Бухгалтерский учет фондов и ассоциаций Навроцкого

Tytuł:  Rachunkowość fundacji i stowarzyszeń.

Książka z suplementem elektronicznym.

Autorzy:  Nawrocki Rafał.

Wydawca:  Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp z o.o.

ISBN:  978-83-7804-773-5

Miejsce i rok wydania:  Gdańsk, 2021

Wydanie:  VII

Ilość stron:  463

Format  B5

Opis

Jak prawidłowo prowadzić rachunkowość fundacji i stowarzyszenia – rzetelna wiedza podana w sposób jasny i czytelny dla każdego.

Autor, bazując na swoim wieloletnim doświadczeniu zawodowym, przystępnie omawia:

1) reguły prowadzenia ksiąg rachunkowych z uwzględnieniem specyfiki działań organizacji pozarządowych;

2) zasady prawidłowego tworzenia polityki rachunkowości fundacji i stowarzyszenia (gotowe wzory w dwu wersjach – podstawowej i rozszerzonej – w zależności od wielkości organizacji);

3) plan kont organizacji pozarządowej;

4) zasady ujmowania na kontach księgowych operacji związanych z:

*funduszami własnymi i majątkiem trwałym organizacji pozarządowej,

*należnościami i zobowiązaniami,

*przychodami w stowarzyszeniach i fundacjach (w tym: darowizny, dotacje i subwencje, zbiórki publiczne, składki członkowskie, pozostałe przychody statutowe),

*kosztami organizacji pozarządowej (w tym: koszty administracyjne, koszty działań statutowych, koszty wolontariatu),

*przychodami i kosztami finansowymi, rozliczeniami międzyokresowymi,

*kosztami niestanowiącymi kosztów uzyskania przychodów organizacji,

*działalnością statutową odpłatną;

5) obowiązki bilansowe i podatkowe związane z zamknięciem roku (inwentaryzacja, zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej, sprawozdanie finansowe – bilans, rachunek wyników, deklaracje podatkowe);

6) zasady rachunkowości organizacji pozarządowych prowadzących działalność gospodarczą, w tym:

*zakładowy plan kont dla organizacji pozarządowych prowadzących działalność gospodarczą,

*politykę rachunkowości (zasady tworzenia, gotowy wzorzec zarządzenia),

*sprawozdanie finansowe organizacji prowadzącej działalność gospodarczą.

7) rachunkowość spółdzielni socjalnych, w tym m.in.:

*zasady ewidencji księgowej,

*zakładowy plan kont,

*wzór zarządzenia w sprawie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości,

*zasady sporządzania sprawozdań finansowych.

Suplement elektroniczny zawiera wzory polityki rachunkowości w edytowalnym formacie, co pozwalają na łatwe wykorzystanie ich do stworzenia własnej dokumentacji. Plik suplementu jest do pobrania przez Internet (instrukcję postępowania zamieszczono w książce). Zainstalowanie suplementu wymaga posiadania systemu operacyjnego Windows.

Publikacja skierowana jest zarówno do osób początkujących (mających niewielkie lub żadne doświadczenie w rachunkowości), jak i do tych, które posiadają już praktykę księgową, ale pragną pogłębić swoją wiedzę z tej dziedziny.

Spis treści

Wykaz skrótów 9

Wstęp 11

Rozdział 1. Rachunkowość a specyfika działań organizacji pozarządowych 13

1 1 Istota rachunkowości organizacji pozarządowych 13

1 2 Funkcje i zakres rachunkowości 16

1 2 1 Funkcja informacyjna 16

1 2 2 Funkcja kontrolna 18

1 2 3 Funkcja zarządcza (decyzyjna) 20

1 2 4 Zakres rachunkowości 21

1 3 Zasady rachunkowości 24

1 3 1 Zasada memoriałowa 24

1 3 2 Zasada współmierności 25

1 3 3 Zasada kontynuacji działania 25

1 3 4 Zasada ostrożności 26

1 3 5 Zasada wyższości treści nad formą 27

1 3 6 Zasada ciągłości stosowanych metod 28

1 3 7 Zasada istotności 29

1 3 8 Zasada periodyzacji 29

1 3 9 Idea jawności i przejrzystości 30

Rozdział 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych w organizacjach pozarządowych 31

2 1 Podstawowe akty prawne – niezbędne i przydatne 31

2 1 1 Najważniejsze zewnętrzne akty prawne 31

2 2 Statut – najważniejszy dokument wewnętrzny 41

2 3 Polityka rachunkowości 49

2 3 1 Co to jest polityka rachunkowości? 49

2 3 2 Elementy polityki rachunkowości 51

2 3 3 Wzory polityki rachunkowości 53

Rozdział 3. Rachunkowość organizacji pozarządowych w praktyce 87

3 1 Plan kont i obsługa konta księgowego 87

3 1 1 Konto księgowe 87

3 1 2 Zespoły kont 93

3 1 3 Proponowany zakładowy plan kont dla organizacji pozarządowej, nieprowadzącej działalności gospodarczej 96

3 1 4 Konta bilansowe i wynikowe 122

3 2 Fundusze własne i majątek trwały organizacji pozarządowej (konta zespołu 0, 1, 8) 125

3 2 1 Fundusz założycielski 126

3 2 2 Bilans otwarcia 131

3 2 3 Środki pieniężne 133

3 2 4 Pozostałe fundusze 138

3 2 5 Środki trwałe 139

3 2 6 Wartości niematerialne i prawne i ich umorzenie 149

3 2 7 Środki trwałe w budowie 153

3 2 8 Fundusz z aktualizacji wyceny (803) 154

3 3 Należności i zobowiązania (konta zespołów: 2, 3) 155

3 3 1 Rozrachunki z dostawcami (konto 200) 155

3 3 2 Konta rozrachunkowe: wynagrodzenia, instytucje 158

3 3 3 Rozrachunki z wolontariuszami i członkami stowarzyszenia 170

3 4 Rachunek wyników i istota klasyfikacji przychodów i kosztów w organizacjach pozarządowych 172

3 4 1 Istota klasyfikacji przychodów i kosztów w organizacjach pozarządowych 175

3 4 2 Wzór rachunku wyników 177

3 5 Przychody w stowarzyszeniach i fundacjach 178

3 5 1 Podstawowe informacje 178

3 5 2 Darowizny 179

3 5 3 Dotacje i subwencje 180

3 5 4 Zbiórki publiczne 184

3 5 5 Składki członkowskie 185

3 5 6 Pozostałe przychody statutowe 187

3 5 7 Wolontariat 188

3 6 Koszty działalności organizacji pozarządowej 190

3 6 1 Informacje podstawowe 190

3 6 2 Koszty ogólnego zarządu 192

3 6 3 Koszty działań statutowych 202

3 6 4 Koszty wolontariatu 216

3 7 Przychody i koszty finansowe, pozostałe przychody i koszty, rozliczenia międzyokresowe 217

3 7 1 Przychody finansowe i koszty finansowe (750, 753) 217

3 7 2 Pozostałe przychody operacyjne i pozostałe koszty operacyjne (760, 766) 219

3 7 3 Zyski i straty nadzwyczajne 220

3 7 4 Rozliczenia międzyokresowe przychodów i kosztów 220

3 8 Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów organizacji 222

3 8 1 Koszty podatkowe a bilansowe 222

3 9 Działalność statutowa odpłatna pożytku publicznego 226

3 10 Organizacje pożytku publicznego 233

3 10 1 Status organizacji pożytku publicznego 233

3 10 2 Zwolnienia podatkowe przysługujące OPP 234

3 10 3 Otrzymywanie 1% podatku dochodowego od osób fizycznych 234

3 10 4 Obowiązki sprawozdawcze OPP 236

3 11 Księgowość ochotniczych straży pożarnych 237

3 11 1 OSP jako stowarzyszenie 237

3.11.2. Statut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237

3.11.3. Plan kont . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238

3.11.4. Przychody i koszty OSP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240

3.12. Uproszczona ewidencja przychodów i kosztów w niektórych organizacjach pozarządowych .. 243

3.12.1. Warunki prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów . .. . 243

3.12.2. Zasady prowadzenia uproszczonej ewidencji . . . . . . . . . . . 245

3.12.3. Zestawienie przychodów i kosztów . . . . . . . . . . . . . . . . 247

3.12.4. Zestawienie przepływów finansowych . . . . . . . . . . . . . . . 251

3.12.5. Karty przychodów pracownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256

3.12.6. Wykaz środków trwałych i WNiP . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259

3.12.7. Pozostałe obowiązki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261

3.13. Środki publiczne w organizacjach pozarządowych . . . . . . . . . . . . 262

3.13.1. Księgowy dotacji pochodzącej z finansów publicznych . . . . . . 264

3.13.2. Dotacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

3.13.3. Praktyka księgowa przy dotacjach budżetowych . . . . . . . . . . 268

3.13.4. Dokumenty księgowe i dekretacja . . . . . . . . . . . . . . . . . 273

3.13.5. Sprawozdanie z realizacji zadania publicznego . . . . . . . . . . 277

3.13.6. Kontrola finansowa dotacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278

3.13.7. Kontrola obywatelska korzystania ze środków publicznych . . . . 283

Rozdział 4. Zamknięcie roku, obowiązki podatkowe . . . . . . . . . . . . . . 287

4.1. Inwentaryzacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287

4.1.1. Obowiązek inwentaryzacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287

4.1.2. Metody inwentaryzacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287

4.2. Zestawienie obrotów i sald . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290

4.2.1. Rola zestawienia obrotów i sald . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290

4.2.2. Koniec roku obrotowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293

4.3. Sprawozdanie finansowe i deklaracje podatkowe . . . . . . . . . . . . . 294

4.3.1. Rachunek zysków i strat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294

4.3.2. Bilans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297

4.3.3. Informacja dodatkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299

4.3.4. Wymagania podatkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300

Rozdział 5. Rachunkowość organizacji pozarządowych prowadzących

działalność gospodarczą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317

5.1. Działalność gospodarcza stowarzyszeń i fundacji . . . . . . . . . . . . . 317

5.1.1. Podjęcie działalności gospodarczej . . . . . . . . . . . . . . . . . 319

5.2. Polityka rachunkowości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320

5.3. Zakładowy plan kont . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351

5.4. Organizacja pozarządowa jako podatnik VAT . . . . . . . . . . . . . . . 374

5.4.1. Podstawowe informacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 374

5.4.2. Organizacja pozarządowa jako podatnik VAT . . . . . . . . . . . . 375

5.4.3. Dotacje i składki członkowskie a podstawa opodatkowania . . . . 377

5.4.4. Podatek naliczony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380

5.4.5. Księgowość organizacji będącej podatnikiem VAT . . . . . . . . . 381

5.4.6. Termin zapłaty VAT, deklaracji i jednolity plik kontrolny . . . . . 384

5.4.7. Podzielona płatność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385

5 5 Zeznanie podatkowe 387

5 6 Sprawozdanie finansowe organizacji prowadzącej działalność

gospodarczą 387

Rozdział 6. Rachunkowość spółdzielni socjalnych 391

6 1 Spółdzielnie socjalne w polskiej ekonomii społecznej 391

6 2 Podstawowe akty prawne 392

6 3 Polityka rachunkowości 400

6 4 Zakładowy plan kont spółdzielni socjalnej 429

6 5 Ogólne zasady prowadzenia zapisów na kontach 445

6 5 1 Fundusze spółdzielni socjalnej 445

6 5 2 Majątek trwały i obrotowy 447

6 5 3 Rozrachunki 448

6 5 4 Przychody spółdzielni socjalnej 450

6 5 5 Rachunek kosztów spółdzielni socjalnej 454

6 5 6 Wynik finansowy, sprawozdawczość podatkowa i finansowa 456

Bibliografia 463