Семена шалфея (Salvia Officinalis)

Szałwia Lekarska

(Salvia Officinalis)

Wieloletni, mrozoodporny, aromatyczny półkrzew z rodziny Lamiaceae, pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego (Grecja, Włochy, Albania, Jugosławia). Nazwa wywodzi się od łacińskiego "salvus" - zdrowie. Naturalnie występuje na słonecznych zboczach i skałach, glebach wapiennych i średnio wilgotnych. Roślina nie przetrwa polskiej zimy, powinna zostać przeniesiona do domu lub szklarni przed pierwszymi mrozami.

Osiąga wysokość 50-70 cm, ma skłonność do pokładania się. Łodyga drewniejąca od dołu, cała roślina lekko owłosiona. Liście zielono-srebrne, miękkie w dotyku, bardzo aromatyczne. Kwiaty fioletowo-niebieskie, kwitnie od maja do czerwca. Może być rozmnażana przez sadzonki, podział kępy lub nasiona. Najlepiej rośnie w lekkiej, przepuszczalnej, kamienistej, glebie w słonecznym miejscu. Roślina ozdobna nadająca się na rabaty.

Znana już w starożytności jako roślina lecznicza, a także magiczna oraz jako przyprawa od czasów starożytnych.

Arabscy uczeni twierdzili, iż spożywanie szałwii przedłuża życie. Rzymianie wprowadzili ją prawdopodobnie do Europy z Egiptu jako zioło lecznicze.

Grecy i Rzymianie stosowali ją jako lekarstwo na ukąszenia węża, problemy ze wzrokiem, utratę pamięci, środek moczopędny, ściągający, do miejscowego znieczulania skóry, również do odpierania zła i zwiększania płodności kobiet. Uważano ją za afrodyzjak. W starożytnym Rzymie zbiorom szałwii jako rośliny magicznej towarzyszyły określone zwyczaje. Rośliny zbierano podczas ceremonii, bez udziału żelaza, zbierający musieli wcześniej wziąć kąpiel, byli ubrani w białe tuniki i byli boso, wcześniej składano ofiarę z chleba i wina.

We wczesnym średniowieczu roślina była uprawiana głównie w ogrodach klasztornych, była była bardzo znaną rośliną i wchodziła w skład wielu mikstur.

Stosowano ją jako lek na przeziębienia, gorączkę, padaczkę, choroby wątroby i zaparcia.

W Polsce znane było przysłowie: „U kogo szałwia w ogrodzie, tego kostucha nie ubodzie”. Była jednym ze składników „octu czterych złodzieji” – dziwnej mieszanki ziół, która miała rzekomo chronić przed zarazą.

Ekstrakt z szałwii jest doskonałym utrwalaczem perfum. Jest to roślina miododajna.

Była i nadal jest używana również do destylacji olejku.

Pojawia się w wielu europejskich kuchniach, zwłaszcza włoskich, bałkańskich i bliskowschodnich. W Wielkiej Brytanii jest uznawana za jedno z ważniejszych ziół, wraz z pietruszką, rozmarynem i tymiankiem. W zachodniej kuchni używana do przyprawiania tłustych potraw, serów i niektórych napojów. Stosuje się ją jako dodatek do warzyw, sałatek, sosów, zup warzywnych, farszów, ciast i deserów. Idealnie komponuje się z daniami, których składnikami są pomidory, kapusta i groch. Jej aromat dobrze współgra z rozmarynem. W Palestynie i Chinach jest używana codziennie do przygotowania pachnącej herbaty. Kwiaty są stosowane w przemyśle spożywczym jako dodatek do dżemów.

Szałwia zawiera duże ilości witaminy B1, witaminy PP, karotenów (witaminy A) i duże ilości witaminy C. Ma pikantny, lekko gorzki smak, dlatego należy używać jej oszczędnie. Zbyt duża ilość nadaje potrawie nieprzyjemny zapach. Podczas suszenia smak nasila się. Liście można zbierać od wiosny do jesieni tak często, jak to konieczne. Powinny zostać szybko wysuszone, w cienistym przewiewnym miejscu. Suszona może być przechowywana do 3 lat w szczelnym opakowaniu. Powinny jej unikać kobiety w ciąży (może wywołać poronienie) i karmiące piersią (zatrzymuje laktację).

Nie powinna być przyjmowana regularnie lub w zbyt dużych dawkach ze względu na zawarty w niej tujon.

Własciwości:

antybakteryjne, antyseptyczne, przeciwgrzybicze, przeciwgorączkowe, ściągające, przeciwskurczowe, estrogenowe, hipoglikemiczne, pobudzające, antyperspirant, antybiotyk, tonik żołądkowy, wywołuje miesiączkę (ma korzystny wpływ na menstruację), pomaga w gojeniu ran, wzmacnia dziąsła i zapobiega krwawieniu, wspiera funkcje układu nerwowego, przeciwbólowe i uspokajające na skurcze żołądka, ma pozytywny wpływ na zapalenie błony śluzowej żołądka, wzmaga perystaltykę jelit, łagodzi wzdęcia. W herbacie lub dodana do potrawy jako przyprawa, ułatwia trawienie. Stosowana w leczeniu cukrzycy, obniża poziom cukru we krwi. Działa kojąco na depresję, zmęczenie, wyczerpanie. Poprawia pracę układu trawiennego, napary lub inhalacje łagodzą zapalenia migdałków, górnych dróg oddechowych, gardła, jamy ustnej i skóry. Zewnętrznie używana do płukania i dezynfekcji jamy ustnej, gardła, przy ropnym zapaleniu dziąseł, pleśniawce, anginie, chrypce, zapaleniu krtani, ponadto likwiduje nieświeży oddech (napar lub żucie świeżych liści).

Olejek ma silne właściwości bakteriobójcze i używa się go do inhalacji przy problemach z układem oddechowym. Stosowana zewnętrznie usuwa łupież i zmniejsza przetłuszczanie się włosów, do ostatniego płukania włosów po umyciu należy użyć naparu, ponadto napar przyciemnia włosy i powoduje że są bardziej lśniące. Leczy skórę problematyczną i trądzikową, zmniejsza rozszerzone pory.

Napar dodaje się do kąpieli w chorobach reumatycznych, nadmiernym poceniu się, wysypkach i innych schorzeniach skórnych. Napar z liścia powoduje zmniejszenie laktacji lub całkowity jej zanik. Herbatka z liści przeciwdziała biegunce, służy też do irygacji pochwy w upławach. Szałwia okazała się skuteczna w leczeniu łagodnej lub umiarkowanej choroby Alzheimera. Napar używany do okładów na trudno gojące się lub ropiejące rany, siniaki, owrzodzenia żylakowate nóg.

Roślina jest także polecana do leczenia zapalenia przewodu pokarmowego, wrzodów żołądka, zapalenia żołądka, zapalenia jelita grubego, wzdęć, wątroby, pęcherzyka żółciowego, nerek, obrzęków, miażdżycy, zapalenia stawów, rwy kulszowej, hemoroidów, owrzodzeń, krwawiących dziąseł, w leczeniu niepłodności kobiet, cukrzycy, obfitego pocenia się w okresie menopauzy.

Cena za sztukę na Kup Teraz dotyczy 50 nasion.