Комментарий к Закону о государственных финансах

Komentarz do ustawy o finansach publicznych dla jednostek samorządu terytorialnego

Wydawca:  Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp z o.o.

autor: prof. dr hab. Joanna M. Salachna (red.), dr Klaudia Stelmaszczyk, dr Marcin Tyniewicki

objętość: 630 str.

format: B5

oprawa: miękka klejona

wydanie: 2019

ISBN: 978-83-7804-689-9

Praktyczny komentarz do wybranych przepisów ustawy o finansach publicznych dla jednostek samorządu terytorialnego.

Autorzy – cenieni praktycy, specjaliści, byli lub obecni członkowie  Kolegium RIO, komisji orzekających w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych – omawiają i analizują szczegółowo te przepisy ustawy, które odnoszą się do prowadzenia gospodarki finansowej przez samorządy terytorialne i ich jednostki organizacyjne. Koncentrują się na regulacjach i powstających na gruncie ich stosowania problemach, z którymi na co dzień spotykają się osoby zatrudnione w szeroko pojętej administracji samorządowej.

Zamieszczony w książce indeks rzeczowy pozwala na szybkie odnalezienie zagadnienia uregulowanego w ustawie.

Dzięki ogromnemu doświadczeniu zawodowemu Autorów publikacja ma charakter wybitnie praktyczny i stanowi cenną pomocą dla samorządowców.

Spis treści

Wykaz skrótów ..... 11

Przedmowa....15

Art. 3 [Pojęcie finansów publicznych] ..... 17

Art. 5 [Środki publiczne – rodzaje, klasyfikacja]..... 19

Art. 6 [Przeznaczenie środków publicznych, rozchody publiczne] ..36

Art. 8 [Jednostki sektora finansów publicznych – zasady tworzenia i formy prawne] ...38

Art. 9 [Podmioty tworzące sektor finansów publicznych] .....39

Art. 10 [Zasady gospodarki finansowej stosowane do jednostek sektora finansów

publicznych] ......47

Art. 11 [Jednostka budżetowa – pojęcie, statut i plan finansowy] ......48

Art. 12 [Tworzenie, łączenie i likwidacja jednostek budżetowych] .... 51

Art. 14 [Samorządowe zakłady budżetowe – zakres możliwych zadań] ....52

Art. 15 [Gospodarka finansowa samorządowych zakładów budżetowych].....53

Art. 16 [Tworzenie, łączenie, przekształcanie i likwidacja samorządowych zakładów

budżetowych].........57

Art. 17 [Delegacja do określenia sposobu prowadzenia gospodarki finansowej

jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych] ....59

Art. 30 [Tworzenie i podstawy gospodarki finansowej państwowych

i samorządowych osób prawnych] ....60

Art. 31 [Plan finansowy państwowych i samorządowych osób prawnych] ...62

Art. 33 [Zasada jawności finansów publicznych] ....64

Art. 34 [Realizacja zasady jawności gospodarowania środkami publicznymi] ...66

Art. 37 [Upublicznianie wybranych danych dotyczących samorządowej gospodarki

finansowej] ......71

Art. 39 [Zasada szczegółowości – klasyfikacja budżetowa] ....... 74

Art. 40 [Rachunkowość jednostek sektora finansów publicznych] ......82

Art. 41 [Sprawozdania jednostek sektora finansów publicznych] .......90

Art. 42 [Gospodarowanie środkami publicznymi – zasada legalności

i niefunduszowania] .......96

Art. 43 [Zasada powszechności dostępu do realizacji zadań finansowanych

ze środków publicznych] .......103

Art. 44 [Zasady dokonywania wydatków publicznych] ......104

Art. 45 [Zakaz tworzenia fundacji ze środków publicznych] ..106

Art. 46 [Ogólne zasady zaciągania zobowiązań ze środków publicznych] ....107

Art. 47 [Oferta wykonania zadania finansowanego ze środków publicznych] ... 112

Art. 48 [Lokowanie wolnych środków] ..... 113

Art. 49 [Zakaz obejmowania lub nabywania udziałów lub akcji oraz obligacji] ... 115

Art. 50 [Wymóg określenia w projektach aktów prawnych danych finansowych] .... 116

Art. 51 [Charakter postanowień budżetowych] ... 119

Art. 52 [Charakter dochodów, wydatków i rozchodów budżetowych.

Limit wydatków i rozchodów] ......120

Art. 53 [Odpowiedzialność kierownika jednostki sektora finansów publicznych.

Powierzenie obowiązków pracownikowi przez kierownika] .....123

Art. 54 [Główny księgowy jednostki sektora finansów publicznych] ..127

Art. 54a [Ugoda w sprawie spornej należności cywilnoprawnej – warunki

dopuszczalności, ocena skutków, zwolnienie z odpowiedzialności] ....134

Art. 59 [Delegacja do określenia zasad, sposoby i trybu udzielania ulg

w spłacie należności cywilnoprawnych] ....146

Art. 59a [Niedochodzenie niskich kwot należności o charakterze cywilnoprawnym] ...148

Art. 60 [Środki publiczne będące niepodatkowymi należnościami budżetowymi] ...150

Art. 61 [Właściwość organów w sprawach niepodatkowych należności budżetowych] ... 151

Art. 63 [Potrącenia zobowiązań z tytułu niepodatkowych należności budżetowych

w stosunku do jednostek samorządu terytorialnego]....154

Art. 64 [Umarzanie, odraczanie i rozkładanie na raty niepodatkowych należności

budżetowych].......155

Art. 65 [Odpowiedzialność solidarna za zobowiązania z tytułu niepodatkowych

należności budżetowych] ......157

Art. 66 [Egzekucja niepodatkowych należności budżetowych] .....158

Art. 66a [Przedawnienie zobowiązania do zwrotu środków pochodzących

z programów pomocowych] .....158

Art. 67 [Stosowanie innych przepisów w sprawach niepodatkowych należności

budżetowych].......160

Art. 68 [Istota i cele kontroli zarządczej] .......160

Art. 69 [Funkcjonowanie kontroli zarządczej] .....164

Art. 71 [Koordynacja kontroli zarządczej] .....180

Art. 72 [Zobowiązania sektora finansów publicznych. Tytuły dłużne

– definicja i struktura] ......180

Art. 73 [Wartość nominalna długu publicznego, długu Skarbu Państwa, wartości

zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji] .....193

Art. 74 [Kontrola Ministra Finansów w zakresie państwowego długu publicznego] ...198

Art. 75 [Czteroletnia strategia zarządzania długiem Skarbu Państwa

oraz oddziaływania na państwowy dług publiczny] .....200

Art. 86 [Procedury ostrożnościowe i sanacyjne] .......201

Art. 87 [Program sanacyjny] .....208

Art. 88 [Wyłączenia procedur ostrożnościowych i sanacyjnych] ...209

Art. 89 [Dług j.s.t. – cele, limity zobowiązań, źródła finansowania

deficytu budżetowego] ..... 210

Art. 90 [Pożyczki w państwowych funduszach celowych oraz w państwowych

i samorządowych osobach prawnych] .... 217

Art. 91 [Limity zobowiązań j.s.t., konieczność uzyskania opinii RIO] ... 219

Art. 91a [Przyjmowanie wolnych środków w depozyt] ....224

Art. 92 [Dodatkowe ograniczenia zaciągania zobowiązań] ....226

Art. 93 [Zakaz zaciągania zobowiązań o nieokreślonej wartości nominalnej] ...227

Art. 94 [Poręczenia i gwarancje udzielane przez j.s.t.] ...229

Art. 126 [Pojęcie dotacji] .....230

Art. 127 [Dotacje celowe – definicja] ....235

Art. 128 [Podstawa prawna udzielania dotacji celowych dla j.s.t.

Limit kwotowy dotacji] ......239

Art. 129 [Określanie kwot dotacji celowych dla j.s.t.] ....241

Art. 130 [Dotacje przedmiotowe – definicja, podstawy udzielania] .....242

Art. 131 [Dotacje podmiotowe – definicja] .....243

Art. 132 [Dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji] ...244

Art. 134 [Delegacja do określenia szczegółowego sposobu i trybu finansowania

inwestycji z budżetu państwa]....246

Art. 148 [Obowiązki informacyjne dysponentów części budżetowej] ...247

Art. 149 [Terminy przekazywania dotacji celowych dla j.s.t.] ...248

Art. 150 [Umowa o dotację] .....250

Art. 152 [Ewidencja księgowa dotacji. Rozliczenie i zwrot dotacji] ....252

Art. 153 [Zapewnienia finansowania lub dofinansowania przez Ministra Finansów] ..255

Art. 157 [Środki niepodzielone przez wojewodów] ....257

Art. 168 [Zwrot dotacji niewykorzystanych w terminie] ...257

Art. 169 [Zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem, pobranych

nienależnie lub w nadmiernej wysokości] ......261

Art. 170 [Zmiany kwot dotacji celowych na zadania zlecone j.s.t.] ....265

Art. 184 [Zasady dokonywania wydatków związanych z realizacją programów

i projektów finansowanych ze środków europejskich] ....267

Art. 186 [Zasady przeznaczania wydatków na realizację programów

i projektów z udziałem środków europejskich] .....269

Art. 188 [Zlecenie płatności na rzecz beneficjenta] .....271

Art. 189 [Płatności dotyczące realizacji programów – zasady dokonywania,

rozliczenia oraz delegacje do określenia zasad szczegółowych] .... 274

Art. 190 [Termin wykazywania wydatków kwalifikowanych poniesionych

przez jednostkę sektora finansów publicznych] ......279

Art. 191 [Zbiorcze harmonogramy wydatków wynikających z decyzji

oraz podpisanych umów] ....279

Art. 193 [Zaciąganie zobowiązań na realizację programów finansowanych

z udziałem środków europejskich] .....280

Dział IV Środki europejskie i inne środki pochodzące ze źródeł zagranicznych,

niepodlegające zwrotowi ......282

Art. 203 [Dochody j.s.t. ze środków innych niż europejskie] .....287

Art. 204 [Zasada celowości środków pomocowych] ......288

Art. 206 [Umowa o dofinansowanie projektu] ....288

Art. 207 [Skutki nieprawidłowego wykorzystania środków europejskich] ...292

Art. 208 [Środki europejskie w części dotyczącej Wspólnej Polityki Rolnej] ....299

Art. 209 [Umarzanie, odraczanie lub rozkładanie na raty spłaty należności

przypadających agencjom płatniczym w ramach Wspólnej Polityki Rolnej]....301

Art. 210 [Rejestr podmiotów wykluczonych z możliwości otrzymania środków

europejskich]..302

Art. 211 [Budżet i uchwała budżetowa] ....303

Art. 212 [Elementy uchwały budżetowej] ..... 315

Art. 213 [Zakaz obładowywania uchwały budżetowej] .....333

Art. 214 [Załączniki do uchwały budżetowej niestanowiące budżetu] .....334

Art. 215 [Sporządzenie zestawienia planowanych kwot dotacji udzielanych

z budżetu j.s.t] ......336

Art. 216 [Źródła dochodów. Przeznaczenie wydatków] ....338

Art. 217 [Deficyt i nadwyżka budżetu j.s.t. Źródła finansowania deficytu] .357

Art. 218 [Dotacje podmiotowe z budżetu j.s.t.] .....365

Art. 219 [Dotacje przedmiotowe z budżetu j.s.t.] ....367

Art. 220 [Pomoc finansowa dla innych j.s.t.] .......369

Art. 221 [Dotacje celowe dla podmiotów niezaliczanych do sektora

finansów publicznych] ...375

Art. 221a [Dotacje celowe na dofinansowanie kosztów inwestycji związanych

z wykonywaniem zadań publicznych w ramach partnerstwa publicznoprywatnego] ..384

Art. 222 [Rezerwa ogólna i rezerwy celowe] ...386

Art. 223 [Wydzielony rachunek dochodów samorządowych oświatowych jednostek

budżetowych].....394

Art. 224 [Pożyczka dla j.s.t. z budżetu państwa] .....398

Art. 225 [Pośrednictwo BGK przy obsłudze pożyczki udzielanej j.s.t.

z budżetu państwa] ....404

Art. 226 [Wieloletnia prognoza finansowa – wymogi w przedmiocie zawartości

i załączników] ....405

Art. 227 [Minimalny okres wieloletniej prognozy finansowej] ... 410

Art. 228 [Upoważnienia dla organu wykonawczego do zaciągania zobowiązań

w uchwale w sprawie wieloletniej prognozy finansowej] .. 411

Art. 230 [Procedura opracowywania i uchwalania uchwały w sprawie

wieloletniej prognozy finansowej] .... 416

Art. 230a [Obowiązek przekazania dokumentów dotyczących wieloletniej prognozy

finansowej] ....424

Art. 230b [Delegacja do określenia dokumentów związanych z wieloletnią prognozą

finansową] .....425

Art. 231 [Zmiany kwot wydatków na realizację przedsięwzięć w ramach WPF] ...432

Art. 232 [Zmiany w wieloletniej prognozie finansowej] ....436

Art. 233 [Projekt uchwały budżetowej – inicjatywa uchwałodawcza] ....438

Art. 234 [Określenie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej] ..439

Art. 235 [Minimalna szczegółowość planu dochodów budżetu j.s.t.] ...443

Art. 236 [Minimalna szczegółowość planu wydatków budżetu j.s.t.] ......448

Art. 237 [Dodatkowy obowiązek wyodrębnienia w planach niektórych dochodów

i wydatków] ....451

Art. 238 [Projekt uchwały budżetowej – przedłożenie, opiniowanie] .....453

Art. 239 [Termin podjęcia uchwały budżetowej] ..459

Art. 240 [Projekt uchwały budżetowej jako tymczasowa podstawa gospodarki

finansowej. Zastępcze ustalenie budżetu] ...464

Art. 240a [Program postępowania naprawczego – istota, zakres, wymogi i skutki] ..475

Art. 240b [Program postępowania naprawczego – rola RIO] ...484

Art. 241 [Prowizorium budżetowe] .....485

Art. 242 [Równoważenie bieżącej części budżetu] ...486

Art. 243 [Ograniczenie finansowania deficytu j.s.t. Indywidualny wskaźnik spłat

zadłużenia] .....490

Art. 243a [Wyłączenie z ograniczeń zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego] ..500

Art. 244 [Uwzględnianie w spłatach zadłużenia j.s.t. zobowiązań zaciągniętych przez

współtworzony związek] ....501

Art. 245 [Obowiązek informacyjny w zakresie zobowiązań związku j.s.t.] ...503

Art. 246 [Opinia RIO o możliwości sfinansowania deficytu j.s.t.] ...504

Art. 247 [Nadzór nad wykonywaniem budżetu j.s.t.] .....509

Art. 248 [Dostosowanie projektów planów finansowych przez jednostki podległe] ..512

Art. 249 [Ostateczne plany finansowe jednostek podległych i urzędu j.s.t.

Harmonogram wykonywania budżetu j.s.t.] ...514

Art. 250 [Udzielanie i rozliczanie dotacji, umowa o dotację] ... 517

Art. 251 [Zwrot dotacji niewykorzystanych w terminie] ....520

Art. 252 [Zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem oraz pobranych

nienależnie lub w nadmiernej wysokości] ....524

Art. 253 [Wyłączenie zasad i terminów zwrotu dotacji] ....530

Art. 254 [Zasady wykonywania budżetu j.s.t.] .... 531

Art. 255 [Zasady przekazywania do budżetu państwa niektórych dochodów] ....534

Art. 256 [Dokonywanie wydatków nieprzewidzianych] .....537

Art. 257 [Możliwość dokonywania zmian w budżecie przez organ wykonawczy

– zakres upoważnienia ustawowego] ....538

Art. 258 [Dokonywanie zmian w budżecie przez organ wykonawczy – możliwy zakres

upoważnienia przez organ stanowiący] .....541

Art. 259 [Przeznaczenie rezerwy celowej] ...548

Art. 260 [Blokowanie limitów wydatków budżetowych] ..550

Art. 261 [Zaciąganie zobowiązań przez kierownika samorządowej jednostki

budżetowej] ...552

Art. 262 [Reprezentacja oraz kontrasygnata przy zaciąganiu kredytów i pożyczek,

udzielaniu pożyczek, poręczeń i gwarancji oraz emisji

papierów wartościowych] .....554

Art. 263 [Wygasanie limitów wydatków. Ustalenie wydatków niewygasających] ..560

Art. 264 [Obsługa bankowa budżetu j.s.t.] ....563

Art. 265 [Obowiązki informacyjne i sprawozdawcze jednostek organizacyjnych j.s.t.] .566

Art. 266 [Obowiązki informacyjne względem organu stanowiącego j.s.t. w toku

wykonywania budżetu – za I półrocze] ....567

Art. 267 [Obowiązki sprawozdawcze względem organu stanowiącego j.s.t.

po zakończeniu roku budżetowego] .....572

Art. 268 [Badanie rocznego sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta] ...578

Art. 269 [Sprawozdanie z wykonania budżetu – zakres, szczegółowość]...578

Art. 270 [Przekazanie, rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego] ...579

Art. 271 [Uchwała w sprawie absolutorium] ....584

Art. 272 [Audyt wewnętrzny – pojęcie] .....596

Art. 273 [Standardy audytu wewnętrznego] ...598

Art. 274 [Jednostki zobowiązane do prowadzenia audytu wewnętrznego] ...599

Art. 275 [Podmioty prowadzące audyt wewnętrzny] ....603

Art. 276 [Podmioty wykonujące zadania związane z audytem wewnętrznym w j.s.t.] ..604

Art. 277 [Tworzenie komórek audytu wewnętrznego, kierownik komórki] ..605

Art. 278 [Prowadzenie audytu wewnętrznego przez usługodawcę].....607

Art. 279 [Umowa z usługodawcą] ...608

Art. 280 [Podległość kierownika komórki audytu wewnętrznego] ....609

Art. 282 [Obowiązki związane z prowadzeniem audytu wewnętrznego] ..610

Art. 283 [Plan audytu i sprawozdanie z jego wykonania] .. 611

Art. 285 [Delegacja do określenia szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania

i dokumentowania audytu wewnętrznego] .... 614

Art. 286 [Wymagania kwalifikacyjne stawiane dla audytorów wewnętrznych] ..615

Art. 287 [Upoważnianie do przeprowadzania audytu wewnętrznego] ..618

Art. 292 [Zadania Ministra Finansów w zakresie koordynacji audytu wewnętrznego] ..620

Bibliografia ...621

Indeks rzeczowy .....625

Na każdą książkę wystawiamy paragon fiskalny lub fakturę VAT.

Książkę można odebrać osobiście w Gdańsku - Ujeścisko

Koszt dostawy jest stały bez względu na ilość zamawianych egzemplarzy!!!