Боровский Что должен знать радиолюбитель [список]

"Co radioamator wiedzieć powinien"

Henryk Borowski

Wydawnictwo : Wydawnictwa Komunikacji i Łączności

ISBN : brak

Objętość : str. 392

Oprawa : miękka

Wydanie: 1 z 1962

Seria: Biblioteka Radioamatora

Książka stanowi zbiór wyjaśnień teoretycznych, porad technicznych i fachowych, gotowych „recept" i wskazówek praktycznych z zakresu radiotechniki, radiomechaniki i miernictwa radiotechnicznego. Napisana jest przeważnie w formie pytań i odpowiedzi, których jest około 480

Praca jest przeznaczona dla szerokiego kręgu radioamatorów, radiomechaników oraz do użytku młodzieży pracującej w kółkach radiotechnicznych w szkołach i domach kultury.

Spis treści:

1. MECHANIKA RADIOWA

1.1. Lutowanie 17

1.1.1. Co to jest lutowanie? 17

1.1.2. Jak prawidłowo lutować? 17

1.1.3. Spoiwa (luty) i topniki 18

1.1.4. Prawidłowy sposób przygotowania lutownicy do pracy . 19

1.1.5. Jak przygotować pastę do lutowania? 20

1.1.6. Jak lutować długie połączenia? .- 21

1.1.7. Jak lutować lice? 21

1.1.8. Jaki lut należy stosować do lutowania aluminium? 22

1.1.9. Jak lutować drobne przedmioty i cienkie druty? . 22

1.1.10. Lutowanie drutów oporowych 23

1.1.11. Zasady spawania drutów 23

1.2. Prace elektryczne 24

1.2.1. Zasilanie lutownicy niskonapięciowej 24

1.2.2. Jak zmniejszyć oporność potencjometru? . 24

1.2.3. Jak przywrócić magnetyzm magnesom głośników, adapterów, słuchawek telefonicznych itp.? 25

1.2.4. Jak często należy odmagnesowywać głowice magnetyczne i elementy napędu taśmy w magnetofonie? . 26

1.2.5. Czy głośnik może być mikrofonem? . 26

1.2.6. Jak ekranować głowice magnetyczne? 27

1.2.7. Ochrona kryształów piezoelektrycznych 29

1.2.8. Czy można naprawić kryształ piezoelektryczny, np. w głowicy adaptera? 29

1.2.9. Jak samemu wykonać detektor (kryształ) do odbiornika kryształkowego? 29

1.2.10. Jak umocować kryształ detekcyjny w uchwycie? . 30

1.2.11. Czy można przywrócić czułość kryształu detekcyjnego? . 30

1.2.12. Jakie zalety mają detektory o stałym punkcie styku? . - 30

1.2.13. Jakie pary materiałów stosowane są do detekcji w odbiornikach kryształkowych? 31

1.2.14. Jak zapobiegać niszczeniu tranzystorów? 3ł

1.2.15. Jak zasilać silniki elektryczne o małym napięciu pracy z sieci 220 V lub 120 V? 32

1.2.16. Jak łączyć kondensatory przy uruchamianiu silników trójfazowych? . 32

1.2.17. Sposoby regulacji obrotów silników asynchronicznych . . 33

1.3. Prace elektromechaniczne . 34

1.3.1. Jak chronić lutownicę elektryczną od przegrzania? . 34

1.3.2. Jak przewinąć lutownicę? . 35

1.3.3. Sposób lutowania odłamanych końców w tranzystorze . . 35

1.3.4. Jak zapobiegać rozsnuwaniu się. jedwabiu lub bawełny na . drutach nawojowych . 36

1.3.5. Sposób nawinięcia cewki drgającej do mikrofonu . 36

1.3.6. Jak wykonać cewkę drgającą do głośnika? . 36

1.3.7. Jak naprawić uszkodzoną membranę w głośniku? . 37

1.3.8. Jak wyjąć membranę? 37

1.3.9. Jak prawidłowo ustawić cewki po remoncie głośnika? . . 38

1.3.10. Jak rozwinąć uzwojenie pokryte szelakiem? . 38

1.3.11. Wykonywanie odczepów przy nawijaniu cewek transformatorów 38

1.3.12. Ręczne nawijanie cewek koszykowych 39

1.3.13. Przyrząd do ręcznego 'nawijania uzwojeń, np. cewek toroidalnych 40

1.3.14. Nawijarka do cewek koszykowych . 41

1.3.15. Jak zbudować przełącznik zakresów? . 42

1.3.16. Jak zbudować wyłącznik głośnikowy? 43

1.3.17. Jak zbudować wyłącznik sieciowy (do "odbiornika)? . . 43

1.3.18. Jak zbudować najprostszy wyłącznik czasowy? 44

1.3.19. Jak przerobić zwykły trzypołożeniowy przełącznik zakresów na przełącznik pięciopołożeniowy? 45

1.3.20. Jak zwiększyć pewność pracy przełącznika? 45

1.3.21. Jakie styki należy stosować w wibratorach? 46

1.3.22. Jak wykonać opornik regulacji żarzenia? '. 46

1.3.23. Wykonanie podwójnych i potrójnych potencjometrów . . 47

1.3.24. Ustawienie transformatora na chassis 49

1.3.25. Przymocowywanie korpusów cewek do chassis 49

1.3.26. Przymocowywanie lamp subminiaturowych . 50

1.3.27. Przymocowywanie tranzystorów do chassis . 50

1.3.28. Jak samodzielnie wykonać lice? 51

1.3.29. Jak wykonać skalę do odbiornika? . 51

1.3.30. Jak wykonać świecącą wskazówkę do odbiornika? . 51

1.3.31. Jak wykonać mechanizm strojenia obwodu rdzeniem? . 52

1.3.32. Czy można w warunkach radioamatorskich wykonać schemat drukowany? 52

1.3.33. Sposób zastąpienia przekaźnika polaryzowanego . 53

1.3.34. Jak wykorzystać rowerowy licznik kilometrów do nawijarki? . 54

1.3.35. Nowa konstrukcja kondensatora o zmiennej pojemności . 54

1.3.36. Sposób hamowania silnika w .magnetofonie . 55

1.3.37. Jak samodzielnie zbudować areometr? 55

1.4. Prace mechaniczne  55

1.4.1. Przedłużenie czasu pracy lutownicy . 56

1.4.3. Czyszczenie cienkich drutów • 56

1.4.3. Usuwanie emalii z drutów nawojowych 57

1.4.4. Sposób budowy korpusów do głowic magnetofonowych . - 57

1.4.5. Jak wykonać szablon do przewijania głośnikowych cewek drgających? ; 58

1.4.6. Wykonanie maskownicy do kineskopów 58

1.4.7. Jak wykonać ochronę świetlną do telewizora? 59

1.4.8. Jak wykonać tulejki izolacyjne do przepustów w chassis? 60

1.4.9. Jak wykonać gniazdka do przyrządów pomiarowych? . . 61

1.4.10. Jak wykonać podstawki do lamp miniaturowych? . 62

1.4.11. Wykonanie dziewięciostykowych podstawek lampowych . 62

1.4.12. Jak wykonać uchwyt do „magicznego' oka"? 63

1.4.13. Jak przedłużać osie potencjometrów? 64

1.4.14. Jak zapobiec rwaniu się linek napędowych od skal? . . 64

1.4.15. Jak przymocowywać trymery? 64

1.4.16. Jak wykonać kółka (rolki) prowadzące linkę skali odbiornika? 65

1.4.17. Obliczanie długości skali w odbiornikach . 65

1.4.18. Sposób naprawy zaklinowanego urządzenia do indukcyjnego przestrajania obwodu . 66

1.4.19. Jak wykręcić złamany rdzeń ferromagnetyczny z korpusu cewki? .- 66

1.4.20. Jak usunąć opiłki podczas obróbki mechanicznej magnesów? . 66

1.4.21. Jak usunąć opiłki ze szczeliny powietrznej w głośniku dynamicznym? 66

1.4.22. Rysunek mechanizmu docisku taśmy w magnetofonie . . 67

1.4.23. Przymocowywanie końców taśmy magnetofonowej . 68

1.4.24. Nóż do cięcia materiałów izolacyjnych 68

1.4.25. Cięcie pleksiglasu (szkła organicznego) 68

1.4.26. Jak hartować wiertła? 69

1.4.27. Zabezpieczenie przy wierceniu otworów . 69

1.4.28. W jaki sposób odkręcać i zakręcać szybko śruby? . 70

1.4.29. Jak wkręcać trudno dostępne śruby? 70

1.4.30. Jak wykonać uchwyt do śrub i nakrętek? . 70

1.4.31. Jak obsadzić tarczę na osi kondensatora? . 71

1.4.32. Cięcie płyt szklanych 71

1.4.33. Wiercenie otworów w szkle . - . 72

1.4.34. Jak wykonać otwory w szkle? 72

1.5. Prace chemiczne

1.5.1. Środki do oczyszczenia metali nieżelaznych .73

1.5.2. Odtłuszczanie aluminium i jego stopów .73

1.5.3. Czyszczenie aluminium 74

1.5.4. Jak zapobiec utlenianiu aluminium? . 74

1.5.5. Wytrawianie metali 74

1.5.6. Wytrawianie miedzi i jej stopów 75

1.5.7. Wytrawianie aluminium i jego stopów 75

1.5.8. Wytrawianie srebra i jego stopów .76

1.5.9. Srebrzenie stykowe 76

1.5.10. Srebrzenie przez pocieranie 76

1.5.11. Jak srebrzyć miedź i mosiądz? 77

1.5.12. Miedziowanie przez zanurzanie 77

1.5.13. Jak w warunkach domowych niklować drobne przedmioty?

1.5.14. Niklowanie przez zanurzanie . 78

1.5.15. Złocenie szkła 78

1.5.16. Srebrzenie szkła 79

1.5.17. Miedziowanie szkła . 80

1.5.18. Trawienie powierzchni szkła., szkło matowe, napisy matowe na szkle przezroczystym .• 80

1.5.19. Jak w warunkach domowych wykonywać prace -wulkanizacyjne? - 81

1.5.20. Najprostszy sposób wykonywania odbitek fotograficznych 81

1.5.21. Jak wykonać fotografie skal odbiorników? . 82

1.5.22. Klejenie wyrobów z polimetakrylanu metylu (pleksiglas) 1.5-23. Klejenie wyrobów z celuloidu 83

1.5.24. Klejenie wyrobów z twardego polichlorku winylu (wini-duru) 83

1.5.25. Klejenie uplastycznionego polichlorku winylu 83

1.5.26. Jak przygotować klej kazeinowy? „ 84

1.5.27. Jak wykonać klej do ebonitu? 84

1.5.28. Jak skleić balon lampy z cokołem? . 85

1.5.29. Jak zatykać pęknięcia i szczeliny w naczyniach akumulatorowych? 85

1.5.30. Jak przygotować izolacyjny lakier olejny? . 85

1.5.31. Jak przygotować lakier do chassis? . 85

1.5.32. Jak przygotować srebrną farbę? 86

1.5.33. Jak malować skrzynki odbiorników, telewizorów lub przyrządów? 86

1.5.34. Impregnacja transformatorów i dławików małej częstotliwości 87

1.5.35. Jak polerować masy plastyczne? . 87

1.5.36. Jak izolować uchwyty drobnych narzędzi? . 88

1.5.37. Jak uchronić cewki od wilgotności? 88

2. LAMPY ELEKTRONOWE I ELEMENTY RADIOWE

2.1. Lampy elektronowe . 89

2.1.1. Dlaczego czas pracy lamp elektronowych wynosi czasem 500 godzin, a czasem 2000 godzin? . 89

2.1.2. Czym należy się kierować przy zamianie lamp jednego typu lampami 'innych typów? 89

2.1.3. Jak należy prawidłowo określać parametry pentod w połączeniu triodowym? . 90

2.1.4. Co to jest podwójna pentoda? 92

2.1.5. Czy można rozmieszczać lampy metalowe jedna obok drugiej? 93

2.1.6. Czy farba, którą pokryte są balony lamp niektórych typów, jest ekranem? . 93

2.1.7. Jak można usunąć zwarcia elektrod w lampie? 94

2.1.8. Jak przedłużyć czas pracy lamp radiowych? 94

2.1.9. Inny sposób usuwania zwarć międzyelektrodowych w lampach elektronowych . 94

2.1.10. Jak sprawdzać kineskopy? . 95

2.1.11. Co to jest fotoelektronowy powielacz napięcia? . 96

2.1.12. Czy można we wzmacniaczach małej częstotliwości, mających na wyjściu lampę 606C, zastąpić lampą 6IT6C? 97

2.1.13. Jaką lampą można zastąpić lampę 605? . 97

2.2. Elementy półprzewodnikowe . 97

2.2.1. Parametry diod . 97

2.2.2. Parametry tranzystorów . 98

2.2.3. Jak zbudowany jest tranzystor? . 105

2.2.4. Jaka jest różnica pomiędzy tranzystorami typu p-n-p i n-p-n? . 106

2.2.5. Jak oznaczone są elektrody tranzystorów? . 107

2.2.6. Jak określić elektrody w nieznanym tranzystorze? . , 109

2.2.7. Jak sprawdzić czy tranzystor jest dobry? . 111

2.2.8. Parametry tranzystorów zachodnioeuropejskich i ich odpowiedniki produkcji radzieckiej . 113

.2.2.9. Sposób ochrony tranzystorów przed przebiciem (zniszczeniem) . 114

2.2.10. Czy można zbudować układ na tranzystorach o dużym czasie opóźnienia? . 114

2.3. Elementy różne 115

2.3.1. Obliczenie parametrów obciążonego i nieobciążonego dzielnika napięcia .• 115

2.3.2. Obliczenie opornika katodowego . 116

2.3.3. Obliczenie dzielnika napięcia do zasilania siatki ekranującej lampy 116

2.3.4. Dlaczego dławiki wielkiej częstotliwości stosowane w odbiornikach telewizyjnych i UKF nawijane są zwykle na opornikach o oporności rzędu 100 kQ? 117

2.3.5. Wzory określające prąd spalania drutu i maksymalną temperaturę, do której nagrzewa się drut przy przepływie przez niego znanego prądu . 118

2.3.6. Jaka gęstość prądu jest dopuszczalna w przewodach montażowych obwodów drukowanych? . 119

2.3.7. Dlaczego następuje przebicie kondensatorów pod wpływem napięcia zmiennego chociaż wartość tego napięcia jest nieraz mniejsza niż podane napięcie pracy? . . . 119

2.3.8. Jakie są zalety i zakres stosowania transformatorów toroidalnych w stosunku do zwykłych transformatorów? . 120

2.3.9. W jakim celu istnieje szczelina powietrzna w dławikach filtru? 121

2.3.10. Co to jest oporność zastępcza głośników? 122

2.3.11. Jak zwiększyć czułość przekaźnika elektromagnetycznego? 122

2.3.12. Jak uniknąć zakłóceń od świetlówek? 123

2.3.13. Jak uchronić się od mrugania świetlówek? . 123

2.3.14. Jak zbudować poczwórny agregat? . 124

2.3.15. Typy kondensatorów o zmiennej pojemności 127

2.3.16. Rodzaje cewek wielkiej częstotliwości 127

2.3.17. Co należy wiedzieć o indukcyjnościach cewek stosowanych w odbiornikach? 129

2.3.18. Co należy wiedzieć o ekranowaniu? . 130

2.3.19. Podstawowe wiadomości z elektromagnetyzmu 132

2.3.20. Oznaczanie wymiarów transformatorów spotykanych w książce - 134

3. MIERNICTWO

3.1. Przyrządy i układy pomiarowe 136

3.1.1. Jak sprawdzić włókno żarzenia lampy elektronowej? . , 136

3.1.2. Prosty schemat przyrządu do badania lamp elektronowych 136

3.1.3. Miernik nachylenia charakterystyki 137

3.1.4. Przyrząd do badania tranzystorów . 138

3.1.5. Zasada sprawdzania tranzystorów . 139

3.1.6. Orientacyjne określanie pojemności kondensatorów . . 141

3.1.7. Jak zbadać izolację kondensatorów sprzęgających? . . 141

3.1.8. Prosty przyrząd do badania kondensatorów elektrolitycznych (bez wyłączania z układu) . 142

3.1.9. Przyrząd do określania zwojów krótkozwartych w cewkach . 144

3.1.10. Wzwacniacz do galwanometru 145

3.1.11. Prosty wskaźnik prądu siatki 146

3.1.12. Jak zwiększyć czułość oscyloskopu? . 146

3.1.13. Najprostszy generator małej częstotliwości na tranzystorach . 148

3.1.14. Najprostszy generator akustyczny . 148

3.1.15. Subminiaturowy generator sygnałowy 149

3.1.16. Generatory na neonówkach . 149

3.1.17. Miniaturowy częstościomierz . .' 151

3.2. Pomiary .- . 153

3.2.1. Jak mierzyć parametry lamp? 152

3.2.2. „Magiczne oko" (np. 6E5C) jako woltomierz lampowy . . 152

3.2.3. Jak sprawdzać emisję lampy za pomocą omomierza lub woltomierza? .153

3.2.4. Dlaczego odczyty wskazówkowych przyrządów pomiarowych należy wykonywać w prawej części podziałki? . . 154.

3.2.5. Dlaczego przyrządy magnetoelektryczne, służące do pomiarów napiąć i prądów zmiennych, mają podziałkę nierównomierną 155

3.2.6. Jak „rozciągnąć" podziałkę woltomierza? .155

3.2.7. Co to jest kompensacja temperaturowa w elektrycznych - przyrządach pomiarowych? .15$

3.2.8. Jak zmierzyć oporność ramki miliamperomierza magneto-elektrycznego? 157

3.2.9. Określenie parametrów galwanometru 158

3.2.10. Określenie amplitudy i fazy napięcia 159

3.2.11. W jaki sposób nie mając omomierza lub mostka zmierzyć oporność? .159

3.2.12. Jak należy mierzyć napięcie wyjściowe stabilizatorów ferrorezonansowych? 160

3.2.13. Pomiar indukcyjności głowic magnetycznych 161

3.2.14. Dlaczego przy pomiarze indukcyjności cewek z rdzeniem, stosując różne napięcia, otrzymuje się różne wyniki? 162

3.2.15. W jaki sposób za pomocą oscyloskopu można sprawdzać cewki indukcyjne? .162

3.2.16. Jak wykonać pomiar częstotliwości za pomocą oscyloskopu? .164.

3.2.17. Jak otrzymać kilka oscylogramów na zwykłym oscyloskopie nie stosując lamp oscyloskopowych wielostrumieniowych i przełączników elektronowych? .165

3.2.18. Pomiar zniekształceń nielinearnych 167

3.2.19. Pomiar czułości odbiorników superreakcyjnych . . . 159

3.2.20. Jak odtworzyć charakterystykę częstotliwościową magnetofonu? 170

3.2.21. Jak określić oporność falową kabla wielkiej częstotliwości, jeśli nie jest znany jego typ i brak jest przyrządów pomiarowych? 171

3.2.22. Jak otrzymać impulsy prostokątne z napięcia o częstotliwości sieciowej? 132

4. ZASILANIE

4.1. Ogniwa i akumulatory 173

4.1.1. Co to jest polaryzacja ogniwa i jak jej zapobiec? 173

4.1.2. Jaki elektrolit stosuje się do ogniw „mokrych"? . 173

4.1.3. Jaki należy stosować elektrolit do akumulatorów kadmowo-niklowych: wodorotlenek sodu, czy wodorotlenek potasu? 174

4.1.4. Jak przygotować roztwór wodorotlenku sodu w warunkach radioamatorskich? .174

4.1.5. Jak należy się zachować przy oblaniu (sparzeniu) kwasem lub zasadą? 175

4.1.6. Jak zachowują się. ogniwa i baterie suche w niskich temperaturach? 175

4.1.7. Czy można regenerować suche baterie? 175

4.1.8. Jak zregenerować wyładowane ogniwo o depolaryzatorze manganowo-powietrznym? .175

4.1.9. Dlaczego płyty akumulatorów kwasowych zasiarczają się i jak je naprawić? .178

4.1.10. Co należy wiedzieć o eksploatacji akumulatorów kwasowych i zasadowych? .173

4.2. Zasilanie odbiorników bateryjnych 179

4.2.1. "W jaki sposób można całkowicie wykorzystać pojemność ogniw? 179

4.2.2. Dlaczego do prostownika żarzenia lamp doprowadza się 18 do 20 V napięcia zmiennego, podczas gdy napięcie żarzenia lamp wynosi 1 do 2 V?  .180

4.2.3. Układ do ładowania akumulatorów kadmowo-niklowych 180

4.2.4. Trzy układy przetwornic tranzystorowych .181

4.3. Zasilacze sieciowe .185

4.3.1. Jak utworzyć autotransformator z transformatora sieciowego? . 185

4.3.2. Jak określić moc transformatora sieciowego? 185

4.3.3. Jak w uproszczony i przybliżony sposób obliczyć transformator sieciowy? . .186

4.3.4. Jak określić czy uzwojenie zmieści się w oknie transformatora? 186

4.3.5. Jak sprawdzić czy projektowane uzwojenia na transformatorze zmieszczą się? 187

4.3.6. Jak określić liczbę zwojów cewki nieznanego transformatora sieciowego? 188

4.3.7. Jak rozpoznać uzwojenia w transformatorach sieciowych i międzylampowych? .188

4.3.8. W jakim przypadku można wykorzystać uzwojenie sieciowe transformatora jako uzwojenia podwyższające? . . 189

4.3.9. Jak zapobiec zwarciom w uzwojeniu podwyższającym w transformatorach sieciowych? 190

4.3.10. Jak zbudować transformator sieciowy z przełącznikiem na różne napięcia sieci? 190

4.3.11. Jakie są przyczyny termicznych uszkodzeń w transformatorach? 191

4.3.12. Sposoby ekranowania uzwojeń w transformatorze 192

4.3.13. Czy można zastąpić transformator większej mocy (np. w dużym zasilaczu) kilkoma mniejszymi transformatorami? 193

4.3.14. Jak prawidłowo umieścić dławik i transformatory na chassis? 193

4.3.15. Czy można transformatory nawijać drutem aluminiowym? 194

4.3.16. Jak w najprostszy sposób przebudować prostownik półokresowy na prostownik pelnookresowy? .194

4.3.17. Dlaczego prostownik lampowy nie powinien być włączony do sieci bez obciążenia? .195

4.3.18. Mostkowe układy prostownikowe .195

4.3.19. Inne układy prostowników mostkowych 196

4.3.20. Jak zbudować najprostszy zasilacz o regulowanym napięciu anodowym? 196

4.3.21. W jaki sposób można płynnie regulować napięcie w prostowniku pełnookresowym? ' .199

4.3.22. W jaki sposób można zwiększyć napięcie na wyjściu prostownika? .200

4.3.23. Czy można naprawić uszkodzony prostownik selenowy? 201

4.3.24. Na czym polega starzenie płyt selenowych? .201

4.3.25. Który z dwóch kondensatorów filtru powinien mieć większą pojemność? .202

4.3.26. Przybliżony sposób obliczania kondensatora wejściowego filtru sieciowego przy znanej indukcyjności dławika 202

4.3.27. Jak zmniejszyć przydżwięk pochodzący z prostownika? 203

4.3.28. Jak usunąć brzęczenie transformatora? 204

4.3.29. Dlaczego dławiki brzęczą? .204

4.3.30. W jaki sposób zapobiec' zmniejszaniu się przenikalności dławika przy przepływie przez niego prądu stałego? . 204

4.3.31. Czy można w filtrze prostownika zastąpić dławik opornikiem? 206

4.3.32. Sposób włączenia potencjometru regulacyjnego w zasilaczach 206

4.3.33. Miejsca możliwych uszkodzeń w prostowniku zasilacza uniwersalnego 207

4.3.34. Miejsca możliwych uszkodzeń w prostowniku z autotransformatorem 208

4.3.35. Miejsca możliwych uszkodzeń w prostowniku z transformatorem sieciowym 209

4.4. Inne układy stosowane w zasilaczach 211

4.4.1. Otrzymywanie napięcia ujemnego 211

4.4.2. Wykorzystanie spadku napięcia na oporności czynnej dławika dla otrzymania" napięcia ujemnego .211

4.4.3. Jak uzyskać wysokie napięcie w urządzeniach przenośnych? , ; 212

4.4.4. Jak otrzymać wysokie regulowane napięcie w oscyloskopie? .213

4.4.5. Jak zbudować filtr przeciw zakłóceniom sieciowym? . . 213

4.4.6. Jak stabilizować napięcie za pomocą żarówek? 214

4.4.7. Jak zbudować stabilizator napięcia do odbiornika? . . 214

4.4.8. Stabilizator napięcia do odbiornika telewizyjnego . . . 216

4.4.9. W jakim przypadku należy stosować stabilizatory ferrorezonansowe do telewizorów? 217

4.4.10. Jak należy dokonywać oceny ferrorezonansowych stabilizatorów napięcia? .217

4.4.11. Jak zbudować najprostszy bezpiecznik automatyczny? . . 218

4.4.12. Jak zbudować automatyczny wyłącznik np. odbiornika przy wzroście napięcia sieci? .219

4.4.13. Automatyczny wyłącznik do stabilizatora ferrorezonansowego 220

4.4.14. Jak wykonać sygnalizację zmiany napięcia w przypadku zasilania odbiornika z autotransformatora? 220

4.4.15. Wskaźnik wahań napięcia sieci 221

4.4.16. Inne sposoby budowy wskaźników napięcia do autotransformatora .222

4.4.17. Jonowe stabilizatory napięcia 224

4.4.18. Co to są elektronowe stabilizatory prądu? .225

4.4.19. Jakie prądnice prądu stałego można stosować do prostej siłowni wietrznej małej mocy? 227

4.4.20 Jak przebudować prądnicę samochodową na generator wietrzny? .227

4,4.21. Na czym polega zasada zasilania energią wolnodostępną? 228

5. UZIEMIENIA i ANTENY

5.1. Uziemienia i zerowania . . 231

5.1.1. Co należy wiedzieć o uziemieniu? . 231

5.1.2. Kiedy zachodzi konieczność budowy uziemienia? . . . 235

5.1.3. Jak polepszyć uziemienie, jeśli wykonane jest ono w suchym, piaszczystym lub kamienistym gruncie bądź przy niskim poziomie wód gruntowych? . 236

5.2. Anteny . 236

5.2.1 Jaki drut należy stosować na anteny zewnętrzne? . . . 236

5.2.2. Czy można uzyskać lepszy odbiór, jeśli zwiększyć długość anteny powyżej 30 m, a wysokość zawieszenia do 20 m? 237

5.2.3. Jak należy zawieszać antenę zewnętrzną w stosunku do linii elektrycznych, telegraficznych, telefonicznych i radiowęzłowych? 237

5.2.4. Jaki typ anteny zewnętrznej należy stosować na wsi? . . 238

5.2.5. Czy konieczny jest przy antenie zewnętrznej przełącznik anteny? 239

5.2.8. Jakie anteny zewnętrzne należy stosować w miastach? 240

5.2.7. Jakie anteny należy stosować przy istnieniu zakłóceń przemysłowych? 240

5.2.8. Jak zbudować antenę przeciwszumową? . 241

5.2.9. Jak zbudować odprowadzenie anteny? 241

5.2.10. Izolacja anteny 242

5.2.11. Stosowanie anten pokojowych . 242

5.2.12. Jakie zalety mają anteny ramowe w porównaniu z innymi typami anten? . 243

5.2.13. Konstrukcje anten ramowych 243

5.2.14. Jak wbudować anteną ramową do odbiornika? , . . 244

5.2.15. Co to jest antena magnetyczna? . 245

5.2.16. Jak zbudować odbiorczą antenę telewizyjną nie mając rur metalowych? .* 246

5.2.17. Jak skryć antenę telewizyjną? 246

5.2.18. Jak zbudować odgromnik? . 247

5.2.19. Automatyczny bezpiecznik odgromowy . 248

5.2.20. Jakie środki ostrożności należy stosować przy zbliżaniu się burzy? . 249

5.2.21. Jak ustawić maszt na ziemi? 249

5.2.22. Jak należy ustawić maszt na dachu? . 250

5.2.23. Z jakiego materiału należy wykonywać i jak mocować odciągi? -250

6. ODBIORNIKI RADIOFONICZNE

6.1. Odbiorniki o bezpośrednim wzmocnienia .252

6.1.1. Ogólna charakterystyka odbiorników kryształkowych . . 252

6.1.2. Schemat najprostszego odbiornika kryształkowego . . 253

6.1.3. Zwiększenie czułości odbiornika kryształkowego 2co

6.1.4. Odbiorniki 'kryształkowe o stałym zestrojeniu • • • 254

6.1.5. Jaka antena jest najbardziej odpowiednia do odbiornika kryształkowego? „55

6.1.6. Najprostsze odbiorniki na jednym tranzystorze . 255

6.1.7. Jak rozdzielić wzmocnienie na poszczególne stopnie odbiornika tranzystorowego? .ofj?

6.1.8. Dlaczego w odbiorniku o bezpośrednim wzmocnieniu powstaje samowzbudzenie? 25R

6.1.9. Czy w odbiorniku o bezpośrednim wzmocnieniu można zastosować tylko jedną cewkę średniofalową, a przejście na fale długie wykonywać przez włączenie dodatkowego kondensatora o stałej pojemności? 259

6.1.10. Jak prawidłowo dobrać sprzężenie zwrotne w odbiorniku o bezpośrednim wzmocnieniu? 260

6.1.11. Jak włączać cewkę sprzężenia zwrotnego? 261

6.2. Odbiorniki z przemianą częstotliwości 262

6.2.1. Przełączenie układu odbiornika z przemianą częstotliwości na pracę o bezpośrednim wzmocnieniu . . 262

6.2.2. Obliczanie eliminatora 264

6.2.3. Nastrojenie filtru antenowego 266

6.2.4. Strojenie wzmacniaczy wstępnych wielkiej częstotliwości 266

6.2.5. Sprawdzenie dostrojenia obwodów wielkiej częstotliwości 268

6.2.6. Jak regulować napięcie wielkiej częstotliwości przy strojeniu odbiornika bez generatora sygnałowego, lecz na „magiczne oko"? 269

6.2.7. Miejsca możliwych uszkodzeń w obwodzie antenowym 270

6.2.8. Wymienić i wskazać miejsca możliwych uszkodzeń we wzmacniaczu wielkiej częstotliwości 270

6.2.9. Uwagi o budowie heterodyny 271

6.2.10. Jak najlepiej włączyć cewki heterodyny odbiornika? . . 272

6.2.11. Jak stabilizować amplitudę drgań heterodyny? . 272

6.2.12. Stabilizacja napięcia anodowego heterodyny w celu uniknięcia wpływu wahań napięcia sieci 273

6.2.13. Schemat heterodyny dla odbiornika z rozciągniętymi za-kresami .• 273

6.2.14. Strojenie obwodów heterodyny i metoda sprawdzania zestrojenia 274

6.2.15. Inny sposób sprawdzenia pracy heterodyny . 278

6.2.16. Przyczyny powstawania oscylacji pasożytniczych w odbiorniku z przemianą częstotliwości i ich usuwanie . . 279

6.2.17. Miejsca możliwych, uszkodzeń w stopniu przemiany czę-częstotliwości . 280

6.2.18. Jaką należy wybrać częstotliwość pośrednią dla odbiornika z przemianą częstotliwości: 110 czy 460 kHz? . -. - 282

6.2.19. Czy można stosować zamiast transformatorów pośredniej częstotliwości nastrojonych na 465 kHz — transformatory nastrojone na 110 kHz i odwrotnie? 282

6.2.20. Jakie zalety ma odbiornik o bardzo dużej częstotliwości pośredniej np. 1900 kHz? . 283

6.2.21. Strojenie obwodów częstotliwości pośredniej 284

6.2.22. Stosowanie sprzężenia zwrotnego w filtrze częstotliwości pośredniej 286

6.2.23. Czy można budować aperiodyczne wzmacniacze częstotliwości pośredniej? 286

6.2.24. Transformatory pośredniej częstotliwości na rdzeniach garnkowych 287

6.2.25. Co to jest odbiornik z podwójną przemianą częstotliwości? 287

6.2.26. Miejsca możliwych uszkodzeń we wzmacniaczu częstotliwości pośredniej 287

6.2.27. Jak zbudować układ automatycznej regulacji wzmocnienia? 289

6.2.28. Układ ARW do odbiornika KF . 290

6.2.29. Miejsca możliwych uszkodzeń w detektorze 291

6.2.30. Jak należy stroić obwody odbiorników na odbiór kilku wybranych radiostacji? . 292

6.2.31. Jak „rozciągnąć" dowolny odcinek zakresu krótkofalowego? 294

6.2.32. Jak uniknąć „efektu mikrofonowego"? . 295

6.2.33. Zmniejszenie zniekształceń liniowych (częstotliwościowych) na zakresie długofalowym . 295

6.2.34. Jaka jest graniczna czułość odbiorników? . 397

6.2.35. Sposoby usunięcia zakłóceń interferencyjnych 298

6.2.36. Przyrządy potrzebne do remontu odbiornika  299

6.2.37. Kolejność sprawdzania odbiornika . 300

6.2.38. Przyczyny braku odbioru w badanym odbiorniku . . . 301

6.2.39. Przyczyny okresowo przerywanego odbioru 301

6.2.40. Przyczyny zniekształconego odbioru 302

4.2.41. Przyczyny cichego lufo złego odbioru 302

6.2.42. Przyczyny świstów przy odbiorze . 303

6.2.43. Przyczyny występowania trzasków w odbiorniku 303

6.2.44. Dlaczego odbiornik „wyje"? — możliwe przyczyny 304

6.2.45. Przyczyny „przydźwięku" w odbiorniku . 304

6.2.46. Jak znaleźć źródło przydźwięku? . 304

7. UKŁADY I WZMACNIACZE MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI

7.1. Przedwzmacniacze . 307

7.1.1. Jak zbudować „magiczne oko" do odbiornika? 307

7.1.2. Jak zwiększyć czułość ,,magicznego oka"? . 308

7.1.3. Co robić, aby oko magiczne „ostro" stroiło się na żądanej stacji? .308

7.1.4. Czy można wykorzystać część triodową „magicznego oka" do wzmacniania napięcia małej częstotliwości? 308

7.1.5. Przyczyny złej pracy „magicznego oka" . 309

7.1.6. Sposób regulacji napięcia wejściowego . 310

7.1.7. Sposoby regulacji wzmocnienia 310

7.1.8. Zdalna regulacja głośności . 318

7.1.9. Jak regulować głośność nic zmieniając poziomu sygnału doprowadzonego do głowicy zapisującej? . 318

7.1.10. Jaką regulację wzmocnienia należy stosować we wzmacniaczach o dużym współczynniku wzmocnienia? . . . 319

7.1.11. Najskuteczniejsze układy regulacji barwy tonu . . . 321

7.1.12. Układ regulacji barwy tonu umożliwiający korekcję charakterystyki częstotliwości .326

7.1.13. Układ automatycznej korekcji 328

7.1.14. Jak dobrać napięcie polaryzacji we wzmacniaczach małej częstotliwości? .328

7.1.15. Jak należy dobierać pojemność kondensatora sprzęgającego i oporność opornika upływowego siatki? 329

7.1.16. Jak prawidłowo należy włączać kondensator blokujący w obwodzie siatki ekranującej? .330

7.1.17. Najbardziej odpowiedni układ łączenia oporników w obwodzie wspólnego minusa .331

7.1.18. Czy we wzmacniaczach malej częstotliwości można stosować transformatory międzylampowe bez rdzeni, lecz z większą liczbą zwojów? .331

7.1.19. Dlaczego wzmacniacze małej częstotliwości o dużym ujemnym sprzężeniu zwrotnym wzbudzają się? 331

7.1.20. Czy mikrofon dynamiczny można włączać do wejścia wzmacniacza bez stosowania transformatora? 332

7.1.21. Jak wykorzystać mikrofon węglowy nie stosując baterii i transformatora mikrofonowego? . 333

7.1.22. Wzmacniacz mikrofonowy na tranzystorze 334

7.1.23. Wzmacniacz na tranzystorach przeznaczony do aparatu telefonicznego . 335

7.1.24. Wzmacniacz małej częstotliwości . 336

7.1.25. Wzmacniacz do odbiorników samochodowych . . 337

7.1.26. Wzmacniacz małej częstotliwości do odbiornika telewizyjnego ' 338

7.1.27. Przyczyny powstawania przydżwięku we wzmacniaczach małej częstotliwości . 340

7.1.28. Miejsca możliwych uszkodzeń we wzmacniaczu wstępnym malej częstotliwości . 341

7.1.29. Co to jest wtórnik katodowy? 342

7.1.30. Jakie transformatory są stosowane w układach z wtórnikiem katodowym? . 343

7.2, Stopnie końcowe . 343

7.2.1. Czy tranzystory można łączyć równolegle, aby otrzymać większą moc? 343

7.2.2. Jakie korzyści daje włączenie na wyjściu odbiornika dwóch lamp równolegle? .344

7.2.3. Czy można stosować zwykły transformator głośnikowy do wzmacniacza przeciwsobnego? .345

7.2.4. Wzmacniacz przeciwsobny na tranzystorach 346

7.2.5. Ekonomiczny stopień wyjściowy w odbiorniku bateryjnym .346

7.2.6. Dlaczego powstają zniekształcenia w odbiorniku bateryjnym, którego wzmacniacz pracuje w klasie B? . 347

7.2.7. Jakie są przyczyny złej pracy przeciwsobnego wzmacniacza mocy np. na lampach ELU, ELI2, 6P3 itd.? . 347

7.2.8. Uproszczony sposób obliczania transformatorów wyjściowych, pracujących w stopniach wyjściowych wzmacniaczy? .348

7.2.9. Obliczenie transformatora dla kilku głośników magnetoelektrycznych (dynamicznych) .350

7.2.10. Dlaczego pierwotne uzwojenie transformatora głośnikowego jest zwykle bocznikowane opornikiem i kondensatorem? 350

7.2.11. Dlaczego podmagnesowywanie rdzenia transformatora prądem stałym powoduje wzrost zniekształceń? 351

7.2.12. Wzmacniacz końcowy lampowo-tranzystorowy . . . 351

7.2.13. Symetryzacja przeciwsobnego stopnia końcowego . . . 352

7.2.14. Jak skompensować przydźwięk prądu zmiennego w stopniu wyjściowym? .353

7.2.15. Sposoby usunięcia przydźwieku we wzmacniaczach . . 353

7.2.16. Miejsca możliwych uszkodzeń w stopniu wyjściowym odbiornika lub wzmacniacza .354

7.2.17. Przyłączenie dodatkowego głośnika 356

7.2.18. Przyłączanie głośników do wtórnego uzwojenia transformatora głośnikowego 356

7.2.19. Fazowanie głośników 357

7.2.20. Rozmieszczanie głośników niskich i wysokich tonów . . 358

7.2.21. Sposób rozszerzenia charakterystyki częstotliwościowej . głośnika 359

7.2.22. Układ rozdzielania częstotliwości akustycznych . . . 360

7.2.23. Dlaczego stosuje się głośniki tubowe? .360

7.2.24. Wymiary szafy-ekranu do odtwarzania audycji wysokiej jakości 361

7.2.25. Jakim częstotliwościom odpowiadają podstawowe dźwięki w muzyce? .362

8. ZAPIS I ODTWARZANIE DŹWIĘKU

8.1. Odtwarzanie z płyt . 363.

8.1.1. Jak należy prawidłowo ustawiać głowicę adaptera? . . 363

8.1-2. Sposoby przyłączania adapterów do stopni małej częstotliwości 363

8.1.3. Dlaczego przy odtwarzaniu płyt gramofonowych spotyka się zmniejszenie głośności tam, gdzie na płycie jest zapis głośny 364

8.1.4. Czym różnią się płyty długogrające od zwykłych? 364

8.1.5. Jak zmniejszyć niszczenie płyt gramofonowych? 365

8.1.6. Jak uniknąć syczenia przy odtwarzaniu płyt gramofonowych? .• . 365

8.1.7. Sklejanie płyt gramofonowych 366

8.1.8. Jakie igły należy stosować w adapterach? 367

8.1.9. Kiedy należy stosować igły szafirowe i korundowe? . . 367

8.1.10. Jakie płyty można odtwarzać za pomocą igieł drewnianych? ' ,367

8.1.11. Jak samemu wykonać igły drewniane? 368

8,2. Odtwarzanie i zapis na taśmach • . 368

8.2.1. Dane charakteryzujące magnetofon i pozwalające porównać magnetofony różnych typów i konstrukcji 368

8.2.2. Czy można zmniejszyć prędkość zapisu i odtwarzania we współczesnych magnetofonach? 369

8.2.3. Czym można wyjaśnić wahania częstotliwości przy odtwarzaniu z taśmy? . 369

8.2.4. Jak wpływa zużycie głowicy magnetofonowej na pracę magnetofonu? 369

8.2.5. Jaki poziom zapisu na taśmie magnetofonowej uważa się za maksymalny? 369

8.2.6. Jak określić prawidłową wielkość prądu podmagnesowywania odpowiadającego maksymalnej czułości taśmy? . . 370

8.2.7. Dlaczego przy odtwarzaniu niektórych taśm magnetofonowych można usłyszeć echo? 370

8.2.8. Jak wykonać na taśmie magnetofonowej zapis ze sztucznym echem? . 371

8.2.9. Jak przechowywać taśmą magnetofonową? 372

8.2.10. Jaki powinien być naciąg taśmy w magnetofonie? , . 372

8.2.11. Co wywołuje poślizg taśmy w magnetofonie? 872

8.2.12. Jak zapewnić stabilną prędkość silnika napędu taśmy? 372

8.2.13. Złe wyważenie silnika naciągu taśmy 373

8.2.14. Generator wielkiej częstotliwości do magnetofonu . . 373

8.2.15. Co należy wiedzieć o głowicach magnetofonowych? . . 375

8.2.16. Parametry kilku typów głowic magnetofonowych . . . 375

8.2.17. Jak określić własną częstotliwość rezonansową głowicy magnetofonowej? . 376

8.2.18. Skuteczność odtwarzania głowicy magnetofonowej . . 377

8.2.19. Wielkości charakteryzujące głowicę odtwarzającą w magnetofonie 377

8.2.20. Jakie napięcie daje głowica odtwarzająca magnetofonu? 378

8.2.21. Dlaczego w głowicach odtwarzających szerokość szczeliny roboczej wynosi zwykle około 8 mikronów? 378

8.2.22. Jak chronić głowicę odtwarzającą i transformator wejściowy przed działaniem stałych pól magnetycznych? 378

8.2.23. Cechy charakteryzujące głowicę zapisującą 379

8.2.24. Układ kontroli poziomu zapisu 380

8.2.25. Ustawienie głowicy zapisującej i odtwarzającej w magnetofonie . 381

8.2.26. Co to jest głowica uniwersalna? . 381

8.2.27. Dlaczego w głowicach zapisujących i uniwersalnych jest druga szczelina? . . 382

8.2.28. Jak zbudować głowicę kasującą? . 383

8.2.29. Jakie zalety ma głowica kasująca o rdzeniu ferrytowym w stosunku do głowicy z rdzeniem z permaloju? 385

8.2.30. Uwagi o budowie rdzeni głowić magnetofonowych . . . 386

8.2.31. Konstrukcja zespołu głowic magnetofonu dwuścieżkowego 388

KSIĄŻKA JEST W STANIE DOBRYM (niedostatki okładki)