«Гиппика» — книга о лошадях.

Hippica to iest o koniach xięgi

Autor: Krzysztof Mikołaj Dorohostajski

Krzysztof Mikołaj Dorohostajski herbu Leliwa, o przydomku Monwid (1562 ? 1615), marszałek wielki litewski, pan na Dorohostajach na Wołyniu oraz Oszmianie Murowanej w województwie wileńskim, zaprzyjaźniony z Radziwiłłami, był postacią znaną, zarówno na królewskim dworze, jak i wśród braci Wszelako do potomności przeszedł jako autor słynnej Hippiki, wydawanej kilkakrotnie w XVII i XVIII Podróżując w młodości po Włoszech, najdłużej bawił w Neapolu, gdzie zetknął się ze znakomitymi hodowcami koni i nauczycielami jazdy konnej (Caracciolo, Corte, Szczególnie Piero Antonio Ferraro, słynny ?hippolog? i nadworny koniuszy wicekróla neapolitańskiego, księcia de Osuna, udzielił Dorohostajskiemu lekcji konnej jazdy i niewątpliwie pierwszy zachęcił go do opracowania podręcznika hodowli tych Po trudach wojny inflanckiej (1602) Dorohostajski osiadł na wsi i tutaj doprowadził do końca swoje dzieło, nad którym od lat pracował: Hippika, to jest o koniach W ostatecznej redakcji rękopisu wielką rolę odegrał wojewoda trocki Mikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka, także wybitny znawca Autor wzorował się jednak na poznanych za młodu dziełach włoskich, na własnych zamiłowaniach do konia i na własnej Tak więc Hippika miała być dziełem praktycznym (hodowla konia), a nie teoretycznym, tak dla ziemianina, jak i żołnierza w Autor, przywiązując wagę do starannej szaty graficznej, zamówił miedziorytowe ilustracje bynajmniej nie za granicą, w Niderlandach, lecz u znanego radziwiłłowskiego sztycharza, Tomasza Makowskiego, popierając w ten sposób twórczość Grafik ten wykonał w Nieświeżu w 1602, na podstawie własnych rysunków, kartę tytułową i 44 tablice, w tym 24 plansze wyobrażające figury koni na tle Te ostatnie ryciny są kopiami sztychów z serii Equile Joannis Austriaci Caroli V która ukazała się w Antwerpii w 1578 Pozostałe miedzioryty Makowskiego przedstawiały krajobrazy i Hippika, urozmaicona cytowanymi wierszami Wergiliusza, zawierała pierwszorzędne informacje o hodowli koni i przez długie lata była najpopularniejszym w tej mierze podręcznikiem, kasując konkurencyjną Hippikę Krzysztofa Pieniążka z 1607 Dzieło Dorohostajskiego ukazało się w Krakowie w 1603 u Andrzeja Następne edycje miały miejsce w Poznaniu 1620 miedziorytami Makowskiego) oraz w Krakowie w 1647 w drukarni Łukasza Kupisza i w Drukarni Akademickiej (w obu tych wydaniach figurowały już gorsze ilustracje Notowane są jeszcze edycje z 1700 r 1730