Управление преемственностью компании Следзиковски

Tytuł:  Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwa osoby fizycznej.

Praktyczny komentarz.

Autorzy:  Śledzikowski Marcin, Dubis Wojciech, Łuszpak-Zając Agnieszka, Szarek Tomasz, Zając Wojciech.

Wydawca:  Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp z o.o.

ISBN:  978-83-7804-661-5

Miejsce i rok wydania:  Gdańsk, 2019

Wydanie:  I

Ilość stron:  190

Format  B5

Opis

Jednym z obszarów wiążących się z najwyższym stopniem ryzyka dla przedsiębiorców indywidualnych jest sukcesja – przekazanie przedsiębiorstwa następcom.

Co się stanie, gdy zabraknie właściciela jednoosobowej firmy? Kto będzie odpowiadał za podejmowanie decyzji, podpisanie umowy, zapłatę podatków i innych zobowiązań?

Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej wprowadza nowe, nieznane wcześniej rozwiązania w polskim prawie. Ich celem jest zapewnienie możliwie płynnego przekazania firmy następcom przedsiębiorcy na wypadek jego śmierci.

Autorzy publikacji skupili się nie tylko na skomentowaniu nowych rozwiązań prawnych zawartych w ustawie o zarządzie sukcesyjnym, wiele uwagi poświęcono również omówieniu zmian w innych, powiązanych przepisach prawa, w tym m.in.: Kodeksie pracy, prawie cywilnym, prawie podatkowym.

Ten praktyczny komentarz skierowany jest zarówno do osób, które z zagadnieniami zmiany pokoleniowej już spotykają się w praktyce, jak również i do tych, które w najbliższej przyszłości mogą stanąć przed koniecznością przekazania firmy następcom czy choćby podjęcia współpracy z zarządcą sukcesyjnym.

Spis treści

Wykaz skrótów .................................................................................................. 7

Wprowadzenie ................................................................................................. 11

Rozdział 1

Przedsiębiorstwo w spadku ............................................................................ 17

1.1. Wprowadzenie ............................................................................................... 17

1.2. Pojęcie przedsiębiorstwa w spadku – definicja legalna.................................. 17

1.3. Firma przedsiębiorstwa w spadku ................................................................. 20

1.4. Wielość przedsiębiorstw jednego przedsiębiorcy a przedsiębiorstwo w spadku....... 21

1.5. Wykaz inwentarza przedsiębiorstwa w spadku ............................................. 21

1.6. Sytuacja prawna małżonka zmarłego przedsiębiorcy, posiadającego udział w przedsiębiorstwie ....... 22

1.7. Przedsiębiorstwo jako przedmiot wspólnego prawa – pozostałe przypadki ...... 24

1.8. Sytuacja prawna przedsiębiorstwa w spadku................................................. 24

1.9. Właściciele przedsiębiorstwa w spadku ........................................................ 25

1.10. Uprawnienia przysługujące właścicielom przedsiębiorstwa w spadku

i ich stosunek względem zarządcy sukcesyjnego ........................................... 29

Rozdział 2

Istota zarządu sukcesyjnego ........................................................................... 31

2.1. Wprowadzenie ............................................................................................... 31

2.2. Ustanowienie zarządu sukcesyjnego ............................................................. 32

2.3. Zasady dotyczące wykonywania zarządu sukcesyjnego. Prowadzenie przedsiębiorstwa w spadku.... 35

2.4. Odpowiedzialność za zobowiązania przedsiębiorstwa w spadku.

Odpowiedzialność zarządcy sukcesyjnego .................................................... 37

2.5. Śmierć wspólnika spółki cywilnej a zarząd sukcesyjny ................................. 38

2.6. Odwołanie zarządcy sukcesyjnego i inne zdarzenia powodujące utratę przez niego tego statusu...... 40

2.7. Wygaśnięcie zarządu sukcesyjnego ............................................................... 41

Rozdział 3

Zarządca sukcesyjny – kwestie proceduralne .................................................. 43

3.1. Wprowadzenie ............................................................................................... 43

3.2. Zdolność sądowa i procesowa zarządcy sukcesyjnego................................... 44

3.3. Zakres czynności podejmowanych przez zarządcę sukcesyjnego .................. 46

3.4. Sprawy dotyczące zarządu sukcesyjnego ...................................................... 47

3.5. Pozostałe zmiany w kodeksie postępowania cywilnego ................................ 49

Rozdział 4

Kontynuacja stosunków umownych

z zakresu prawa cywilnego .............................................................................. 53

4.1. Wprowadzenie ............................................................................................... 53

4.2. Kontynuacja stosunków umownych z zakresu prawa cywilnego – nowe regulacje ...... 55

4.3. Kontynuacja umownych stosunków prywatnoprawnych a podejmowanie czynności zachowawczych..... 59

4.4. Kontynuacja szczególnych stosunków umownych z zakresu prawa cywilnego ... 59

Rozdział 5

Kontynuacja stosunków pracowniczych ......................................................... 61

5.1. Wprowadzenie ............................................................................................... 61

5.2. Ustanowienie zarządu sukcesyjnego z chwilą śmierci pracodawcy ............... 63

5.3. Ustanowienie zarządu po śmierci pracodawcy .............................................. 64

5.4. Rozwiązanie umów o pracę na czas określony .............................................. 65

5.5. Okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy ............................................ 66

5.6. Możliwość powrotu do pracy pracowników po ustanowieniu zarządu sukcesyjnego ...... 67

Rozdział 6

Pozycja małżonka zmarłego przedsiębiorcy ................................................... 69

6.1. Wprowadzenie ............................................................................................... 69

6.2. Małżonek przedsiębiorcy właścicielem przedsiębiorstwa w spadku ............. 70

6.3. Zarząd przez małżonka przedsiębiorstwem w spadku do dnia

ustanowienia zarządcy sukcesyjnego ............................................................. 72

6.4. Uprawnienia małżonka po powołaniu zarządcy sukcesyjnego ...................... 75

6.5. Stosowanie przepisów do pozostałych współwłaścicieli ............................... 77

Rozdział 7

Instytucja prokury dla przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą ..... 79

7.1. Wprowadzenie ............................................................................................... 79

7.2. Powołanie prokurenta przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną .......... 80

7.3. Zakres prokury udzielonej przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną ... 82

7.4. Rodzaje prokury. Prokura samoistna, łączna i oddziałowa ........................... 84

7.5. Możliwość sprawowania zarządu sukcesyjnego przez prokurenta ................ 87

7.6. Zasady publikowania w CEIDG informacji o prokurentach .......................... 89

7.7. Odwołanie. Wygaśnięcie prokury .................................................................. 90

Rozdział 8

Zarząd sukcesyjny a postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne......... 91

8.1. Wprowadzenie ............................................................................................... 91

8.2. Zakaz ustanowienia zarządu sukcesyjnego po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorcy ...... 92

8.3. Śmierć dłużnika w toku postępowania o ogłoszenie upadłości..................... 94

8.4. Termin oraz legitymacja do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości ......... 95

8.5. Obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości ................................... 96

8.6. Podstawy ogłoszenia upadłości ..................................................................... 97

8.7. Skład masy upadłości i ogłoszenie upadłości w czasie zarządu sukcesyjnego ..... 99

8.8. Postępowanie restrukturyzacyjne.................................................................. 99

Rozdział 9

Sukcesja stosunków z zakresu prawa podatkowego...................................... 101

9.1. Wprowadzenie ..............................................................................................101

9.2. Przedsiębiorstwo w spadku jako podmiot prawa podatkowego .................. 102

9.3. Status zarządcy sukcesyjnego na gruncie prawno-podatkowym ................. 104

9.4. Zasady sukcesji podatkowej......................................................................... 106

9.5. Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe związane z działalnością przedsiębiorstwa w spadku ... 107

9.6. Korzystanie z numeru NIP przez przedsiębiorstwo w spadku .................... 112

9.7. Obowiązki sprawozdawcze i rachunkowe przedsiębiorstwa w spadku ........113

9.8. Postępowania podatkowe w toku .................................................................115

9.9. Sukcesja w podatku dochodowym od osób fizycznych ................................116

9.10. Sukcesja w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych .... 120

9.11. Kontynuacja rozliczeń przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych ..... 120

9.12. Kontynuacja rozliczeń przy karcie podatkowej............................................ 121

9.13. Sukcesja w podatku od towarów i usług...................................................... 122

9.14. Sukcesja w podatku akcyzowym ................................................................. 125

9.15. Sukcesja w podatku od gier hazardowych ................................................... 130

9.16. Sukcesja w pozostałych podatkach .............................................................. 130

9.17. Nowe zwolnienie w podatku od spadków i darowizn ..................................131

Rozdział 10

Sukcesja stosunków administracyjnych ....................................................... 133

10.1. Wprowadzenie ............................................................................................. 133

10.2. Zakres wyłączeń .......................................................................................... 133

10.3. Przesłanki zachowania bytu prawnego decyzji związanej z przedsiębiorstwem ....... 134

10.4. Promesa decyzji związanej z przedsiębiorstwem ........................................ 138

10.5. Wpis do rejestru działalności regulowanej .................................................. 138

10.6. Postępowania administracyjne po śmierci .................................................. 139

10.7. Postępowania sądowoadministracyjne po śmierci przedsiębiorcy .............. 143

10.8. Postępowanie egzekucyjne w administracji..................................................147

Bibliografia..................................................................................................... 151

Aneks ............................................................................................................. 153

Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej ................... 155

Wyciąg najważniejszych zmian dokonanych na mocy ustawy o zarządzie

sukcesyjnym przedsiębiorstwa osoby fizycznej w innych aktach prawnych .......... 173