ТОМ 21. ПИСЬМА К РЕДАКЦИИ "КУЛЬТУРЫ" И ОТ РЕДАКЦИИ

Dzieła Tom 21

Listy do i od redakcji Kultury

Autorzy: Józef Mackiewicz, Barbara Toporska

Znam moc ludzi, którzy zaczynają lekturę od listów.

W naszych warunkach jest to objaw raczej zrozumiały.

Tłumaczy się nie tym, aby właśnie listy do Redakcji zawierały treść najciekawszą i najbardziej wartościową, bo często bywa odwrotnie; lecz raczej nostalgią do indywidualnych wypowiedzi, indywidualnych myśli, niekoniecznie krępowanych redaktorską granicą w druku, a granicą Odry i Nysy w terenie.

Cesarz Aleksander II, wprowadzając w 1864 w życie swą słynną reformę sądownictwa, wydał jednocześnie ukaz dozwalający publikowania wszystkiego, cokolwiek się dzieje lub mówi na przewodzie sądowym, bez jakichkolwiek skreśleń.

I w nie-parlamentarnej, pozbawionej wolności politycznych, samowładnej Rosji pojawiły się w druku takie mowy adwokatów, za jakie nie tylko w Bolszewii czy PRL poszłoby się pod ścianę czy do więzień, ale nawet w Polsce Piłsudskiego niechybnie do Berezy Kartuskiej.

Naturalnie o wolnościach indywidualnych, jakie istniały w XIX wieku, również pod samodzierżawiem carskim, dziś, w wieku skolektywizowanej myśli, trudno nawet marzyć.

Nie chodzi jednak o marzenia, chodzi o uratowanie pozostałego jeszcze marginesu.

Otóż to trochę, co nam pozostało z prawa do indywidualnej wypowiedzi, to były, praktycznie biorąc, listy do Redakcji, a bardziej ściśle: listy do redakcji paryskiej Kultury.

Ograniczając je do pół strony, ogranicza się je zarazem chyba tylko do jakiegoś formalnego wyjaśnienia.

Gdyż w takich ramach nie może się zmieścić żadna rzetelna wypowiedź, która z reguły wymaga rozwinięcia myśli.

Tej myśli ma teraz nie być.

Zastrzeżenie zaś ewentualnych skrótów teoretycznie bez zarzutu praktycznie, z braku innych możliwości, cofa nas o sto lat wstecz sprzed ukazu Aleksandra II.

Pozornie, zestawienia moje wydać się mogą zarówno przesadne, jak może patetyczne.

Tylko pozornie, gdyż de facto jest tak, jak to przedstawiam.

A teraz pytanie pod adresem Redaktora Kultury: czy zdaje On sobie sprawę, że swoim kwietniowym ukazem odbiera kulturze polskiej jej ostatnią, indywidualną Wolną Trybunę?

Józef Mackiewicz

Mam na myśli status małżonka i status politycznego emigranta, w tej kolejności.

Ani jedno ani drugie nie jest tak łatwe, jak się na początku zdaje, i wymaga dwóch przeciwstawnych cech charakteru: zdolności do kompromisów (to w małżeństwie), i bezkompromisowości.

Barbara Toporska

Wydawca: KONTRA

ISBN: 978-0-907652-88-5

EAN: 9780907652885

Oprawa: TWARDA

Ilość stron: 512

Wymiary: 138 x 205 mm

Rok wydania: 2015

Zakupionych książek nie wrzucamy do kopert!

Starannie każdą zabezpieczamy i dopiero wtedy wkładamy do koperty bąbelkowej.

Prosimy pamiętać o tym przy wpisywaniu komentarza do naszej transakcji...