Повышение профессиональной компетентности спортивных тренеров

Doskonalenie kompetencji zawodowych trenerów sportu wyczynowego w Polsce

Przemiany, jakim podlegają społeczeństwa na całym świecie mają współcześnie charakter zarówno globalny jak i lokalny. W dużej mierze są konsekwencją celowego planowania i realizacji, wykorzystujących zarówno dorobek praktyki jak też nauki. Wiele wskazuje, że ich dynamizm jest też udziałem czynników mało bądź w ogóle jeszcze nie rozpoznanych i nie branych pod uwagę.

Sport wyczynowy obecnie jest już ważną częścią tej rzeczywistości. Niesłusznie wciąż dostrzega się go przede wszystkim przez pryzmat walki i osiągnięć sportowych, czy też samej technologii treningu. Pomija lub ogranicza się przy tym rolę związaną ze wzbogacaniem kultury społeczeństwa, jego zdrowotnością czy też oddziaływaniem na bardzo wymierną sferę gospodarczą.

Tak złożony obraz świata, a w nim rola sportu, uznane zostały za punkt wyjścia w pracy, której zasadniczym podmiotem uczyniono trenera. W dążeniach do podniesienia efektywności współczesnego systemu sportu przypisuje mu się równorzędną rolę z innymi, bardzo intensywnie rozwijanymi jego składowymi.

Praca trenera - oprócz wiedzy i umiejętności technologicznych - wymaga szeregu innych kompetencji pożądanych w relacjach nauczyciel-uczeń. Stąd osoby wykonujące ten zawód, powinny ciągle się doskonalić, również na drodze współdziałania - na zasadach partnerskich (dajemy od siebie i czerpiemy od innych) - z przedstawicielami dziedzin zajmujących się problematyką sprawnego działania.

Przegląd literatury uwidocznił duże rozbieżności pomiędzy funkcjami zakładanymi i rzeczywistymi w przygotowaniach kadry szkoleniowej w sporcie wyczynowym. Tego typu konkluzje pojawiły się w pracach wielu autorów, praktyków i teoretyków sportu. Niestety, tylko w niewielkim stopniu wynikały z badań specjalnie zorganizowanych w tym celu.

Obowiązki zawodowe trener może podjąć w momencie zdobycia formalnych uprawnień. Później, dzięki doświadczeniom własnej praktyki i ciągłego czerpania z teorii rozszerza i pogłębia zdobyte wykształcenie. Musi być w tym wspomagany przez specjalistów i instytucje odpowiedzialne za kształt i poziom rozwiązań systemu sportu.

Obserwując ten proces zebrano i uporządkowano wypowiedzi specjalistów, uwzględniono wyniki prac badawczych innych autorów a także własnych poszukiwań.