Права работодателя на контроль над трезвостью

Uprawnienia kontrolne pracodawcy w zakresie trzeźwości i środków działających podobnie do alkoholu. Praktyczne pytania i odpowiedzi wraz z wzorami pism (z suplementem elektronicznym)

autorzy: dr hab. Janusz Żołyński

Wydawnictwo ODDK

objętość: 136 str.

format: B5

oprawa: miękka klejona

wydanie: 2023

ISBN: 978-83-7804-962-3

Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 240) wprowadza do Kodeksu pracy nowe przepisy dotyczące kontroli pracowników w zakresie trzeźwości i obecności środków działających podobnie do alkoholu.

Autor w przejrzysty sposób, z podziałem na konkretne zagadnienia, omawia wszystkie aspekty związane z uprawnieniami oraz obowiązkami pracodawcy i pracownika w zakresie przeprowadzenia kontroli, wskazując przy tym problemy, z jakimi może spotkać się pracodawca z uwagi na brak w przepisach konkretnych rozwiązań.

Przedstawiono m.in.:

• podstawy prawne,
• rodzaje badań i dopuszczalne poziomy pomiaru,
• procedurę przeprowadzania badań kontrolnych,
• kontrolę pracowników pracujących zdalnie,
• dokumentację niezbędną do przeprowadzenia kontroli.

Czytelnik znajdzie tu jednoznaczne odpowiedzi na wiele pytań, np.:

• Czy pracodawca może obciążyć pracownika kosztami badania kontrolnego?
• Czy pracownik może przeprowadzić samokontrolę przed wejściem na teren zakładu pracy?
• Czy pozytywny wynik badania kontrolnego może być podstawą do zastosowania kary porządkowej lub zwolnienia?
• Czy można wykonać kontrolę pracownika zatrudnionego zdalnie w obecności innych domowników (np. dzieci)?

Do opracowania dołączono zestaw przydatnych dokumentów towarzyszących kontroli w miejscu pracy, w tym m.in. procedurę przeprowadzenia kontroli, upoważnienie udzielone przez pracodawcę na dokonywanie czynności kontrolnych, protokół z kontroli. Wzory znalazły się także w wersji edytowalnej w suplemencie elektronicznym, który można pobrać przez Internet, postępując zgodnie ze wskazówkami zamieszczonymi w książce.

Spis treści

Użyte skróty 9

Od autora . .. 11

Część I

Zagadnienia ogólne

związane z badaniem trzeźwości i obecności środków

działających podobnie do alkoholu

Zagadnienie 1.Uwagi ogólne dotyczące zakresu badań kontrolnych, do których

uprawniony jest pracodawca ... 15

Zagadnienie 2. Pojęcie zakładowej organizacji związkowej ...16

Zagadnienie 3. Pojęcie reprezentatywnego związku zawodowego ....18

Zagadnienie 4. Pojęcie organu ochrony porządku publicznego . .. 19

Zagadnienie 5. Środek działający podobnie do alkoholu ... 20

Zagadnienie 6. Rola Państwowej Inspekcji Pracy w procesie badań kontrolnych

pracodawcy . .  25

Część II

Zagadnienia bezpośrednio dotyczące badań kontrolnych trzeźwości

i obecności środków działających podobnie do alkoholu

Zagadnienie 1. Czy przepisy o możliwości przeprowadzenia badań kontrolnych

stosuje się do wszystkich pracodawców? ... 29

Zagadnienie 2. Przepisy mające zastosowanie do przeprowadzenia badania

kontrolnego pracowników na zawartość w organizmie alkoholu

lub środków działających podobnie do alkoholu . .. . 29

Zagadnienie 3. Czy pracodawca obowiązany jest osobiście wykonać badanie

kontrolne? ... 32

Zagadnienie 4. Kto w imieniu pracodawcy jest uprawniony do wykonywania

badania kontrolnego? ... 33

Zagadnienie 5. Czy podmiot wykonujący badania kontrolne w imieniu

pracodawcy powinien mieć kwalifikacje do ich przeprowadzania? . . 34

Zagadnienie 6. Czy pracodawca ma obowiązek wprowadzenia badania

kontrolnego na zawartość w organizmie alkoholu lub środków

działających podobnie do alkoholu? . .  37

Zagadnienie 7.Konsekwencje dla pracodawcy niewprowadzenia procedury

badania kontrolnego . . .. 38

Zagadnienie 8.Czy mimo pozytywnego wyniku badania kontrolnego

pracodawca może pominąć ten fakt i dopuścić pracownika

do pracy? ... 40

Zagadnienie 9.Rodzaje badania kontrolnego . . . . 41

Zagadnienie 10. Gdzie należy przechowywać dane z badania kontrolnego? ...43

Zagadnienie 11. Jaki wskaźnik zawartości alkoholu dopuszczalny jest

w organizmie pracownika i umożliwia mu świadczenie pracy? .  . 44

Zagadnienie 12. Czy pracodawca może wprowadzić stan trzeźwości pracownika

według pomiaru 0,00‰? 46

Zagadnienie 13. Czy pracodawca może określić poziom pomiaru środków

działających podobnych do alkoholu? . . .. 48

Zagadnienie 14. Sposób przeprowadzenia badań kontrolnych . . . 49

Zagadnienie 15. Czy pracodawca ma obowiązek poinformowania badanego

pracownika o wynikach kontroli? .. 51

Zagadnienie 16. Czy pracownik może pracodawcy odmówić poddania się kontroli? .. 54

Zagadnienie 17. Konsekwencje dla pracownika w razie odmowy poddania się

kontroli ... 57

Zagadnienie 18. Czy pracodawca może przeprowadzać kontrolę doraźną

(kontrolę ad hoc)? ... 58

Zagadnienie 19. Czy z kontroli mogą być wyłączone niektóre grupy pracowników? .. 58

Zagadnienie 20. Kontrola pracowników zatrudnionych zdalnie . . . 60

Zagadnienie 21. Sposób przeprowadzenia kontroli pracowników zatrudnionych

zdalnie . . . . 62

Zagadnienie 22. Czy można dokonywać kontroli pracowników zatrudnionych

zdalnie w obecności innych domowników (np. dzieci)? .. 64

Zagadnienie 23. Żądanie pracownika przeprowadzenia kontroli przez podmioty

ochrony porządku publicznego . . . 65

Zagadnienie 24. Postępowanie w przypadku odmowy przyjazdu organu ochrony

porządku publicznego . . . 66

Zagadnienie 25. Procedura przeprowadzenia badania krwi .. 67

Zagadnienie 26. Podmioty uprawnione do przeprowadzenia badania kontrolnego

z próbek krwi . . . . 68

Zagadnienie 27. Przetwarzanie danych osobowych w wyniku badania kontrolnego ... 70

Zagadnienie 28. Ochrona prywatności badanego pracownika .  72

Zagadnienie 29. Sposób sporządzenia dokumentacji z przeprowadzenia badania

kontrolnego . . .. 76

Zagadnienie 30. Okres przechowywania dokumentów z badania kontrolnego . .. 77

Zagadnienie 31. Konsekwencje dla pracownika w przypadku pozytywnego

wyniku badania kontrolnego ... 78

Zagadnienie 32. Czy pozytywny wynik z badania kontrolnego może być

podstawą do zastosowania kary porządkowej? .. 80

Zagadnienie 33. Czy pozytywny wynik z badania kontrolnego może być

podstawą do wypowiedzenia umowy o pracę? .. 81

Zagadnienie 34. Czy pozytywny wynik z badania kontrolnego może być

podstawą do rozwiązania umowy o pracę trybie natychmiastowym? ... 82

Zagadnienie 35. Odpowiedzialność pracownika za wyrządzenie szkody pod

wpływem alkoholu lub innych środków działających podobnie

do alkoholu . . . 85

Zagadnienie 36. Wypadek przy pracy pod wpływem alkoholu lub środków

działających podobnie do alkoholu ... 86

Zagadnienie 37. Poziom wskazujący na stan pod wpływem środka działającego

podobnie do alkoholu . . 88

Zagadnienie 38. Przeprowadzenie badania kontrolnego w przypadku braku

obowiązku posiadania przez pracodawcę regulaminu pracy ... 90

Zagadnienie 39. Przeprowadzenie badania kontrolnego w przypadku obowiązku

posiadania przez pracodawcę regulaminu pracy ... 91

Zagadnienie 40. Przeprowadzenie badania kontrolnego w przypadku

nieposiadania przez pracodawcę układu zbiorowego pracy .. 93

Zagadnienie 41. Rola związków zawodowych przy prowadzeniu badań kontrolnych ... 94

Zagadnienie 42. Czy związki zawodowe mogą sprzeciwić się wprowadzeniu

badania kontrolnego? ... 94

Zagadnienie 43. Czy rada pracowników może sprzeciwić się wprowadzeniu

badania kontrolnego? ... 95

Zagadnienie 44. Czy pracodawca może przeprowadzić badania kontrolne osób

zatrudnionych, lecz niebędących pracownikami w rozumieniu

Kodeksu pracy? ... 96

Zagadnienie 45. Czy praco dawca może udostępnić urządzenia kontrolne

pracownikom przed wejściem na teren zakładu pracy? ... 98

Zagadnienie 46. Czy pracownik, który dokonał samokontroli, może wystąpić

o urlop na żądanie? ... 99

Zagadnienie 47. Jak rozliczyć okres nieobecności kontrolowanego pracownika

w przypadku ostatecznego wyniku negatywnego? ... 101

Zagadnienie 48. Informowanie o możliwości przeprowadzenia badań

kontrolnych nowo zatrudnionych pracowników ... 101

Zagadnienie 49. Czy informacja o możliwości przeprowadzenia badania

kontrolnego może być zawarta w umowie o pracę? ... 102

Zagadnienie 50. Czy zakup urządzeń do kontroli stanowi koszty podatkowe

funkcjonowania pracodawcy? ... 103

Zagadnienie 51. Czy pracodawca może obciążyć pracownika kosztami badania

kontrolnego? ... 103

Wzory pism i dokumentów

Wzór 1. Procedura przeprowadzenia kontroli trzeźwości pracowników oraz

kontroli pracowników na obecność w ich organizmach środków

działających podobnie do alkoholu, stanowiąca załącznik do regulaminu

pracy ... 107

Wzór 2. Upoważnienie udzielone przez pracodawcę do dokonywania czynności

kontrolnych ... 112

Wzór 3. Wzór oświadczenia pracownika przyjmującego leki  ...113

Wzór 4. Protokół z kontroli trzeźwości ... 114

Wzór 5. Protokół z badania na obecność środków działających podobnie

do alkoholu . .. 116

Wyciągi z przepisów

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy

(Dz.U. z 2022 r. poz. 1510, 1700, 2140 i z 2023 r. poz. 240) – wyciąg 121

Ustawa z dnia 26 października 1982 r.

o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

(t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 165, poz. 240) – wyciąg 127

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia ……………. r.

w sprawie badań na obecność alkoholu lub środków działających podobnie

do alkoholu w organizmie pracownika – projekt ... 129

Na każdą książkę wystawiamy paragon fiskalny lub fakturę VAT.

Książkę można odebrać osobiście w Gdańsku - Ujeścisko

Koszt dostawy jest stały bez względu na ilość zamawianych egzemplarzy!!!