Словарь силезских деревень в средние века Т.2: Воловский повят

Z opinii Komisji Wydawniczej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN:

Słownik jest dziełem interdyscyplinarnym opracowanym pod kierunkiem archeologa Dominika Nowakowskiego z udziałem historyków mediewistów Dagmary Adamskiej, Aleksandra Paronia, Roberta Sikorskiego, geografa Agnieszki Latochy-Wites, kartografa Marcina Siehankiewicza. Powstał w wyniku prac, przeprowadzonych w ramach projektu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, dzięki którym zebrano informacje historyczne, archeologiczne i geograficzne o 123 wsiach z terenu dzisiejszego powiatu wołoskiego, mających potwierdzoną średniowieczną metrykę. Do czasów współczesnych 88 miejscowości funkcjonuje jako samodzielne sołectwa, a jedna dawna wieś (Brzeg Dolny) awansowała do rangi miasta.

Przedstawiony tom zapowiada szerszą inicjatywę badawczą, mającą na celu stopniowe przygotowanie Słownika osad wiejskich całego Śląska. Potrzeba takiego opracowania jest niezwykle pilna; uprzednie podobne w zamiarach próby, zapoczątkowane najpierw w Kierownictwie Badań nad Początkami Państwa Polskiego, następnie w ramach Słownika historyczno-geograficznego ziem polskich w średniowieczu, zakończyły się fiaskiem. Śląsk pozbawiony jest nowoczesnego leksykonu, w przeciwieństwie do wielu ziem Korony, które takie wydawnictwa mają, właśnie w postaci odpowiednich tomów Słownika historyczno-geograficznego, gotowych lub znajdujących się w toku publikacji. Autorzy Słownika wsi śląskich obrali jednakże inna drogę niż tę wytyczoną przez SHG i przygotowali odrębny program edytorski.

W obszernym wstępie przedstawili cel i koncepcję Słownika, którą jest „publikacja uporządkowanego materiału źródłowego dla poszczególnych wsi historycznego Śląska w okresie średniowiecza oraz próba rekonstrukcji kształtu dawnej wsi”. Zdecydowano, aby prace nad Słownikiem były prowadzone nie w układzie alfabetycznym, lecz w ramach mniejszych jednostek podziału terytorialnego. Tę wybraną przez Autorów jednostką jest współczesny obszar powiatu, w tym przypadku powiatu lubińskiego.

[...] Zebrany przez Autorów materiał dokumentacyjny odznacza się obfitością, poświadcza skrupulatną pracę zespołu. Przedstawiony jest w sposób jasny i łatwy do przeszukiwania. Ilustracje graficzne (ryciny prezentujące zabytki, fragmenty map, rekonstrukcje planów poszczególnych wsi) wykonano wyjątkowo starannie i czytelnie.

SPIS TREŚCI

WSTĘP

Metoda pracy i źródła

Stan badań nad średniowiecznym osadnictwem dzisiejszego powiatu wołowskiego. Charakterystyka fizjograficzna powiatu wołowskiego w perspektywie historycznej

Średniowieczne osadnictwo wiejskie obecnego pow. wołowskiego

Spis literatury (wykorzystanej we Wstępie)

KATALOG WSI

Wykaz skrótów

Baszyn (niem. Beschine)

Białawy (niem. Pakuswitz)

Białawy Małe (niem. Klein Baulwy)

Białawy Wielkie (niem. Gross Baulwy)

Białków (niem. Belkawe, Sternblick)

Boraszyn (niem. Borschen)

Boraszyce Małe (niem. Klein Pantken)

Boraszyce Wielkie (niem. Gross Pantken)

Bożeń (niem. Buschen)

Brzeg Dolny (niem. Brieg)

Brzózka (niem. Dittersbach)

Budków (niem. Bautke)

Bukowice (niem. Pathendori)

Buszkowice Małe (niem. Klein Bauschwitz)

Chwałkowice (niem. Quallritz)

Dąbie (niem. Dahme)

Dębno (niem. Schóneiche)

Dobreil

Domanice (niem. Domnitz)

Domaszków (gm. Dombsen)

Garwół (gm. Garben)

Gliniany (niem. Gleinau)

Głębowice (niem. Glumbowitz)

Godzięcin (niem. Thiergarten)

Grodzanów (niem. Grosen)

Gródek (niem. Grottky)

Gryżyce (niem. Krischutz)

Grzeszyn (niem. Graschine)

Haidau

Iwanowice

Iwno (niem. Ibsdorf)

Jakubikowice (niem. Jakobsdori)

Jeszkowice

Jodłowice (niem. Tannwald)

Karchowice

Kąty (niem. Kanten)

Kleszczowice (niem. Kleschwitz)

Kliszowo

Konary (niem. Kunern)

Konstantin

Kosten

Kozowo (niem. Kaschewen)

Kozy

Kręsko (niem. Kranz)

Krzelów (niem. Krehlau)

Krzydlina Mała (niem. Klein Kreidel)

Krzydlina Wielka (niem. Gross Kreidel)

Krzywy Wołów (niem. Knmmwohlau)

Lipnica (niem. Leipnitz)

Lubiąż (niem. Leubus)

Łazy (niem. Lahse)

Łososiowice (niem. LoBwitz)

Małowice (niem. Kunzendori)

Mikorzyce (niem. Kol. Schónbrunn)

Miłcz (niem. Arnsdorf)

Moczydlnica Dworska (niem. Herrnmotschelnitz)

Moczydlnica Klasztorna (niem. Mónchmotschelnitz)

Mojęcice (niem. Mondschtitz)

Morzyna (niem. Mersine)

Naborów (niem. Neudorf)

Naroków (niem. Norigawe)

Neudeck

Nieszkowice (niem. Nisgawe)

Ninkowice (niem. Nimckowitz)

Orzeszków (niem. Pronzendori)

Pawłoszewo (niem. Pavelschówe)

Pełczyn (niem. Polgsen)

Pierusza (niem. Peruschen)

Piotroniowice (niem. Petranowitz)

Piskorzyna (niem. Piskorsine)

Piszkowice

Pogalewo Małe (niem. Klein Pogul)

Pogalewo Wielkie (niem. GroB Pogul)

Polnischdorf

Prawików (niem. Praukau)

Proszkowa (niem. Prosgawe)

Przyborów (niem. Przybor)

Pysząca (niem. Bschanz)

Radecz (niem. Seifersdorf)

Rajczyn (niem. Rayschen)

Rataje{niem. Rathau)

Rogów Wołowski (niem. Fróschroggen )

Rudawa (niem. Seifrodau)

Rudno (niem. Raudchen)

Rusko

Schónfeld

Siodłkowice ( niem. Schilkowitz)

Sławowice (niem. Schlanowitz)

Słup (niem. Schlaupp)

Smarków (niem. Schmarker)

Smogorzów Wielki (niem. Gross Schmograu)

Smogorzówek (niem. Klein Schmograu)

Stary Dwór (niem. Althof)

Stary Wołów (niem. Alt Wohlau)

Staszowice (niem. Siegda)

Stęszów (niem. Stanschen)

Stobno (niem. Stuben)

Straszowice (niem. Niegsen)

Straża (niem. Striese)

Strenz

Stryjno (niem. Strien)

Stuchowo

Śleszowice (niem. Schlesswitz)

Świerznica

Tarchalice (niem. Tarxdorf)

Trzcinica Wołowska (niem. Klein Strenz)

Turzany (niem. Exau)

Uskorz Mały (niem. Klein Ausker)

Uskorz Wielki (niem. GroB Ausker)

Wały (niem. Reichwald)

Warzęgowo (niem. Wersingawe)

Warzyń (niem. Wahren)

Węgrzce (niem. Wangern)

Wińsko (niem. Winzig)

Wodnica

Wróblino

Wrzeszów (niem. Fróschen)

Wrzosy (niem. Heidevorwerk)

Wyszęcice (niem. wischtitz)

Zagórzyce (niem. Sagritz)

Zakrzewo

Zantirovo

Zlawikowo

Żerków (niem. Gross Stirchen)

Żerkówek (niem. Klein Stirchen)

TABLICE

ZUSAMMENFASSUNG

HNDEKS NAZW MIE]SCOWYCH I OSOBOWYCH