Археология о культуре и менталитете обществ

Archeologia o kulturze i mentalności społeczeństw wczesnośredniowiecznych tzw. barbarzyńskiej Europy X wieku. Studium przypadku

[PRODUCENT]

Autor: Michał Kara

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 165

Okładka: miękka

Format: 16,00 cm x 24,00 cm

"[…] książka dobrze wpisuje się w obecny w piśmiennictwie archeologicznym nurt badawczy zajmujący się kontekstualizacją materialnych źródeł archeologicznych, włącznie z ich interpretacją pod kątem pełnionych przez nie w badanej rzeczywistości określonych funkcji społeczno-kulturowych. […] Wywód Autora jest przekonujący, pełen trafnych odniesień do przekazów pisanych, otwierający nowe możliwości interpretacyjne [omawianych] znalezisk. […] Jestem przekonany, że książka ta będzie stanowić ważną pozycję w dorobku polskiego piśmiennictwa mediewistycznego zajmującego się problematyką kultury i mentalności społeczeństw Europy barbarzyńskiej z końca I tysiąclecia n.e.”

 (z recenzji prof. W.Chudziaka)

Spis treści:

Zagadnienia wstępne  /9

I. Kontekst archeologiczny, dane techno-stylistyczne, chronologia o proweniencja grzebienia ze Stroszek /23

II. Grzebień ze Stroszek w kontekście analogii przedmiotowo-ikonograficznych /45

III. Ornamentyka grzebienia ze Stroszek ze szczególnym uwzględnieniem motywu ryby: sens kulturowo-funkcjonalny przedmiotu w kontekście semantyczno-porównawczej analizy ikonografii /63

IV. Grzebień w wybranych kontekstach źródeł pisanych: próba ustalenia sensu czynności czesania włosów u ludów tzw. barbarzyńskiej Europy wczesnego średniowiecza (ze szczególnym uwzględnieniem Skandynawów i Rusów)  /87

V. Zagadnienie "miejsca" grzebienia ze Stroszek w układzie osadniczym, kulturze oraz mentalności społeczeństwa obszaru dorzecza Warty /107

Aneks 1. Udział ludności obszaru dorzecza dolnej Odry w transregionalnej wymianie poroża jeleniowatych we wczesnym średniowieczu (na przykładzie Santoka, woj. lubuskie)  /121

Aneks 2. Wielkie kurhany oraz budynki halowe Germanów północnych ze schyłku starożytności i wczesnego średniowiecza jako znaki społeczne /125

Aneks 3. Włosy i owłosienie twarzy w kulturze duchowej Germanów (północnych) później starożytności i wczesnego średniowiecza  /129

Aneks 4. Ślady magicznych właściwości przypisywanych porożu jeleniowatych w kulturze społeczeństw tzw. barbarzyńskiej Europy wczesnego średniowiecza, ze szczególnym uwzględnieniem Skandynawów /137

Aneks 5. Symboliczne, społeczne i użytkowe implikacje zabezpieczania wczesnośredniowiecznych grzebieni z poroża (na przykładzie znalezisk z cmentarzy w Bjorko/Birce, Szwecja środkowa) /143

Bibliografia /147

Summary /179

List of Figures  /189

Nota o autorze /195