Лакокрасочные покрытия для антикоррозионной защиты

Powłoki malarskie w ochronie przeciwkorozyjnej

autorzy: Miszczyk Andrzej, Szociński Michał, Darowicki Kazimierz

Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej

W książce przedstawiono podstawowe zasady wykonywania i kontroli jakości przeciwkorozyjnych wymalowań malarskich na konstrukcjach stalowych. Opracowanie powstało na bazie wykładów i zajęć praktycznych dla studentów Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej prowadzonych przez Katedrę Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej oraz realizowanych w ramach prac Katedry od około 12 lat kursów dla inspektorów powłok malarskich. Dotyczą one nadzoru wykonywania zabezpieczeń powłokowych na statkach morskich, w szczególności w zbiornikach balastowych. Kursy te są certyfikowane przez firmę DNV z siedzibą w Høvik w Norwegii, będącą znanym, międzynarodowym, akredytowanym towarzystwem klasyfikacyjnym. Prezentowane zasady omówiono na przykładzie konstrukcji morskich, jednak obowiązują one w przypadku każdej konstrukcji stalowej.

Przedstawione w książce wymagania stawiane wykonawcom prezentują  – zgodnie z obecnym stanem wiedzy i doświadczeń – optymalny poziom pod względem trwałości zabezpieczenia przeciwkorozyjnego.

Skrypt został zaopatrzony w spis norm oraz słowniki terminów specjalistycznych: angielsko-niemiecko-polski i polsko-angielsko-niemiecki.

Spis treści

Spis ważniejszych oznaczeń i skrótów ..... 7

Wstęp ..... 11

1. Korozja – definicja, typy, środowiska ..... 13

1.1. Podział ze względu na mechanizm procesu korozyjnego .... 13

1.1.1. Mechanizm elektrochemiczny ..... 13

1.1.2. Mechanizm chemiczny ...... 14

1.2. Podział ze względu na typ zniszczeń korozyjnych .... 15

1.3. Podział ze względu na środowisko .... 16

2. Metody ochrony przed korozją ....... 17

2.1. Ochrona powłokowa ...... 17

2.1.1. Powłoki metalowe ....... 17

2.1.2. Powłoki niemetalowe ..... 18

2.1.3. Powłoki organiczne ..... 19

2.2. Ochrona inhibitorowa .......20

2.3. Ochrona elektrochemiczna ...... 21

2.3.1. Ochrona katodowa z wykorzystaniem zewnętrznego źródła prądu

stałego ..... 21

2.3.2. Ochrona katodowa z użyciem anod galwanicznych ... 22

3. Powłoki ochronne – skład, właściwości, mechanizmy schnięcia ..... 24

3.1. Skład farby .... 24

3.2. Schnięcie farby ..... 26

3.2.1. Suszenie fizyczne ....26

3.2.2. Utwardzanie chemiczne ...... 27

3.2.3. Utwardzanie („schnięcie”) oksydacyjne ....28

4. Projektowanie zabezpieczenia powłokowego ...... 29

5. Przygotowanie podłoża przed malowaniem ..... 34

5.1. Metody przygotowania powierzchni ..... 34

5.2. Przygotowanie powierzchni przed nałożeniem farby ....35

5.3. Obróbka stalowego podłoża (przygotowanie wstępne) .. 35

5.4. Czyszczenie powierzchni i odtłuszczanie .... 36

5.4.1. Narzędzia ręczne .... 38

5.4.2. Narzędzia ręczne z napędem mechanicznym ... 38

5.4.3. Czyszczenie strumieniowo-ścierne ..... 39

6. Kontrola przygotowania podłoża przed malowaniem .... 47

6.1. Wzrokowa ocena stanu powierzchni ...... 47

6.2. Chropowatość powierzchni podłoża przeznaczonego do malowania ... 50

6.2.1. Pomiar z wykorzystaniem komparatorów ..... 50

6.2.2. Pomiar za pomocą miernika igłowego ..... 52

6.2.3. Pomiar przy użyciu taśmy replikacyjnej .... 52

6.3. Zapylenie powierzchni przeznaczonej do malowania ..... 54

6.4. Zatłuszczenie powierzchni przeznaczonej do malowania .... 55

6.5. Zawartość soli rozpuszczalnych na powierzchni przeznaczonej

do malowania ...... 55

7. Kontrola warunków klimatycznych ...... 58

7.1. Temperatura otoczenia ...... 58

7.2. Wilgotność względna .... 58

7.3. Różnica pomiędzy temperaturą malowanej powierzchni a temperaturą

punktu rosy ..... 59

7.4. Opady atmosferyczne ..... 59

7.5. Wiatr ..... 59

7.6. Wentylacja ...... 59

7.7. Pomiar parametrów klimatycznych .... 60

8. Nakładanie powłok ..... 62

8.1. Metody konwencjonalne: pędzel, wałek ..... 62

8.2. Metoda natrysku powietrznego ....... 63

8.3. Metoda natrysku bezpowietrznego ....... 65

9. Kontrola jakości powłok w czasie nakładania i po nałożeniu ..... 68

9.1. Pomiar grubości powłok na mokro . 68

9.2. Pomiar grubości powłok na sucho ....... 69

9.3. Pomiar twardości ..... 70

9.3.1. Metoda Shore’a ...... 71

9.3.2. Metoda Barcola ....... 72

9.3.3. Metoda ołówkowa ...... 72

9.4. Pomiar przyczepności ..... 73

9.4.1. Metoda siatki nacięć .... 73

9.4.2. Metoda odrywowa ..... 75

9.5. Pomiar szczelności ...... 77

9.6. Pomiar gęstości farby ........ 80

9.7. Pomiar lepkości kinematycznej farby ....... 81

10.Inspekcja powłok ..... 83

10.2. Plan inspekcji ....... 84

10.3. Sprzęt inspekcyjny ...... 86

11. Wady powłok ... 88

12. Elektrochemiczna spektroskopia impedancyjna w badaniu powłok ... 98

12.1. Podstawy spektroskopii impedancyjnej ..... 98

12.2. Zastosowanie spektroskopii impedancyjnej w badaniach powłok ... 100

13. Zabezpieczenie zbiorników balastowych statków ...... 106

14. Spis norm ...... 110

Literatura ..... 120

Słowniki terminów specjalistycznych ..... 121

Słownik angielsko-niemiecko-polski ........ 121

Słownik polsko-angielsko-niemiecki ...... 132

ISBN: 978-83-7348-880-9

Numer wydania: 1

Rok wydania: 2022

Język wydania: polski

Liczba stron: 144