Анализ реализации внешней политики государства на примере Великобритании

Analiza realizacji polityki zagranicznej państwa na przykładzie Wielkiej Brytanii czasu II wojny światowej

Piotr Kochanowski

Wydawnictwo Adam Marszałek

Toruń 2018

ISBN: 978-83-8019-348-2

liczba stron: 505

okładka miękka

.

Opis wydawcy

.

Niniejsza publikacja jest efektem pogłębionej refleksji po napisaniu pracy magisterskiej pt. Realizacja głównych celów brytyjskiej polityki zagranicznej podczas II wojny światowej i próby opracowania na konkretnym przykładzie (Wielkiej Brytanii podczas II wojny światowej) uniwersalnej analizy polityki zagranicznej państwa niezależnie od jego położenia geograficznego i okresu dziejów.

.

W literaturze przedmiotu brak jest całościowego opracowania omawiającego zakres tematyczny i przestrzenny niniejszej publikacji. Tytułowe porównanie faktów i obalenie mitów dotyczy sytuacji ówczesnej, bez „skażenia” perspektywą czasu (zapewniającą bogactwo źródeł, w tym odtajnionych dotyczących tajnych służb, ale często pomijającą uwarunkowania z przeszłości).

.

Spis treści

.

Wstęp

Rozdział I

Teoretyczne i praktyczne podstawy polityki zagranicznej Wielkiej Brytanii

1. Teoretyczne czynniki i uwarunkowania determinujące politykę zagraniczną

A. Uwarunkowania polityki zagranicznej państwa, z uwzględnieniem specyfiki polityki zagranicznej Wielkiej Brytanii

B. Koncepcje i cele oraz metody polityki zagranicznej i czynniki je warunkujące

C. Ośrodek decyzyjny w polityce zagranicznej Wielkiej Brytanii podczas II wojny światowej

D. Rola ideologii oraz wywiadu w polityce zagranicznej państwa, z uwzględnieniem kluczowej roli wywiadu w realizacji celów brytyjskiej polityki zagranicznej podczas II wojny światowej

Rozdział II

Niepowodzenie polityki rozbrojenia i appeasementu (1937-1939)

1. Główne założenia, cele i kierunki polityki appeasementu

A. Periodyzacja appeasementu oraz główne cele polityki „uspokajania"

2. Realizacja polityki appeasementu w końcowym okresie pokoju (lata 1937-1939)

A. Sytuacja międzynarodowa i polityka zagraniczna Wielkiej Brytanii pod kierownictwem Anthony'ego Edena wobec pierwszych przypadków łamania postanowień traktatu wersalskiego przez III Rzeszę

B. Polityka zagraniczna rządu Neville'a Chamberlaina w ostatnich latach pokoju (29 V 1937-11 IV 1940)

C. Elementy realizmu politycznego w stosunkach Polski z Francją i Wielką Brytanią w ostatnich miesiącach pokoju i tuż po wybuchu II wojny światowej

D.  Ocena polityki appeasementu prowadzonej przez rząd Neville'a Chamberlaina

Rozdział III

Rys biograficzny Winstona Leonarda Spencera – Churchilla do czasu objęcia stanowiska premiera rzędu JKM (30 XI 1874-10 V 1940)

1. Dzieciństwo, młodość, kariera wojskowa oraz początki kariery politycznej

A. Genealogia i dzieciństwo

B. Młodość i kariera wojskowa oraz praca w roli korespondenta wojennego

C. Kariera polityczna do wybuchu I wojny światowej

2. Lata I wojny światowej

A. Działalność jako First Lord of Admiralty (pierwszy lord Admiralicji)

B. Boczny tor polityki po fiasku operacji w Dardanelach

3. Okres międzywojenny (1918-1939)

A. Lata 1918-1930

B. Działalność pozapolityczna oraz kwestia indyjska (lata 1929-1935)

C. Opozycjonista (?) wobec polityki appeasementu podczas ostatnich lat pokoju (1933-1939)

4. Podsumowanie działalności politycznej Winstona Churchilla w latach 30. XX w.

Rozdział IV

„Pełnia władzy" - premier czasu wojny

1. „Winston wrócił" - ponownie First Lord of Admiralty

A. Kampania norweska. Strategiczna i geopolityczna rozgrywka Brytyjczyków z Adolfem Hitlerem

2. Początkowe cele wojenne i działania jako premiera rządu JKM

A. Bitwa o Francję i bitwa o Anglię

B. Rola pomocy USA w samotnej walce Wielkiej Brytanii

3. Początek tzw. wielkiej strategii - nowe cele polityki strategicznej po obronie Wysp Brytyjskich przed groźbą inwazji

A. Obrona posiadłości imperium brytyjskiego na Bliskim Wschodzie

B. Interwencja brytyjska w Grecji

4. Koniec osamotnienia Wielkiej Brytanii w wojnie – początek brytyjsko-radzieckiej oraz pierwsze strategiczne plany Ofenk współpracy

A. Najbardziej przełomowy moment ll wojny światowej - atak III Rzeszy na ZSRS (22 VI 1941)

B. Pierwsze strategiczne plany ofensywne - działania w Afryce Północnej oraz kontynuacja zacieśniania współpracy z USA

5. Początek konfliktu globalnego i Wielkiej Koalicji

A. Postawa Winstona Churchilla wobec zagrożenia japońskiego, atak Japonii na USA oraz imperium brytyjskie i powstanie frontu dalekowschodniego

B. Kolejna wizyta Winstona Churchilla w USA i brytyjskie plany strategiczne na 1942 r.

6. Najpoważniejszy problem wewnętrzny imperium brytyjskiego podczas II wojny światowej - kwestia Indii

7. Formalne zawarcie sojuszu Wielkiej Brytanii z ZSRR oraz uzgodnienie strategii Wielkiej Koalicji na 1943 r.

8. Rys wzajemnych stosunków ZSRR-USA podczas II wojny światowej

A. Początki współpracy USA z Rosją sowiecką

B. Działalność wywiadu ZSRS w USA i jej wpływ na stosunki między tymi państwami

C. Polityka zagraniczna ZSRS oraz zmiany jej linii w latach 30. XX w.

D. Główne cele Józefa Stalina na arenie międzynarodowej w czasie II wojny światowej, wraz z planami powojennymi

9. Okres odzyskiwania wpływów przez aliantów (XI 1942-VI 1944)

A. „Koniec początku" - pierwsze brytyjskie zwycięstwo ofensywne i zakończenie kampanii w Afryce

B. Problemy polityczne i strategiczne w 1943 r.

C. Początek kampanii włoskiej oraz konferencja w Quebecu (17-23 VIII 1943) i jej postanowienia

D. Konferencja w Teheranie (28 XI-1 XII 1943) - pierwsze spotkanie wielkiej trójki

E. Strategiczne działania przeciw III Rzeszy w latach 1943-1944

10. Końcowy okres II wojny światowej (VI 1944-VIII 1945)

A. Operacja „Overlord" - lądowanie w Normandii (6 VI 1944)

B. Problemy polityczne w 1944 r., wyłaniające się wraz z sukcesami wojsk alianckich

C. Konferencja wielkiej trójki w Jałcie (krymska) oraz jej rola i ocena w historiografii

D. Zakończenie wojny w Europie oraz porażka wyborcza konserwatystów i Winstona Churchilla

E. Ostatnia konferencja wielkiej trójki w Poczdamie oraz jej postanowienia

F. Operacja „Remorse" przeprowadzona przez Special Operations Fxecutiye w Chinach jako przykład działań wywiadu na polu operacji finansowych — przyczynek do współczesności

G. Koniec współpracy aliantów zachodnich z ZSRR po zakończeniu wojny oraz działalność Winstona Churchilla jako męża stanu ostrzegającego przed zagrożeniem komunistycznym

11. Działalność brytyjskich tajnych służb wywiadowczych na Dalekim Wschodzie. Konkurencja SIS i SOE

12. Współpraca, a także odmienne cele i działania brytyjskich oraz amerykańskich tajnych służb w Azji podczas II wojny światowej

A. Rozwój organizacji wywiadowczych, wzrost biurokracji oraz imperialne podejście do kwestii bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii

B. Rys tez i teorii związanych ze współpracą wywiadów USA i Wielkiej Brytanii w kwestii informacji poprzedzających japoński atak na Pean Harbour

C. Kluczowa oś sporu w relacjach między USA a Wielką Brytanią na Dalekim Wschodzie — współpraca organizacji odpowiedzialnych za informację polityczną z naciskiem na działania tajnych służb

.

Zakończenie

.

Bibliografia

Aneksy