Эмпатия, хореография и смех как надежда человечества. Комедия в искусстве

Empatia, choreografia i śmiech jako nadzieja dla ludzkości. Komizm w sztuce tańca i choreografii w Polsce w XXI wieku

Hanna Raszewska-Kursa

Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

Warszawa 2023

ISBN: 978-83-66519-71-8

liczba stron: 421

okładka miękka

.

Opis wydawcy

.

Autorka analizuje funkcjonowanie komizmu w tańcu scenicznym, co prowadzi do szerszych rozważań o potencjale sztuki tańca i choreografii w zakresie wpływu na otoczenie. Rozważa komizm jako narzędzie artystyczne, wyrastające z kultury, i jako narzędzie kulturowe, mogące kształt tejże kultury zmieniać. Podkreśla, że taniec spośród innych sztuk wyróżnia to, że i na scenie, i na widowni przywraca on połączenie mentalnego i cielesnego, sztucznie rozdzielanych przez przeintelektualizowane podejścia filozoficzne. Kinestetyczny kanał odbioru sztuki tańca i choreografii sprawia, że jest ona istotnym polem treningowym empatii. Ponieważ zaś empatia jest jednym z najważniejszych czynników zwiększających możliwości przetrwania, a etycznie stosowany komizm sprzyja współodczuwaniu, to stosowanie komizmu w tańcu scenicznym może być jednym z istotnych narzędzi wspierających szanse ludzkości w obliczu światowego, wielowymiarowego kryzysu, z jakim się obecnie mierzymy.

.

Spis treści

.

Przedmowa do wydania dysertacji w postaci książkowej

I Wstęp

I.1 Przegląd rozprawy. Założenia metodologiczne

I.2 Niektóre, istotne metodologicznie, aspekty sztuki tańca i choreografii

I.3 Taniec jako odbicie kultury i narzędzie zmiany. Taniec lekiem na globalny kryzys?

II Sztuka tańca i choreografii w Polsce w XXI wieku oraz stan badań i możliwy język opisu

II.1 Taniec sceniczny pośród innych zjawisk tanecznych

II.2 Formy tańca scenicznego

II.2.1 Balet

II.2.2 Teatr tańca

II.2.3 Nowa choreografia

II.2.4 Retrospekcja — właściwe początki nowej choreografii

II.2.5 Jeszcze o (nie)zależności języka ruchowego i formy tańca scenicznego

II.3 Krystalizacja głównych współczesnych form tańca scenicznego w Polsce (do końca XX wieku)

II.3.1 Balet

II.3.2 Nurty pozabaletowe — taniec wyzwolony i ekspresjonistyczny. Bliskie sobie początki teatru tańca i nowej choreografii

II.3.3 Jeszcze o (nie)zależności form

II.3.4 Teatr tańca

II.3.5 Nowa choreografia

II.4 Funkcjonowanie głównych form tańca scenicznego w Polsce współcześnie (XXI wiek)

II.5 Stan badań nad tańcem w Polsce

II.6 Dzieło choreograficzne — model i język opisu

III Komizm — wybrane ujęcia problematyki

III.1 Ujęcia psychologiczne

III.1.1 Komizm jako narzędzie osiągania przyjemności — perspektywa jednostkowa

III.1.2 Komizm jako narzędzie poszerzania wiedzy jednostki

III.1.3 Komizm drogą do mądrości życiowej

III.1.4 Zastrzeżenie na temat subiektywności w perspektywie psychologicznej

III.2 Ujęcia behawioralne

III.2.1 Komizm jako narzędzie treningu umiejętności

III.2.2. Komizm jako narzędzie osiągania przyjemności — perspektywa biologiczna

III.2.3 Zastrzeżenie na temat subiektywności w perspektywie biologicznej

III.3 Ujęcia socjologiczne

III.3.1 Komizm jako narzędzie osiągania przyjemności społecznej

III.3.2 Komizm jako forma interakcji społecznych i jego funkcja integracyjna

III.3.3 Komizm jako narzędzie poszerzania wiedzy społecznej

III.3.4 Zastrzeżenie na temat subiektywności w perspektywie socjologicznej

III.4 Aplikowalność przedstawionych ujęć dla rozważań choreologicznych

IV Analiza wybranych przykładów

IV.1 Spektakle teatru tańca

IV.1.1 Live on Stage (Janusz Orlik, 2008)

IV.1.2 R.O.Z.G.R.Y.W.K.A. (Anna Piotrowska, 2012)

IV.1.3 FootBall@ (Ewa Wycichowska, 2012)

IV.1.4 Transmigrazzione di fermenti d'amore (Leszek Bzdyl, Katarzyna Chmielewska, 2014)

IV.1.5 Wybieg (Karolina Kroczak, 2015)

IV.1.6 Para nr 1 (Katarzyna Gorczyca, Oskar Malinowski, 2018)

IV.2 Spektakle i performansy nowej choreografii

IV.2.1 Polska (Agata Maszkiewicz, 2009)

IV.2.2 Folk? A ja się (nie) zgadzam (Edyta Kozak, Roland Rowiński, 2011)  IV.2.3 When I Don't Dance I Collect Crystal Balls (Magdalena Chowaniec, Mathieu Grenier, 2012)

IV.2.4 nowe nieskończone solo na obuwie sportowe, czas przeszły i grupę osób (Przemek Kamiński, Mateusz Szymanówka, 2015)

IV.2.5 TOTAL; (Paweł Sakowicz, 2015)

IV.2.6 FRASUNEK product of progressive unworking (Jan Lorys, Natalia Wilk, 2017)

V Funkcje komizmu w sztuce tańca scenicznego. Próba systematyki

V.1 O świecie wokół lub autotematycznie o świecie tańca

V.2 Uniwersalia lub aktualia

V.3 Rozrywka, refleksja, interwencja

V.4 Funkcje komizmu w sztuce tańca scenicznego — podsumowanie

VI Zakończenie

VII Bibliografia

VIII Bibliografia tańca

Historia tańca

Balet

Teatr tańca

Nowa choreografia

VII.1.2 Teoria tańca

VII.1.3 Historia choreologii

VII.2 Bibliografia komizmu

VII.3 Bibliografia — pozostałe

VIII Aneksy

VIII.1 Wykaz dzieł choreograficznych wymienionych w rozprawie

VIII.2 Wykaz stosowanych skrótów

VIII.3 Wykaz tabel

.

Podziękowania

Streszczenie rozprawy Hanny Raszewskiej-Kursy Komizm w sztuce tańca i choreografii w Polsce

wXXI wieku

Summary of Hanna Raszewska-Kursa's  dissertation Comicality in dance and choreography art

in Poland in 21st century

Indeks