Сарматская республика. Республика Сармате

Rzeczpospolita Sarmacka. République Sarmate

Rzeczpospolita Sarmacka. République Sarmate

Staropolska poezja miłości, wojny, wiary i wolności doby „sarmackiej”, XVI – XVIII wieku. Po polsku i po francusku. Autorką tłumaczeń na francuski jest profesor Anna Drzewicka (1932-2018) wybitny specjalista w dziedzinie dawnej literatury francuskiej. Wybór poezji i komentarze przygotował Jacek Kowalski, profesor historii sztuki i pieśniarz.

Jacek Kowalski|opracowanie i noty

Anna Drzewicka | przekłady

RÉPUBLIQUE SARMATE

Anthologie de l’ancienne poésie polonaise

Cette anthologie fait découvrir la poésie de l’amour, de la guerre, de la foi et de la liberté des anciens Polonais de l’époque dite « sarmate », des XVI ͤ - XVIII ͤ siècles. La traductrice, professeur Anna Drzewicka (1932-2018), était une éminente spécialiste de l’ancienne littérature française. L’auteur à la fois du choix des poèmes et des commentaires, Jacek Kowalski, est professeur de l’histoire de l’art et poète-chanteur.

Jacek Kowalski |présentation et commentaires

Anna Drzewicka| traductions

SPIS TREŚCI

WSTĘP

„PUENTYLISTYCZNY PORTRET” _ 8

SARMACKI PARNAS _ 14

„IDIOM SARMACKI” I WYBÓR

UTWORÓW DO ANTOLOGII _ 20

TRADYCJA DALEKOSIĘŻNA _ 26

SARMACJA CZYLI POLSKA _ 38

BÓG, SZLACHTA, REPUBLIKA_ 42

DWÓR, LITERATURA, KULTURA _ 48

SARMACJA contra KOMUNIZM_ 62

Komentarz do Appendixu _ 72

ZIEMIA I NIEBO

Anonim PIEŚŃ _ 86

JAN KOCHANOWSKI _ 94

PIEŚŃ _ 98

NA DOM W CZARNOLESIE _ 100

NA LIPĘ _ 102

TREN VIII _ 102

MIKOŁAJ SĘP SZARZYŃSKI_ 104

O WOJNIE NASZEJ, KTÓRĄ WIEDZIEMY

Z SZATANEM, ŚWIATEM I CIAŁEM_ 108

SEBASTIAN GRABOWIECKI_ 112

RYM XC _ 116

KASPER MIASKOWSKI_ 118

NA OKNA _ 122

WOJNA

ADAM CZAHROWSKI _ 126

POWIEDZ TY, MUZYKO MOJA _ 130

ANDRZEJ RYMSZA_ 136

DEKETEROS AKROAMA_ 140

O ŻOŁNIERZU TUŁACZU _ 144

Anonim PIEŚŃ O KOLE RYCERSKIM _ 148

Anonim BALLADA O ŻOŁNIERZU TUŁACZU_ 154

MIŁOŚĆ

Anonim SARABANDA_ 172

Anonim [ŚMIERTELNE GWIAZDY…]_ 176

Szymon Zimorowic MAJORANNA_ 176

Anonim TY PÓJDZIESZ GÓRĄ _ 178

Anonim WDOWA DWÓR BUDUJE _ 182

Wespazjan Kochowski PIEŚŃ XXXI

DO DOMOWYCH_ 188

WIARA I WOLNOŚĆ

WESPAZJAN KOCHOWSKI _ 194

DO LUTNIEJ _ 200

POSTRZAŁ W GNIEŹNIEŃSKIEJ POTRZEBIE _ 204

GÓRA ŁYSSA _ 208

PSALMODIA POLSKA | PSALM VII_ 212

PSALMODIA POLSKA | PSALM IX_ 218

KONFEDERACJA BARSKA_ 222

Anonim PIEŚŃ ŻOŁNIERSKA O NAJŚWIĘTSZEJ

MARYI PANNIE_ 226

Anonim ODWAŻNY POLAK

NA MARSOWYM POLU_ 228

Juliusz Słowacki PIEŚŃ KONFEDERATÓW _ 234

NABOŻNOŚĆ POWSZEDNIA

WIEKU XVIII

GORZKIE ŻALE_ 240

POBUDKA _ 244

CZĘŚĆ PIERWSZA _ 246

HYMN_ 248

LAMENT DUSZY _ 252

SMUTNA ROZMOWA Z ŻAŁOSNĄ MATKĄ _ 256

CZĘŚĆ DRUGA_ 258

HYMN_ 258

LAMENT DUSZY _ 260

ROZMOWA DUSZY Z MATKĄ BOLESNĄ _ 264

CZĘŚĆ TRZECIA_ 266

HYMN_ 268

LAMENT DUSZY _ 270

ROZMOWA DUSZY Z MATKĄ BOLESNĄ _ 272

POECI „NURTU EKSPERYMENTALNEGO”_ 278

Dominik Rudnicki SJ UWAGA WIECZORNA _ 284

Anonim SPÓR DIABŁA Z ANIOŁEM

O DUSZĘ GRZESZNIKA_ 286

Józef Baka SJ UWAGA. JEDYNY PROFIT,

WSZELKIE ZŁE W SKUTKACH

GRZECHOWYCH _ 290

PIEŚŃ O NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNIE _ 292

Anonim PIEŚŃ O NAJŚWIĘTSZEJ

MARYI PANNIE_ 298

PIEŚNI NA BOŻE NARODZENIE _ 300

Anonim KONWOKACYA PASTUSZKÓW

Z ROŻNYCH STRON DO

NOWONARODZONEGO PANA JEZUSA _ 304

Anonim SIANO NAJDELIKATNIEJSZE _ 310

Anonim PIEŚŃ_ 312

Anonim PRZYSTĄPMY DO SZOPY_ 314

FRANCISZEK KARPIŃSKI_ 318

PIEŚŃ PORANNA_ 324

PIEŚŃ WIECZORNA _ 326

PIEŚŃ O NARODZENIU PAŃSKIM_ 326

APPENDIX WSPÓŁCZESNY

piosenki Jacka Kowalskiego

PSALM RODOWODOWY_ 332

POSTRZAŁ W GNIEŹNIEŃSKIEJ POTRZEBIE_ 336

PIEŚŃ DAWIDA NA PUSTYNI _ 340

DLACZEGO PAN TADEUSZ? _ 342

IMPREZA Z CZASÓW HEROICZNYCH_ 346

NOTA O TŁUMACZCE

ANNA DRZEWICKA_ 352

SPIS ILUSTRACJI_ 371

ŹRÓDŁA TEKSTÓW ORYGINALNYCH_ 387

TABLE DES MATIÈRES

INTRODUCTION

« EFFIGIE POINTILLISTE » _ 9

LE PARNASSE SARMATE _ 15

L’INTRADUISIBLE « IDIOME SARMATE »

ET LA COMPOSITION DE NOTRE ANTHOLOGIE_ 21

LA TRADITION D’UNE LONGUE DURÉE _ 27

LA SARMATIE, C’EST-À-DIRE LA POLOGNE _ 39

DIEU, NOBLESSE, RÉPUBLIQUE_ 43

MANOIR, LITTÉRATURE, CULTURE _ 49

LA SARMATIE contre LE COMMUNISME_ 63

Le Commentaire à l’Annexe _ 73

LA TERRE ET LE CIEL

Anonyme CHANT _ 87

JAN KOCHANOWSKI _ 95

CHANT _ 99

SUR LA MAISON DE CZARNOLAS_ 101

SUR LE TILLEUL _ 103

THRÈNE VIII _ 103

MIKOŁAJ SĘP SZARZYŃSKI_ 105

DE LA GUERRE QUE NOUS MENONS CONTRE

SATAN, LE MONDE ET LA CHAIR _ 109

SEBASTIAN GRABOWIECKI_ 113

RIME XC_ 117

KASPER MIASKOWSKI_ 119

SUR LES FENÊTRES _ 123

( 394 ) ( 395 )

LA GUERRE

ADAM CZAHROWSKI _ 127

COMPLAINTE CHEVALERESQUE_ 131

ANDRZEJ RYMSZA _ 137

DEKETEROS AKROAMA_ 141

LE CHEVALIER ERRANT_ 145

Anonyme CHANT DE LA COMPAGNIE

CHEVALERESQUE_ 149

Anonyme COMPLAINTE DU SOLDAT ERRANT_ 155

L’AMOUR

Anonyme SARABANDE _ 173

Anonyme ASTRES MORTELS… _ 177

Szymon Zimorowic MAJORANNA _ 177

Anonyme HAUTE EST TA ROUTE_ 179

Anonyme LA VEUVE ET LE SOLDAT _ 183

Wespazjan Kochowski À SA FEMME_ 189

LA FOI ET LA LIBERTÉ

WESPAZJAN KOCHOWSKI _ 195

À MON LUTH_ 201

COUP DE FEU DANS LA BATAILLE DE GNIEZNO_ 205

LE MONT CHAUVE _ 209

PSALMODIE POLONAISE | PSAUME VII _ 213

PSALMODIE POLONAISE | PSAUME IX_ 219

LA CONFÉDÉRATION DE BAR _ 223

Anonyme CHANT MILITAIRE DE LA SAINTE

VIERGE MARIE_ 227

Anonyme LE HARDI POLONAIS

AU CHAMP DE BATAILLE _ 229

Juliusz Słowacki CHANT DES CONFÉDÉRÉS _ 235

LA PIÉTÉ QUOTIDIENNE

DU XVIIIe siècle

PLAINTES AMÈRES _ 241

APPEL_ 245

PREMIÈRE PARTIE_ 247

HYMNE _ 249

LAMENTATION DE L’ ÂME _ 253

CONVERSATION TRISTE AVEC LA MÈRE DOULOUREUSE_ 257

DEUXIÈME PARTIE_ 259

HYMNE _ 258

LAMENTATION DE L’ ÂME _ 261

CONVERSATION DE L’ ÂMEAVEC LA MÈRE DOULOUREUSE_ 265

TROISIÈME PARTIE _ 267

HYMNE _ 269

LAMENTATION DE L’ ÂME _ 271

CONVERSATION DE L’ ÂMEAVEC LA MÈRE DOULOUREUSE_ 273

LES « POÈTES EXPÉRIMENTAUX » _ 279

Dominik Rudnicki SJ REMARQUE POUR LE SOIR _ 285

Anonyme LE DIABLE ET L’ANGE

SE DISPUTANT L’ÂME DU PÉCHEUR_ 287

Józef Baka SJ REMARQUE. LE SEUL PROFIT,

PLUSIEURS MAUX QUI VIENNENT

DU PÉCHÉ _ 291

CHANT DE LA SAINTE VIERGE MARIE_ 293

Anonyme CHANT DE LA SAINTE

VIERGE MARIE_ 299

LES CHANTS DE NOËL _ 301

Anonyme CONVOCATION DES BERGERS DES

QUATRE COINS DU MONDE POUR SALUER

LE SEIGNEUR JÉSUS NOUVEAU-NÉ _ 305

Anonyme NOËL DU FOIN TRÈS TENDRE _ 311

Anonyme CHANT _ 313

Anonyme COURONS À LA CRÈCHE _ 315

FRANCISZEK KARPIŃSKI_ 319

CHANT DU MATIN _ 325

CHANT DU SOIR _ 327

CANTIQUE DE LA NATIVITÉ DU SEIGNEUR _ 327

ANNEXE CONTEMPORAIN

chansons de Jacek Kowalski

PSAUME GÉNÉALOGIQUE _ 333

COUP DE FEU DANS LA BATAILLE

DE GNIEZNO_ 337

CHANT DE DAVID DANS LE DÉSERT _ 341

POURQUOI PAN TADEUSZ ?_ 343

UN BANQUET À L’ÉPOQUE HÉROÏQUE_ 347

NOTE SUR LA TRADUCTRICE

ANNA DRZEWICKA_ 353

TABLE DES ILLUSTRATIONS _ 371