Еврейский контекст творчества Юлиана Тувима

Żydowskie konteksty twórczości Juliana Tuwima

Monika Red Adamczyk-Garbowska

"Jestem Polakiem bo tak mi się podoba" - napisał Julian Tuwim w kwietniu 1944 roku w poetyckim manifeście "My Żydzi polscy". w którym podkreślał jednocześnie swoje żydowskie pochodzenie i "imię Żyda polskiego". Ta deklaracja nie wszystkim się jednak podobała, podobnie jak wcześniej, w okresie dwudziestolecia międzywojennego, kiedy był on narażony zarówno na ataki polskich nacjonalistów, jak i krytykę ze strony pracy polsko-żydowskiej i jidyszowej. Mimo wszystko w roku 1946 w poemacie "Cu Pojln" [Do Polski], swoim pożegnaniu z Polską, wybitny poeta języka jidysz Awrum Suckewer pytał: "Czy miałeś drugiego jak Julian ben Tuwim?"

Celem tej książki jest zwrócenie uwagi na zapomniane lub dotąd niezbadane żydowskie konteksty twórczości poety, takie jak m. in. recepcja jego twórczości w prasie polsko-żydowskiej i jidyszowej, przekłady wierszy dla dzieci na jidysz czy jego miejsce w twórczości pisarzy polskich w Izraelu. Oprócz tekstów autorów współczesnych tom zawiera przedwojenne głosy krytyków i poetów polsko- żydowskich: Romana Brandstaettera, Maurycego Szymla i Tadeusza Hellera.