Владислав IV, Ярема Мацишевский [1986]

Tytuł: Władysław IV, seria wydawnicza – „Zamek Królewski w Warszawie”.

Autor: Jarema Maciszewski.

Wydawca: Wydawnictwo Zamku Królewskiego w Warszawie, Warszawa 1986. 95 stron, mapka, plany w tekście, zdjęcia (25) we wklejkach, oprawa miękka, format 14,5x20,5 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka – poza tym stan OK.

„Władysław IV”. Dzieciństwo i młodość - Na chwilę tę - jak Rzeczpospolita długa i szeroka - czekano całe 75 lat. Trzy ćwierci wieku mijały od owego pamiętnego dnia 1 sierpnia 1520 roku, gdy po raz ostatni świętowano w stołecznym mieście Krakowie narodziny królewskiego syna, dziedzica polskiej korony królewskiej i litewskiej czapki wielkoksiążęcej. Tron w Polsce był wprawdzie elekcyjny od dwóch już stuleci, ale przecież aż po zgon Zygmunta Augusta (1572), ostatniego Jagiellona, panowała niepisana zasada dynastyczna - po ojcu panował syn, po bracie - brat jedynie formalnie potwierdzani wolą zbiorową elity władzy. W XVI wieku rozumiano doskonale, że ciągłość dynastyczna zabezpiecza ład wewnętrzny i stabilizację polityczną, chroni państwo przed zaciekłą walką stronnictw i próbami ingerencji dworów obcych. Doświadczenia trzech wolnych elekcji, zwłaszcza tej ostatniej z roku 1587, która przerodziła się w wojnę domową z udziałem sił postronnych, przekonanie to pogłębiało. Nikt nie odważał się wprawdzie podważać samej zasady wolnej elekcji, którą już wówczas traktowano jako jeden z fundamentów szlacheckich wolności („electione libera sublata wszystkie nasze prawa ustawają i nie darmo tego przodkowie naszy tak pilno przestrzegali i to sobie warowali”), ale przecież wierzono głęboko, że po panującym królu jego syn obejmie berło i władzę. „Zawsze ten zacny naród polski pany swe i krew ich miłował” - dynastyczne następstwo tronu wydawało się oczywiste i naturalne, zgodne z przyrodzonym porządkiem rzeczy.

Nic więc dziwnego, że kiedy późnym popołudniem 9 czerwca 1595 roku rozeszła się po Krakowie wieść, że przebywająca w pobliskim Łobzowie królowa Anna powiła syna „z dział, hakowic strzelano, z murów, z wież ogromną strzelbę wypuszczono”, rozniecono ognie, tłumy mieszczan wyległy na ulice. Radość była autentyczna - królewskie niemowlę zdawało się tworzyć swym...

Spis treści:

• Dzieciństwo i młodość;
• W oczekiwaniu na koronę;
• Wojna i dyplomacja;
• Non silent musae;
• Aurea pax Polona;

Nota biograficna;

Spis ilustracji [25].

- Polecam!