АЛЕКСАНДРИЙСКАЯ ПЕТРУШКА, ОВОЩ, ПОХОЖИЙ НА СЕМЕНА СЕЛЬДЕРА

Pietruszka aleksandryjska, Przewłoka czarna

(Smyrnium olusatrum)

Dwuletnie warzywo z rodziny selerowatych rośnie na nieużytkach wokół śródziemnomorskich i atlantyckich regionów przybrzeżnych Europy, najczęściej w miejscach, gdzie dawniej były rzymskie osady. Dawniej była szeroko uprawiana jako doniczkowa roślina przyprawowa i warzywo, obecnie jest doceniana głównie przez zbieraczy dzikich roślin i szefów kuchni. Ma smak, który można określić jako pośredni między selerem a pietruszką.

Jest to okazała roślina, dorasta do 1,5 m wysokości, ma silny, aromatyczny zapach. Kwitnie od końca maja do lipca. Nasiona najlepiej wysiewać na samym początku wiosny (marzec-kwiecień) lub pod koniec lata (sierpień-wrzesień) na rozsadniku lub wprost do gruntu.

Liście zbiera się trzy do czterech miesięcy po siewie. Roślina preferuje przepuszczalną glebę bogatą w materię organiczną i nasłonecznioną lub pół cienistą ekspozycję.

Jest używana co najmniej od Starożytności w Europie jako jedna z pierwszych wiosennych roślin zielonych, jest to jedna z niewielu świeżych roślin, które można jeść w lutym lub marcu. Była popularnym warzywem do czasu, aż została zastąpiona przez selery zwyczajne w XV w.

Uznaje się, że do Anglii sprowadzona została przez Rzymian i świadczyć o tym ma to, że zdziczała wciąż jeszcze utrzymuje się przy ruinach osad rzymskich. Podobnie znajdowana jest przy dawnych klasztorach, przy których była uprawiana jako postne pożywienie.

Jadalna jest cała roślina, bulwiaste korzenie można jeść na surowo lub po ugotowaniu, młode pędy na surowo w sałatce lub kandyzowane w cukrze. Liście o nieco mocniejszym smaku niż seler, nadają smaku zupom i innym potrawom. Kwiatostany, pąki kwiatowe i młode owoce, kandyzowane w occie, mogą być używane do aromatyzowania niektórych potraw, w szczególności zup i sałatek.

Suche nasiona (gdy są dojrzałe) mogą być używane jako przyprawa (ma lekko gorzki smak pieprzu, jest zwana w Poitou-Charentes „pieprzem bagiennym”). Wszystkie części rośliny mają bardzo przyjemny aromatyczny i słodki smak, szczególnie po ugotowaniu.

Ma wysoką zawartość witaminy C, a poza tym działanie moczopędne i oczyszczające. Według Teofrasta i Pliniusza Starszego jej korzenie mają działanie moczopędne i pomagają w chorobach żołądka, z liści sporządzano dawniej leczniczy sok, a rozgniecione nasiona były popularną przyprawą.

Na zachodzie Wielkiej Brytanii wśród żeglarzy była używana do „oczyszczania krwi” i leczenia szkorbutu, w Dorset była znana jako „helrut”, co prawdopodobnie jest zniekształceniem „korzenia leczniczego”.

Cena za sztukę na Kup Teraz dotyczy ponad 25 nasion.