Анахорез в сочинениях Евагрия Понтийского Леона Несциора ОМИ Тынец

Leon Nieścior OMI

Anachoreza w pismach Ewagriusza z Pontu

Źródła Monastyczne. Monografie 11

***

TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów

rok wydania: 2022

wydanie II

ilość stron: 402

format: 145 x 205 mm

oprawa: miękka

cena katalogowa: 46,00 zł

ISBN: 9788382051643

Do czasów mnicha pontyjskiego nie sprecyzowano jasno statusu anachorety, a wielu ojców kwestionowało potrzebę radykalnej izolacji od świata, widząc w życiu wspólnotowym ideał życia chrześcijańskiego. Ewagriusz ukazywał życie pustelnicze jako zaszczytny "stan", który ma swoje miejsce pośród różnych form życia monastycznego. W porównaniu z rozumieniem pustelniczego życia przez świętego Antoniego, Ewagriusz mówił coś nowego na temat eremityzmu.

Leon Nieścior OMI

*****

Niebawem upłynie 25 lat od publikacji tej oto rozprawy w Wydawnictwie TYNIEC, które wyszło z zaszczytną propozycją jej reedycji. Tamta inicjatywa wydawnicza, w której zbiegły się zamiary autora z planami Wydawnictwa, stała u początków długoletniej i owocnej współpracy obydwu stron. Ówczesny dyrektor Tyńca, śp. o. Włodzimierz Zatorski, był wielkim entuzjastą wydawania pism Ewagriusza z Pontu i książek na temat jego myśli. W wyniku tej współpracy ukazały się dwa tomy "Pism ascetycznych" Ewagriusza i kilka książek o. Gabriela Bunge z zakresu duchowości tego pisarza z IV wieku. Potem Ewagriusz zaczął żyć w Polsce własnym życiem, stając się przedmiotem studium innych patrologów, a także – dość dziś już bogatej publicystyki religijnej.

Od tamtego czasu literatura przedmiotu bardzo się poszerzyła, co łatwo można stwierdzić m.in. dzięki jej internetowej kolekcji przez Joela Kalvesmaki. Rejestr pism Ewagriusza uznawanych za autentyczne pozostał jednak do dziś niezmienny. Podobnie, jak sądzę, moje ówczesne opracowanie, w którym pytam o ewentualne związki ascetycznego ideału życia ascetycznego, anachorezy, z filozofią i spekulacjami tego mnicha, w istocie nie wymaga zmian. Z pewnością jest w tamtej rozprawie trochę szkolnych wywodów, rozwlekłego stylu i innych niedoskonałości. Stojąc przed perspektywą ponownego wydania, zdecydowałem się jednak pozostawić całość w nienaruszonej postaci. Jednym z walorów takiego wyboru jest zachowanie ducha entuzjazmu, który zwykle towarzyszy pierwszym odkryciom i jakoś udziela się czytelnikowi.

Poprzestaję też na poczynionych na tamten użytek własnych przekładach testów, chociaż później ukazał się przekład wszystkich ascetycznych pism Ewagriusza. Ze względu na opublikowaną w międzyczasie krytyczną edycję pisma "O różnych złych myślach" dokonuję uzupełnienia w numeracji rozdziałów. Użyte nawiasy obejmują nową numerację, wziętą z edycji pisma w "Sources Chretienne", która stała się podstawą rewizji przekładu tego pisma na język polski w drugim wydaniu tomu pierwszego "Pism ascetycznych" Ewagriusza.

Leon Nieścior OMI

*****

Leon Nieścior OMI (ur. 1962), profesor nauk teologicznych, profesor nadzwyczajny w Instytucie Teologii Systematycznej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Świecenia kapłańskie przyjął w 1978 r. Doktorat obronił w 1993 r. Habilitował się w 2001 r. W 2017 r. otrzymał tytuł naukowy profesora nauk teologicznych. Specjalizuje się w patrologii.