Зачем нам нужна криминология?

Praca Zbiorowa

Po co nam kryminologia? Księga Jubileuszowa Profesor Ireny Rzeplińskiej

red. Witold Klaus, Dagmara Woźniakowska-Fajst, Paulina Wiktorska, Konrad Buczkowski

Wydawnictwo INP PAN

Warszawa 2019

ISBN: 978-83-66300-03-3

liczba stron: 756

oprawa twarda

.

Opis wydawcy

.

We Wstępie redaktorzy napisali: „Tytuł książki […] nie jest przypadkowy. Pytanie o sens i istotę badań kryminologicznych nieustająco towarzyszy Profesor Irenie Rzeplińskiej w Jej pracy naukowo-badawczej i edukacyjnej. Jako uczniowie, współpracownicy i przyjaciele Pani Profesor słyszeliśmy je nieraz – zadawane podczas zebrań Zakładu Kryminologii I NP PAN, zmuszające nas wielokrotnie do próby udzielenia na nie odpowiedzi, a także do zastanowienia się, jaki jest cel prowadzonych przez nas badań empirycznych czy rozważań teoretycznych, tj. do czego powinny nas one doprowadzić. Zbiór tekstów zamieszczonych w książce świadczy o tym, że wiele osób fascynujących się kryminologią również nurtuje pytanie o sens pracy naukowo-badawczej. Zebrane artykuły dostarczają interesujących odpowiedzi na to – na pozór – proste pytanie. Mamy nadzieję, że niniejsza książka wpisze się w kanon literatury kryminologicznej i pomoże czytelnikom otworzyć nowe horyzonty myślenia o przestępczości, jej zapobieganiu i kontrolowaniu.”

.

Z recenzji dr hab. Jolanty Jakubowskiej-Hary, prof. INP PAN:

.

„Przewrotny – na pozór – tytuł książki „Po co nam kryminologia”, będący zbiorem prac dedykowanych Profesor Irenie Rzeplińskiej z okazji Jej Jubileuszu, jest doskonałym pretekstem do interesujących rozważań nad miejscem tej dziedziny badawczej oraz jej rolą w rozwoju nauk społecznych, jak też nad jej praktyczną przydatnością w rozwiązywaniu istotnych problemów związanych z przestępczością i innymi niebezpiecznymi zjawiskami w życiu społecznym. Próby odpowiedzi na postawione w tytule pytanie podejmują się autorzy zamieszczonych w Księdze opracowań, które prezentują m.in. dylematy kryminologii oraz problemy badań kryminologicznych, a ponadto aspekty kryminologiczne przestępczości nieletnich, zjawiska migracji oraz stosowania kary pozbawienia wolności jak też związków kryminologii z pokrewnymi jej dziedzinami, takimi jak prawo karne i polityka kryminalna.”

.

Z recenzji dr hab. Krystyny Ostrowskiej, prof. WSM:

.

„Jest czymś fascynującym i niezwykłym, że do Księgi Jubileuszowej lreny Rzeplińskiej zgłosiło swoje prace 52 Autorów, a wśród nich zarówno Ci, którzy od wielu dziesiątek lat tworzą teoretyczny i praktyczny nurt dociekań kryminologicznych, jak i Ci którzy przejmują od nestorów polskiej kryminologii jej dorobek i tworzą własne nowe zgodne z potrzebami czasów współczesnych oblicze. Jest więc ta Księga Jubileuszowa zarówno swoistym uhonorowaniem całokształtu pracy naukowej Profesor Rzeplińskiej ale jednocześnie jest cennym przekazem informacyjnym o dylematach i wyzwaniach współczesnej kryminologii, prowadzonych badaniach naukowych ich metodologii i aplikacji praktycznych oraz ustawodawczych. Tym samym jest nie tylko Księgą Jubileuszową ale użytecznym przewodnikiem dla studentów kierunku kryminologii, rozpoczynających pracę naukową w tej dziedzinie i dla tych, którzy mają na swoim koncie niemały dorobek ale ciągle poszukują coraz efektywniejszych rozwiązań problemów społecznych w oparciu o dokonania nauki. […] Recenzowana Księga obrazuje najważniejsze nurty badawcze kryminologii w Polsce we wszystkich wiodących ośrodkach akademickich i badawczych. Treść zawartych w niej artykułów uwypukla podstawowy nurt badań i koncepcji teoretycznych, który nie tyle ogniskuje się wokół Sprawcy czynu karalnego, jego resocjalizacji i readaptacji społecznej ile na problemach samego zjawiska przestępczości, które przybiera różne formy , nasilenie i które może być zagrażające dla funkcjonowania społeczeństwa w skali mikro i makro oraz pociągać za sobą skutki ekonomiczne. Innymi słowy zdecydowane zainteresowania badaczy przejawiają się w społecznych i prawnokarnych uwarunkowaniach przestępczości jej rozmiarach, nasileniu, dynamiki i formach w mniejszym stopniu na ustalaniu osobowościowych i społecznych przyczyn.”

.

Spis treści

.

Konrad Buczkowski, Witold Klaus, Paulina Wiktorska, Dagmara Woźniakowska-Fajst

Wstęp. Po co nam kryminologia? (s. 9-12)

.

Część I

Dylematy kryminologii

Anna Kossowska

Czy kryminologia jest potrzebna? (s. 15-22)

Edyta Drzazga

O roli kryminologa wczoraj i dziś (s. 23-35)

Dobrochna Wójcik

Czy badania ewaluacyjne są potrzebne w kryminologii? (s. 37-50)

Janina Błachut

Kryminologia a polityka kryminalna (s. 51-66)

Krzysztof Krajewski

Ryzyko, prewencja, kryminologia, prawo karne (s. 67-79)

Barbara Stańdo-Kawecka

O znaczeniu korekcyjnego wymiaru sprawiedliwości karnej – uwagi w kontekście nowej penologii i paradygmatu ryzyka (s. 81-94)

Agnieszka Martynowicz

Zemiologia jako wyzwanie dla kryminologii (s. 95-102)

Piotr Chlebowicz

Czy istnieje przestępczość białych kołnierzyków? Wokół koncepcji white-collar crime Edwina H. Sutherlanda (s. 103-115)

Beata Pastwa-Wojciechowska

Czy pojęcie “mentalizacji” może pomóc w zrozumieniu zależności między psychopatią a agresją? (s. 117-129)

Piotr Stępniak

Diagnozowanie w sprawach karnych – dylematy kryminologii a praktyka (s. 131-150)

Zbigniew Lasocik

O definiowaniu i regulowaniu pracy seksualnej z perspektywy europejskiej (s. 151-171)

Magdalena Grzyb

Prostytucja – praca, dewiacja czy eksploatacja? (s. 173-189)

Justyna Włodarczyk-Madejska

O przestępczości ludzi starszych (s. 191-205)

Cześć II

Badania kryminologiczne

Beata Gruszczyńska

Wokół międzynarodowych badań nad przemocą wobec kobiet (s. 209-221)

Agnieszka Gutkowska

Radykalizacja i deradykalizacja “samotnych wilków” w świetle teorii i praktyki (s. 223-239)

Justyna Włodarczyk-Madejska, Paweł Ostaszewski, Joanna Klimczak, Andrzej Stemaszko

Punitywność a poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Warszawy. Wstępne analizy współzmienności (s. 241-257)

Paweł Waszkiewicz

Bezpieczeństwo i poczucie bezpieczeństwa studentów prawa na Uniwersytecie Warszawskim w pierwszej i drugiej dekadzie XXI wieku (s. 259-277)

Część III

Przestępczość nieletnich i postępowanie z nieletnimi

Aleksandra Korwin-Szymanowska

Nieletni wczoraj i dziś w świetle wyników badań kryminologicznych i danych statystycznych (s. 281-302)

Violetta Konarska-Wrzosek

Tendencje w zakresie przestępczości i demoralizacji nieletnich oraz reakcji na ich naganne zachowania w świetle danych statystycznych (s. 303-316)

Dagmara Woźniakowska-Fajst

Nieletnie dziewczęta dzisiaj – stare trendy i nowe zjawiska (s. 317-335)

Ewa Habzda-Siwek

Diagnoza psychologiczna w sprawach nieletnich. Uwagi na temat modelu diagnozy psychologicznej (s. 337-352)

Część IV

Kryminologiczne aspekty migracji

Monika Szulecka

(Nie)oczywiste związki przemysłu migracyjnego z przestępczością (s. 355-368)

Magdalena Perkowska

Przestępczość cudzoziemców w Polsce od transformacji ustrojowej po kryzys migracyjny (s. 369-382)

Katarzyna Laskowska

Społeczne i kryminologiczne aspekty migracji na obszarze Rosji w latach 2007–2017 (z uwzględnieniem cudzoziemców) (s. 383-398)

Magdalena Kmak

State monopoly on violence without the state? Privatisation of immigration detention as a measure of technology of security (s. 399-411)

Witold Klaus

Poziom (nie)bezpieczeństwa mieszkańców ośrodków dla uchodźców i jego postrzeganie (s. 413-430)

Emil W. Pływaczewski, Ewa M. Guzik-Makaruk, Wojciech Filipkowski

Zasady obowiązywania ustawy karnej wobec cudzoziemców w ustawodawstwie prawnokarnym RFN i USA (s. 431-446)

Sławomir Redo

Climate change education as part of a comprehensive implementation of the United Nations migration policy (s. 447-460)

Część V

Wokół kary pozbawienia wolności

Teodor Bulenda

O pożytkach płynących z nauki dla prawa i polityki penitencjarnej (s. 463-479)

Teodor Szymanowski

Problemy więziennictwa w Polsce współczesnej (s. 481-490)

Grażyna B. Szczygieł

Recydywa penitencjarna – kilka refleksji (s. 491-504)

Paulina Wiktorska

Nowe pomysły dotyczące kształtu instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia (s. 505-514)

Gorazd Meško, Rok Hacin, Urška Pirnat

A qualitative study on the self-legitimacy of prison workers in Slovenian prisons (s. 515-536)

Andrzej Rzepliński, Maria Niełaczna

Prawdziwa kryminologia. Cała wolność za całe życie/życia (s. 537-577)

Część VI

O prawie karnym i polityce kryminalnej

Olga Sitarz

Kryminologiczny obraz dzieciobójstwa a jego kryminalizacja i typizacja (s. 581-596)

Wojciech Zalewski

Konfiskata mienia – problem polityki kryminalnej powracający ze zwielokrotnioną siłą (s. 597-618)

Konrad Buczkowski

Konfiskata rozszerzona – powrót do konfiskaty mienia czy nowy koncept konfiskaty w XXI wieku? (s. 619-631)

Emilia Jurgielewicz-Delegacz

Słów kilka o miejscu popełnienia przestępstwa w naukach penalnych (s. 633-655)

Beata Czarnecka-Dzialuk

Jeszcze o sprawiedliwości naprawczej. Nowa Rekomendacja CM/Rec(2018)8 Komitetu Ministrów dla Państw-Członków dotycząca sprawiedliwości naprawczej w sprawach karnych (s. 657-674)

Marta Witek-Zegan

Po co nam mediacja karna? (s. 675-687)

Adam Kwieciński

Ustalenie obecności alkoholu, środka odurzającego lub substancji psychotropowej w organizmie odbywającego karę pozbawienia wolności. Zagadnienia proceduralne oraz konsekwencje prawne (s. 689-697)

Łukasz Wieczorek

Nowe instrumenty eliminowania ryzyka pracy przymusowej w Australii w myśl ustawodawstwa Modern Slavery Act z 2018 roku (s. 699-711)

Część VII

Varia

Miroslav Scheinost

Czech criminology: yesterday, today and tomorrow (s. 715-727)

Miklós Lévay

MA programme in criminology at Eötvös Loránd University, Budapest (s. 729-740)

Katarzyna Badźmirowska-Masłowska

Ekskluzja cyfrowa jako współczesny wymiar wykluczenia społecznego. Refleksje prawne i kryminologiczne (s. 741-756)