CZAR(ne) ANIOŁY FANTAZMATY MŁODA POLSKA GENDER

Uwaga: w związku z wprowadzeniem przez Allegro dodatkowo „jednostkowej opłaty transakcyjnej” (od sprzedających)

z dniem 2.11.2022 r. ceny wydrukowane na okładce książek są już nieaktualne !

.

Anna Tytkowska

CZAR(ne) ANIOŁY

FANTAZMATY MROCZNEJ KOBIECOŚCI

W MŁODOPOLSKIM DRAMACIE

wyd. Katowice 2007, stron 268 + wklejka ilustr.,

ilustr. cz.-b. na papierze kredowym,

bibliogr., indeks osobowy, summ., Zsfg.

oprawa miękka matowa, format ok. 14,5 cm x 20,5 cm

Nakład tylko: 300 + 50 egz. !

„ Niezliczone są pułapki, jakie spiskujący wróg [diabeł]

pozastawiał na drogach i równinach świata: ale wśród nich

najniebezpieczniejszą — i ledwie kto zdoła jej unik­nąć —

jest kobieta. Kobieta, nieszczęsne źródło, chory korzeń

i zdegenerowany pęd, który rozsiewa po świecie wszelką zniewagę. [...]

Kobieta psuje świat: kobieta słod­kie zło, połączenie miodu i trucizny.”

bp Marbod z Rennes (ok. 1035 — 1123)

„Czar(ne) anioły” to opowieść o męskich wyobrażeniach na temat kobiet,

a dokładnie o wytwory fantazji dramaturgów żyjących na przełomie

dziewiętnastego i dwudziestego wieku głównie Stanisława Przybyszewskiego,

Jerzego Żuławskiego, Tadeusza Micińskiego i Juliusza Germana.

Autorka analizuje wyobrażenia młodopolskich autorów poprzez bohaterki

ich dramatów czyli postaci fikcyjne, ukazane przede wszystkim w tekstach literackich.

Z informacji wydawniczej :

Książka Tygodnia 11 — 17 luty 2008 r. wg „Dziennika Teatralnego”

Recenzja książki ukazała się na stronach internetowego magazynu

teatralnego TEATRALIA, 3 sierpień 2009 r.

Autorka podjęła temat demonizującej mitologizacji kobiety,

szczególnie widoczny w młodopolskim dramacie.

Wskazała na złożone przyczyny tego zjawiska, zauważyła zarówno te

podnoszone dotychczas w naukowej refleksji (wpływ filozofii Schopenhauera,

Nietschego, Weiningera…), jak i te do tej pory nieanalizowane.

Spośród tych ostatnich najbardziej zostały wyeksponowane zainteresowanie

młodopolskich dramaturgów eksploracją podświadomości i nieświadomości indywidualnej

i zbiorowej, dążeniami do symbolicznego wyrażania lęków przed Naturą, Śmiercią, Życiem

oraz próbami stworzenia nowych obrazów alegorycznych dla wizualizowania sztuki.

W części analitycznej autorka na przykładzie najbardziej reprezentatywnej młodopolskiej literatury

scenicznej – Stanisława Przybyszewskiego, Jerzego Żuławskiego, Tadeusza Micińskiego, Juliusza Germana

– przedstawiła indywidualne strategie demonizującej mitologizacji kobiety.

Ze wstępu [fragment] :

„ ... Dramaturgia Młodej Polski wydaje się jedynie punktem kulminacyjnym w erupcji omawianych fantazmatów.

Stąd też poświęconą im książkę należy traktować jako część znacznie rozleglejszej całości,

domagającą się dopełnienia analizami i syntezami z analogicznych studiów nad wcześniejszą i późniejszą polską

dramaturgią, a zwłaszcza dotyczących romantyzmu, pozytywizmu i dwudziestolecia międzywojennego.

W innym aspekcie jej dopełnieniem powinno być przedstawienie sce­nicznych realizacji omawianych tu fantazmatów,

projektowane przez autorkę jako drugi tom niniejszej publikacji.

Pierwszy rozdział książki został poświęcony przywołaniu przykładów odwiecznej demonizacji płci żeńskiej,

dokonywa­nej nieświadomie, wpółświadomie i świadomie, w różnych porządkach i obiegach kultury.

Te przykłady poświadczają trwałą obecność figury mrocznej kobiety w europejskiej kul­turze.

Dodatkowym usprawiedliwieniem dla zamieszczenia tego rozdziału jest pamięć o młodopolskiej predylekcji

do wiel­kich „syntez”, do ożywiania „całego” mentalnego dorobku ludz­kości, do zstępowania w jego głąb.

Nader często wśród naszych modernistów można znaleźć przykłady bezpośredniego i po­średniego wykorzystywania

starych strategii demonizującej mitologizacji płci żeńskiej (i to zarówno ze znakami cytowa­nia, jak i z ich pominięciem),

w tym zwłaszcza w kręgu auto­rów dramatów omawianych w książce. Wśród tych ostatnich byli prawdziwi znawcy i pasjonaci

różnorakich mitologii, ju­daistycznych i chrześcijańskich apokryfów, Starego i Nowe­go Testamentu, tekstów średniowiecznych

ojców Kościoła, a także pism gnostyków i heretyków, historii społecznej wie­ków średnich, dziejów procesów o czary

czy wreszcie Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Wystarczy odwołać się do nazwisk klu­czowych w niniejszej publikacji:

Stanisława Przybyszewskiego. Jerzego Żuławskiego, Tadeusza Micińskiego czy Juliusza Germana.

W rozdziale drugim zostały przedstawione syntetycznie dwa kolejne konteksty, dostarczające paradygmatów dla kreowania

wyobrażeń, przywidzeń, marzeń, urojeń, mistyfikacji naszych dramaturgów: wpierw wszechobecna w modernistycz­nej kulturze

dekonstrukcja romantycznego mitu miłości i kobiecości, a następnie — tożsamy proces dokonujący się na eu­ropejskich scenach.

W kolejnych rozdziałach przedstawiono autorskie wydania mrocznych i antytetycznych kobiet oraz paradoksalnej kobiecości,

wpisane w twórczość teatralną Przybyszewskiego, Żuławskiego, Micińskiego i Germana.

W finale pracy podjęto próbę syntezy. Jej nadrzędnym celem jest prezentacja „wspólnych miejsc” omawianych fantazmatów

i ich znaczenia dla późniejszej literatury scenicznej.”

SPIS TREŚCI:

Wstęp

O odwiecznej demonizacji płci żeńskiej

O modernistycznej dekonstrukcji romantycznych mitów miłości i kobiecości

— W kulturze

—— Cień filozofii Schopenhauera, Nietzschego i Weiningera

—— Inspiracja prac naukowych i paranaukowych

—— Wpływ modernistycznej psychologii miłości

—— Obecność histeryczek i „pogromczyń mężczyzn”

—— Lęk przed feminizmem

—— Wzorce obecne w sztukach przedstawieniowych

— W europejskim teatrze

—— Aktualność bohaterek dramatów Feuilleta, Dumasa syna, Sardou

—— Triumfy Heddy Gabler i kobiet z dramaturgii Strindberga

—— Salome, Lulu, Gioconda...

Fantazmaty mrocznej miłości i kobiecości w dramaturgii Stanisława Przybyszewskiego

— Korzenie, powinowactwa, korespondencje

— Autorskie wizje koszmaru miłości

— Wpółrealne i wpółsymboliczne kusicielki, egoistki, mścicielki

— Apologeci i krytycy wyobraźni Przybyszewskiego

Mit złowrogiej w twórczości scenicznej Jerzego Żuławskiego

— Źródła

— Ambiwalentne niszczycielki: tragediorodne i tragiczne

— Okrutnice, egoistki, komediantki

— Hołd złożony wyobraźni, Złu, Naturze, Życiu

Kobiecy żywioł w dramatach-snach Tadeusza Micińskiego

— Autorytety, wzorce, filozoficzny i artystyczny fundament

— Piękne okropnice z młodzieńczych dramatów

— Czarne anielice z Kniazia Patiomkina

— Lucyferyczna Bazilissa Teofanu

— Święte i przeklęte kobiety z Termopil polskich

W cieniu Lilith... kobiety z dramatów Juliusza Germana

Próba syntezy

Bibliografia

Indeks osobowy

Summary

Zusammenfassung

KAŻDY OFEROWANY EGZEMPLARZ JEST SPRAWDZANY

W CELU WYKLUCZENIA EWENTUALNYCH DEFEKTÓW DRUKARSKICH !

Uwaga: ostatnie egzemplarze z wyczerpanego w wydawnictwie nakładu posiadają małe ślady magazynowe

na okładkach, oraz niewielkie zaplamienie na brzegu wewnętrznej strony tylnej okładki

i karty niezadrukowanej oddzielającej ilustracje od tylnej okładki - jak na fot. do aukcji.

Trzy ostatnie fot. pod opisem przedstawiają oferowany egzemplarz !

ZAPRASZAM DO PRZEJRZENIA OFERTY KSIĘGARNI E-KODEKS

NA AUKCJACH ALLEGRO !

W przypadku dodatkowych pytań proszę przesłać wiadomość.