BMW 3 серии (тип E36) модели 1989 - 2000 гг.

Poradnik dla użytkowników samochodów BMW serii 3 (typu E36) modeli 316i, 318i, 318is, 318ti, 318tds, 320i, 323i, 323ti, 325i, 328i, 325td oraz 325tds, produkowanych w latach 1989-2000 w wersjach nadwozia sedan, coupe, kombi (touring) oraz compact, wyposażonych w silniki benzynowe 1,6 dm3 typu M40 o mocy 73 kW (100 KM) i typu M43 o mocy 75 kW (102 KM), 1,8 dm3 typu M40 o mocy 83 kW (113 KM), typu M43 o mocy 85 kW (115 KM) i typu M42 o mocy 103 kW (140 KM), 1,9 dm3 typu M44 o mocy 103 kW (140 KM), 2,0 dm3 typu M50   110 kW (150 KM)i typu M52 o mocy 110 kW (150 KM), 2,5 dm3, typu M52 o mocy 125 kW (170 KM) i typu M50 o mocy 141 kW (192 KM) oraz 2,8 dm3 typu M52 o mocy 142 kW (193 KM), a także wysokoprężne 1,7 dm3 typu M41 o mocy 66 kW (90 KM) oraz 2,5 dm3z typu M51T  o mocy 85 kW (115 KM) i typu M51S o mocy 105 kW (143 KM), z mechanicznymi i automatycznymi skrzynkami biegów. Podano m.in. plan obsługi, dokładny opis czynności obsługowych i naprawczych, możliwych do wykonania we własnym zakresie przez użytkownika oraz schematy instalacji elektrycznej.

sedan od listopada 1989 do marca 1999

coupé od października 1990 do kwietnia 1999

kombi (touring) od maja 1995 do maja 1999

compact od kwietnia 1994 do września 2000

Spis treści

Do Czytelnika  10

SILNIK  11

Charakterystyka techniczna  11

Wymontowanie i zamontowanie silnika  14

Głowica i układ rozrządu  22

Wymontowanie i zamontowanie paska zębatego  22

Wymontowanie i zamontowanie głowicy cylindrów

wersje316i, 318i  26

wersje318is, 318ti  33

wersje 320i, 323i, 323ti, 325i, 328i (silniki M50, M52)  39

wersje 318tds, 325td, 325tds (silniki M41, M51)  49

Wymontowanie i zamontowanie wału rozrządu

wersje 316i,318i  57

wersje 328is, 328ti, 320i, 323i, 323ti, 325i, 328i  59

wersje 318tds, 325td, 325tds  61

Wymontowanie i zamontowanie zaworów  62

Sprawdzanie prowadnic zaworów  63

Obróbka gniazd zaworów  64

Docieranie gniazd zaworów  64

Wymontowanie, zamontowanie i regulacja naciągu paska

klinowego  64

Wymiana paska zębatego

wersje 316i, 318i, 318is, 318ti od IX 1993 oraz 320i, 323i, 323ti,

325i, 328i  66

wersje 328tds, 325td, 325tds   67

Typowe niesprawności silnika  67

Układ smarowania  68

Zakresy stosowania i klasy lepkości olejów  68

Charakterystyka oleju silnikowego  69

Oleje silnikowe 69

Zużycie oleju  70

Obieg oleju  70

Sprawdzanie ciśnienia oleju  70

Wymontowanie i zamontowanie miski olejowej 71

Wymontowanie, zamontowanie i sprawdzanie pompy oleju  73

Typowe niesprawności układu smarowania  76

Układ chłodzenia  76

Obieg cieczy chłodzącej  76

Wymontowanie, zamontowanie i sprawdzanie termostatu  77

Wymontowanie i zamontowanie wentylatora oraz sprzęgła

wentylatora  79

Wymontowanie i zamontowanie chłodnicy  80

Wymontowanie i zamontowanie pompy cieczy chłodzącej 82

Typowe niesprawności układu chłodzenia  83

Układ zapłonowy   83

Wiadomości wstępne  83

Układ zapłonowy sterowany parametrami pracy silnika  83

Zasady bezpieczeństwa przy obsłudze elektronicznego układu

zapłonowego  84

Regulacja kąta wyprzedzenia zapłonu  85

Sprawdzanie kąta wyprzedzenia zapłonu  85

Wymontowanie i zamontowanie kopułki oraz palca

rozdzielacza zapłonu  86

Sprawdzanie i wymiana przewodów wysokiego napięcia  87

Sprawdzanie cewki zapłonowej  89

Sprawdzania i wymiana impulsatora  91

Wymontowanie czujnika identyfikacji pracy cylindrów 91

Wymontowanie i zamontowanie urządzenia

sterującego DME 92

Świece zapłonowe  93

Typowe niesprawności układu zapłonowego  95

Obwody doprowadzenia paliwa i powietrza  96

Wiadomości wstępne 96

Sprawdzanie przekaźnika pompy paliwa  97

Sprawdzanie wydajności pompy paliwa  97

Wymontowanie i zamontowanie czujników poziomu

paliwa  98

Sprawdzanie czujnika poziomu paliwa  101

Wymontowanie i zamontowanie obudowy filtru

powietrza / przewodu powietrza dolotowego  101

Układ wtrysku benzyny 102

Wiadomości wstępne 102

Działanie Mortonic DME1, 7 (silnik 4-cylindrowy)  103

DME M3.1 oraz MS41.0 w silnikach 6-cylindrowych 104

Sprawdzanie prędkości obrotowej biegu jałowego i zawartości

CO w spalinach  105

Regulacja cięgna przyspieszenia  107

Odłączenie cięgna przyspieszenia od przepustnicy 107

Wymontowanie, zamontowanie i sprawdzanie zaworu

regulacyjnego biegu jałowego  108

Wymontowanie, zamontowanie i sprawdzanie czujnika

temperatury cieczy chłodzącej  109

Wymontowanie, zamontowanie i sprawdzanie czujnika

temperatury powietrza dolotowego  110

Wymontowanie, zamontowanie i sprawdzanie zaworu

odpowietrzania zbiornika paliwa  111

Wymontowanie i zamontowanie wtryskiwaczy paliwa 111

Sprawdzanie wtryskiwaczy paliwa  115

Dane techniczne układu wtryskowego (DME)  115

Typowe niesprawności układu wtrysku benzyny  115

Układ wtryskowy silnika wysokoprężnego  117

Wiadomości wstępne 117

Turbosprężarka 118

Pompa wtryskowa 118

Podgrzewacz filtru paliwa 118

Świece żarowe 118

Odpowietrzanie obwodu doprowadzenia paliwa  121

Sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie zaworu

odcinającego dopływ paliwa  122

Wymontowanie i zamontowanie wtryskiwaczy paliwa 123

Sprawdzanie początku wtrysku pompy wtryskowej 123

Dane techniczne świec żarowych i obwodu  doprowadzenia

paliwa 125

Typowe niesprawności układu wtryskowego silnika

wysokoprężnego 125

Układ wylotowy 126

Wymontowanie i zamontowanie elementów układu

wylotowego  128

Wymontowanie i zamontowanie sondy lambda  131

Działanie katalizatora  131

Użytkowanie samochodu z katalizatorem spalin 132

SPRZĘGŁO 133

Wymontowanie, zamontowanie i sprawdzanie sprzęgła 134

Odpowietrzanie obwodu sterowania sprzęgłem  136

Wymontowanie i zamontowanie łożyska

Wyciskowego  137

Wymontowanie i zamontowanie wyprzęgnika sprzęgła  138

Typowe niesprawności sprzęgła  138

SKRZYNKA BIEGÓW 140

Wymontowanie i zamontowanie skrzynki biegów 140

Wymontowanie i zamontowanie wału napędowego 144

Wymontowanie i zamontowanie dźwigni zmiany biegów  146

Automatyczna skrzynka biegów  147

ZAWIESZENIE PRZEDNIE 149

Wymontowanie i zamontowanie kolumny zawieszenia 150

Rozkładanie kolumny zawieszenia, wymontowanie

i zamontowanie amortyzatora oraz sprężyny śrubowej 151

Sprawdzanie amortyzatora  153

Wymontowanie i zamontowanie łożysk kół przednich 153

Wymontowanie i zamontowanie wahacza poprzecznego  154

Złomowanie amortyzatorów  156

ZAWIESZENIE TYLNE 158

Wymontowanie i zamontowanie amortyzatora tylnego  158

Wymontowanie i zamontowanie półosi  160

Wymiana osłon półosi 162

UKŁAD KIEROWNICZY 164

Wiadomości wstępne 164

Wymontowanie i zamontowanie koła kierownicy  165

Wymontowanie i zamontowanie przegubu drążka

kierowniczego 166

Wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie drążka

Kierowniczego  166

Usuwanie drgań koła kierownicy i niewłaściwego

zachowania przodu samochodu  167

Ustawienie kół 169

Wiadomości wstępne 169

Pomiar wzniosu nadwozia 170

Regulacja ustawienia kół przednich  170

Regulacja osi tylnej 171

Parametry ustawienia kół   171

UKŁAD HAMULCOWY 173

Wiadomości wstępne 173

Wymontowanie i zamontowanie wkładek ciernych

hamulców przednich 174

Wymontowanie i zamontowanie tarczy i zacisku

przedniego hamulca 178

Wymontowanie i zamontowanie wkładek ciernych tylnych

hamulców tarczowych  179

Wymontowanie i zamontowanie tarczy i zacisku

tylnego hamulca 182

Sprawdzanie grubości tarczy hamulca  183

Usuwanie odgłosów piszczenia hamulców  184

Wymontowanie i zamontowanie bębna hamulca tylnego 185

Wymontowanie i zamontowanie szczęk hamulca tylnego  186

Wymontowanie i zamontowanie cylinderków hamulcowych

tylnych kół   188

Płyn hamulcowy 189

Odpowietrzanie układu hamulcowego  189

Wymiana przewodów hamulcowych  191

Sprawdzanie urządzenia wspomagającego  191

Hamulec awaryjny 192

Wymontowanie i zamontowanie szczęk hamulca

awaryjnego 192

Regulacja hamulca awaryjnego 194

Wymontowanie i zamontowanie dźwigni hamulca

awaryjnego  196

Wymontowanie i zamontowanie cięgna hamulca

awaryjnego 197

Sprawdzanie i wymiana włącznika świateł hamowania  199

Układ przeciwblokujący ABS 200

Układ przeciwpoślizgowy  200

Typowe niesprawności układu hamulcowego  201

KOŁA I OGUMIENIE 204

Wymiary opon i obręczy, ciśnienie w oponach  204

Użytkowanie kół i ogumienia  206

Wyrównoważenie kół   206

Łańcuchy przeciwpoślizgowe  206

Przestawianie kół 206

Dodatkowe zamontowanie zamka śruby koła  208

Nieprawidłowe zużycie ogumienia  208

Typowe niesprawności ogumienia  209

NADWOZIE  210

Wiadomości wstępne 210

Wymiary szczelin w nadwoziu  210

Wymontowanie i zamontowanie zderzaka przedniego 211

Wymontowanie i zamontowanie amortyzatorów uderzeń 213

Wymontowanie i zamontowanie zderzaka tylnego  213

Wymontowanie i zamontowanie ozdobnej kratki wlotu

powietrza 215

Wymontowanie i zamontowanie błotnika przedniego 215

Wymontowanie. zamontowanie i regulacja pokrywy

przedziału silnika 217

Wymontowanie, zamontowanie i regulacja pokrywy

bagażnika  219

Wymontowanie i zamontowanie zamka oraz bębenka

zamka 221

Wymiana listwy ozdobnej i naklejki z oznaczeniem wersji

samochodu 221

Wymontowanie, zamontowanie i regulacja drzwi  222

Wymontowanie i zamontowanie poszycia drzwi  223

Wymontowanie i zmontowanie zamka drzwi  225

Wymontowanie i zamontowanie klamki zewnętrznej

oraz bębenka zamka 226

Wymontowanie, zamontowanie i regulacja szyby drzwi 228

Wymontowanie i zamontowanie mechanizmu zamykania

okna  235

Wymontowanie i zamontowanie lusterka zewnętrznego  237

Wymontowanie i zamontowanie zwierciadła lusterka

zewnętrznego  237

Wymontowanie i zamontowanie lusterka wewnętrznego  238

Wymontowanie i zamontowanie konsoli środkowej 238

Wymontowanie i zamontowanie schowka  239

Wymontowanie i zamontowanie lewego poszycia wnęki

na nogi  239

Wymontowanie i zamontowanie silnika rozsuwanego

dachu 240

Wymontowanie i zamontowanie siedzenia przedniego 241

Wymontowanie i zamontowanie siedzenia tylnego 242

Wymontowanie i zamontowanie tylnego bocznego poszycia  243

Wymontowanie i zamontowanie tylnych drzwi  244

Wymontowanie i zamontowanie poszycia tylnych drzwi 245

Wymontowanie i zmontowanie relingu dachowego 245

Wymontowanie i zmontowanie tylnego siedzenia 246

Ogrzewanie i przewietrzanie wnętrza  247

Wiadomości wstępne  247

Wymontowanie i zamontowanie czujnika temperatury 248

Wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie

rezystora silnika dmuchawy  249

Wymontowanie i zamontowanie panelu sterowania

układu ogrzewania 249

Wymontowanie i zamontowanie cięgna sterowania

Ogrzewaniem  250

Wymontowanie i zamontowanie korytka wlotu powietrza  250

Wymontowanie i zamontowanie dmuchawy  251

Typowe niesprawności układu ogrzewania  252

WYPOSAŻENIE ELEKTRYCZNE 254

Wiadomości wstępne 254

Przyrządy pomiarowe 254

Sposoby pomiarów wielkości elektrycznych  255

Dodatkowe wyposażenie elektryczne  257

Wykrywanie niesprawności wyposażenia elektrycznego  257

Sprawdzanie włączników  259

Sprawdzanie czujników  259

Sprawdzanie przekaźników  260

Sprawdzanie silnika wycieraczek  260

Sprawdzanie kierunkowskazów  261

Sprawdzanie świateł hamowania  261

Sprawdzanie ogrzewania tylnej szyby  262

Urządzenia sterujące i przekaźniki  262

Wymiana bezpieczników 263

Akumulator  264

Wymontowanie i zamontowanie akumulatora  264

Sprawdzanie akumulatora  265

Zalecenia dotyczące akumulatora bezobstługowego 265

Ładowanie akumulatora 266

Samorozładowywanie akumulatora  267

Typowe niesprawności akumulatora  268

Alternator  269

Wiadomości wstępne 269

Zasady bezpiecznego użytkowania alternatora  269

Sprawdzanie napięcia alternatora  270

Wymontowanie i zamontowanie alternatora

4-cylindrowy silnik benzynowy 270

6-cylindrowy silnik benzynowy  271

6-cylindrowy silnik wysokoprężny  272

Wymiana szczotek alternatora, wymiana

i sprawdzanie regulatora napięcia  273

Typowe niesprawności alternatora  274

Rozrusznik  275

Wiadomości wstępne 275

Wymontowanie i zamontowanie rozrusznika  275

Wymontowanie, zamontowanie i sprawdzanie

wyłącznika elektromagnetycznego  278

Typowe niesprawności rozrusznika  278

Oświetlenie i sygnalizacja  280

Wymiana żarówek  280

Wykaz żarówek  282

Wymontowanie i zamontowanie reflektora 283

Ustawianie świateł reflektorów  284

Wymontowanie i zamontowanie przedniego kierunkowskazu 284

Wymontowanie i zamontowanie reflektora przeciwmgłowego 285

Wymontowanie i zamontowanie lampy tylnej  285

Oświetlenie tablicy rejestracyjnej  286

Światła hamowania 286

Wskaźniki i osprzęt dodatkowy  287

Wymontowanie i zamontowanie zestawu wskaźników 287

Wymiana żarówek w zestawie wskaźników  288

Wymontowanie i zamontowanie zegara elektrycznego  289

Wymontowanie i zamontowanie przełącznika zespolonego  289

Wymontowanie i zamontowanie włącznika świateł  290

Wymontowanie i zamontowanie włącznika świateł

przeciwmgłowych 291

Wymontowanie i zamontowanie wyłącznika zapłonu 291

Wymontowanie i zamontowanie radioodbiornika  292

Wprowadzanie kodu radioodbiornika  294

Wymontowanie i zamontowanie głośników  295

Antena  295

Wycieraczki spryskiwacze  295

Wymiana gumowego pióra wycieraka  296

Sprawdzanie i wymiana pompki spryskiwacza  296

Regulacja dysz spryskiwacza przedniej szyby  297

Wymontowanie, zamontowanie i regulacja dysz

spryskiwacza tylnej szyby  297

Wymontowanie i zamontowanie silnika wycieraczki 298

Wymontowanie i zamontowanie silnika wycieraczki

tylnej szyby  302

Typowe niesprawności wycieraczki  302

ZABIEGI KONSERWACYJNE I POMOCNICZE  303

Mycie samochodu 303

Pielęgnacja powłoki lakierowej  303

Konserwacja spodu nadwozia i przestrzeni zamkniętych  305

Konserwacja przedziału silnika  305

Pielęgnacja obić tapicerskich  305

Uruchamianie silnika za pomocą akumulatora pomocniczego  305

Holowanie samochodu 307

Unoszenie i podpieranie samochodu  308

Narzędzia  309

OBSŁUGA SAMOCHODU 311

Plan obsługi 311

Wymiana oleju silnikowego i inne czynności obsługowe  311

Przeglądy, okresowe 312

CZYNNOSCI OBSŁUGOWE  313

Silnik i układ wylotowy 313

Wymiana oleju silnikowego 314

Wymiana filtru oleju 314

Sprawdzanie wycieków oleju  315

Sprawdzanie poziomu oleju silnikowego  315

Sprawdzanie poziomu cieczy chłodzącej  316

Wymiana cieczy chłodzącej  316

Sprawdzanie szczelności układu chłodzenia  317

Sprawdzanie gęstości cieczy chłodzącej  318

Uzupełnianie środka chroniącego przed zamarzaniem 318

Sprawdzanie ciśnienia sprężania  318

Wymiana świec zapłonowych, sprawdzanie złączy

elektrycznych 319

Wymiana wkładu filtru powietrza  321

Odwadnianie/wymiana filtru paliwa  321

Wymiana/odwadnianie filtru paliwa silnika wysokoprężnego  322

Sprawdzanie, naciąganie i wymiana pasków klinowych 323

Wzrokowe sprawdzanie układu wylotowego  323

Sprzęgło, skrzynka biegów, wał i półosie napędowe  323

Sprawdzenie tarczy sprzęgła  324

Mechaniczna skrzynka biegów, wymiana oleju  324

Automatyczna skrzynka biegów, sprawdzenie

poziomu/wymiana oleju 325

Wymiana oleju w mechanizmie różnicowym  325

Sprawdzanie osłon przegubów półosi  326

Sprawdzanie wału napędowego i przegubów elastycznych 326

Hamulce, ogumienie, koła 326

Sprawdzanie poziomu płynu hamulcowego

i lampki kontrolnej  326

Sprawdzanie stanu elementów układu i grubości wkładek

ciernych 327

Oględziny przewodów hamulcowych  327

Wymiana płynu hamulcowego  328

Sprawdzanie hamulca awaryjnego  328

Sprawdzanie ciśnienia w ogumieniu  329

Sprawdzanie profilu bieżnika  329

Sprawdzanie zaworu powietrza  329

Układ kierowniczy i zawieszenie przednie  329

Sprawdzanie osłon przeciwpyłowych przegubów drążków

kierowniczych 329

Sprawdzanie luzu łożysk kół   330

Sprawdzanie luzu w układzie kierowniczym  330

Sprawdzanie poziomu oleju w urządzeniu wspomagania

układu kierowniczego  330

Dokręcanie śrub w układzie kierowniczym  330

Wyposażenie elektryczne  330

Sprawdzanie akumulatora  331

Nadwozie i wnętrze samochodu  331

Oględziny podwozia i nadwozia  331

Sprawdzanie pasów bezpieczeństwa  331

Konserwacja zamków 331

Wymiana mikrofiltru układu ogrzewania i klimatyzacji 331

SCHEMATY INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ  333

Posługiwanie się schematami instalacji elektrycznej 333

Symbole graficzne 334