórze Zawichojskie, w świetle badań fizykochemicznych – Sławomir Pietrzak, Jerzy J. Langer, Krzysztof Langer

VI .10. Analiza archeometryczna tzw. guzków z V-kształtnym otworem: problem identyfikacji surowca i jego znaczenie, technika wykonania i sposób noszenia – Kinga Winnicka

Aneks 1. Wyniki analizy antropologiczno-odontologicznej szczątków kostnych z Sandomierza – Alina Wiercińska

VII. Osada obronna w Sandomierzu jako element neolitycznej sieci osadniczej Wyżyny Sandomierskiej – Hanna Kowalewska-Marszałek

VIII. Sandomierz – Wzgórze Zawichojskie. Neolithic fortified settlement (Summary)

IX. Bibliografia

Autorzy

Część 2: Katalog źródeł

I. Katalog obiektów i warstw ze stanowiska Wzgórze Zawichojskie w Sandomierzu – Hanna Kowalewska-Marszałek, Dorota Cyngot, Zuzanna Tragarz

I. 1. Katalog obiektów nieruchomych

I. 2. Katalog warstw poza obiektami

II. Ceramika. Tablice ilustracyjne

III. Materiały krzemienne. Tablice ilustracyjne

Summary