НАРОДНЫЕ КОСТЮМЫ ФРАНКОНИИ - Германия Баварская этнология

I

I

STROJE LUDOWE ŚRODKOWEJ FRANKONII

TRACHTEN IN MITTELFRANKEN

_____________________________________________

I

wydanie w języku polskim i niemieckim

bardzo liczne barwne fotografie

I

" Stroje ludowe Środkowej Frankonii

Z biegiem burzliwej historii wyodrębniły się na terenie Środkowej Frankonii trzy okręgi charakterystycznych strojów ludowych. Terytorium frankońskie do XIX wieku podzielone było między kilkunastu książętami. Tak, więc od czasu reformacji i kontrreformacji dwie religie chrześcijańskie przenikały się nawzajem lub egzystowały obok siebie, niekiedy wieś obok wsi. Oba wyznania starały się różnymi kolorami i elementami stroju podkreślić swoją odrębność religijną i świadomie odróżniać się od siebie.

Protestancka ludność Środkowej Frankonii ubierała się z reguły zgodnie z wziorcami kościelnymi w kolory ciemne i czarne, a katoliccy sąsiedzi preferowali lśniącą czerwień. Kolor ten do dzisiaj określany jest przez starszych ewangelików jako „katolicka czerwień", natomiast katolicy używają określenia „czarni", mając na myśli stroje ewangelickich mieszkańców.

Wśród protestanckich strojów kobiecych można wyodrębnić zasadniczo dwa typy strojów, różniące się od siebie charakterystycznymi elementami. Serdaki kobiet mieszkających na terenach na północ od Norymbergii cechowały szerokie kołnierze. Natomiast w regionie południowo-zachodnim Środkowej Frankonii kobiece kaftaniki i sukienki posiadały tzw. „ lancet" (Schnepper). Był to ostry, skierowany ostrym końcem do dołu element kroju na plecach ubrania. Na wąskim pasie ziemi w okolicach Ansbach, gdzie obie religie egzystowały obok siebie, kobiece serdaki zdobiono zarówno szerokim kołnierzem jak i „lancetem".

Najbardziej charakterystycznym elementem strojów obu religii były przepięknie zdobione czepce. Krój górnej części kobiecych strojów, a w szczególności opisanych powyżej kaftaników z długimi rękawami, był bardziej podatny na wpływy zachodzące w modzie niż nakrycia głowy, zmiany w formie czepców dokonywały się więc o wiele wolniej. Toteż w podregionach kształty czepców mniej różniły się niż serdaki, fartuchy lub gorsety.

Ludowe stroje regionalne były noszone na wsi do połowy XX wieku, a w niektórych regionach nawet w latach osiemdziesiątych. Nosiły je jednak kobiety urodzone przed 1914 rokiem. W XIX wieku na terenie całej Środkowej Frankonii stroje męskie różniły się od siebie mniej niż stroje kobiece. Wśród męskich strojów kolorem wyróżniały się przede wszystkim kamizelki, które w katolickich regionach uszyte były z czerwonego sukna a w protestanckich z ciemnego lub czarnego. Ale już w połowie XIX wieku mężczyźni na terenach wiejskich zamienili swoje tradycyjne stroje ludowe na modne miejskie.

stan - dobry

I