Scivias Том 1 Хильдегард Бингенский ŹM 57 Тынец

Hildegarda z Bingen

Scivias

Tom 1. Księga pierwsza i druga

Źródła Monastyczne 57

***

TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów

rok wydania: 2011

ilość stron: 570

format: 125 x 195 mm

oprawa: miękka

cena katalogowa: 76,00 zł

ISBN: 9788373543805

"Scivias" to pierwsze dzieło Hildegardy z Bingen, spisane przez nią z objawienia Pańskiego. Tytuł "Scivias" jest formą skróconą od sci vias Domini ­– "poznaj drogi Pana" – zdania o charakterze sentencjonalnym, ujętym w jeden wyraz. Tytuł zbioru odnosi się do zawartych w trzech księgach dwudziestu sześciu wizji, które są bardzo odmienne pod względem długości i opisu. Księgi "Scivias", podobnie jak wizje, różnią się. Pierwsza – zawierająca sześć wizji – jest stosunkowo krótka, druga – z siedmioma wizjami – prawie dwa razy większa, wreszcie trzecia (trzynaście wizji) dwa razy tak obszerna jak pierwsza i druga razem wzięte. Według tradycji spisanej przez Teodoryka w Vita Hildegardis tytuł utworu został Hildegardzie objawiony, natomiast viae, opisane w tytule dzieła, są alegorycznie związane z Regułą św. Benedykta i tak je należy tłumaczyć.

"Scivia" spisywano przez dziesięć lat – od 1141 do 1151 roku – i zbiór ten pozostał najbardziej znanym spośród dzieł mistyczki. Kolejne wizje, których literacki zapis sporządził pierwszy sekretarz Hildegardy, Volmar, zostały uznane i zatwierdzone przez papieża Eugeniusza III i synod w Trewirze. Uznanie najwyższych władz kościelnych zapewniło "Scivias" duże zainteresowanie i popularność, także wśród ludzi świeckich.

Konstrukcja zbioru jest prosta: księgi, jak wspomniano, zawierają odpowiednio sześć, siedem i trzynaście wizji. Podział na trzy księgi odwołuje się do symboliki cyfry trzy – liczby Osób Trójcy Świętej. Pierwsza i druga księga zawierają razem wizji trzynaście, tyle samo co księga trzecia. Części dotyczą odpowiednio: porządku stworzenia, odkupienia i uświęcenia świata. Sposób zapisania wizji pozostaje jednorodny, choć skomplikowany. Visio otwiera opis wizji – obrazu, za którym następuje szereg różnej długości capitula – rozdzialików komentujących oglądane na załączonej iluminacji elementy widzenia, niekiedy także odnoszących się do ustępów Pisma Świętego, innych autorów czy pojęć i zwyczajów.

*****

Jeśli natomiast w Starym Testamencie ludzie łączyli się w małżeństwa, zgodnie z prawem, ze swymi krewnymi, działo się tak ze względu na ich zatwardziałość, aby dochowywali między sobą pokoju i aby tak wielka między nimi była miłość, iżby te rozdzielone rody nie łamały Mego przymierza, łącząc się z innymi plemionami pogan. I było tak, aż do czasu, w którym Mój Syn przyniósł pełnię miłości, z godnością i obyczajnością przenosząc więzy pokrewieństwa na inny lud. Ponieważ zaś Oblubienica tegoż Syna Mojego odtąd jest związana przez święty chrzest węzłem Mojej bojaźni i właściwym prawem, dlatego także i ona powinna powstrzymywać się od takiego pokrewieństwa; gdyż nierząd pozbawiony szacunku i umiaru w pożądliwości, w uściskach niewiasty i mężczyzny, powiększa obrzydliwość sprawy bardziej we własnej rodzinie niż między obcymi.

******

Św. Hildegarda z Bingen (1098-1179) była benedyktyńską mistyczką, od 2012 Doktor Kościoła. Znana jako "Sybilla Reńska" lub "teutońska prorokini". Pozostaje jedną z najbardziej intrygujących postaci średniowiecza. Przygotowała wiele pism z zakresu teologii, medycyny i muzyki. Otrzymała dar widzeń, które starała się spisać w kolejnych zbiorach wizji. Prekursorka niemieckiej mistyki średniowiecznej, a przede wszystkim niezwykła osobowość inspirująca także dziś.