Общественный транспорт в Гожуве-Велькопольском. Гроховяк Ремигиуш, Камышек

Komunikacja Miejska w Gorzowie Wielkopolskim.

KOLPRESS

• Autor: Grochowiak Remigiusz,Kamyszek Paweł
• Oprawa: tw
• Rok wydania: 2024
• Format: a4
• Stron: 464

Gdy pod koniec XIX wieku mały i prowincjonalny Landsberg a. Warthe (dziś Gorzów Wielkopolski) zmieniał swoje oblicze w tętniące życiem centrum gospodarczo-polityczne regionu, jednym z tego wyraźnych znaków było pojawienie się wewnętrznej komunikacji miejskiej. Niczym krwioobieg w organizmie miejskim umożliwiła ona bowiem jego harmonijny i stabilny rozwój.

 Małe i powolne omnibusy konne zostały jeszcze w XIX wieku wyparte i zastąpione tramwajami elektrycznymi, którym w dotarciu na rozrastające się na wzgórzach przedmieścia i nowe zakłady produkcyjne pomogły od 1937 roku autobusy miejskie. Krótki epizod wojenny z trolejbusami, choć potwierdził celowość ich eksploatacji w górzystym, miejskim terenie, zakończył się wraz z przyłączeniem miasta do Polski. Podjęta wówczas decyzja o postawieniu na komunikację tramwajową, jako filar komunikacji miejskiej, rzutuje do dziś na przewozową mapę miasta. W jej wyniku bowiem, to właśnie tramwaje pozostały głównym środkiem transportu wewnątrzmiejskiego, wspierane przez autobusy na rozchodzących się promieniście z centrum trasach. Obraz ten zmieniło dopiero rozpoczęcie budowy wielkich osiedli mieszkaniowych na Górczynie, dla których autobus pozostał jedynym środkiem komunikacji z centrum. Planowana już od lat siedemdziesiątych XX wieku budowa linii tramwajowej wzdłuż ulicy Piłsudskiego, mimo pozostawienia rezerwy terenowej pod przyszłe torowisko, jest wciąż odwlekana w czasie.

 Przez wszystkie lata istnienia, diametralnie zmienił się eksploatowany w mieście tabor. Skromne, dwuosiowe wagony, z otwartymi peronami i drewnianymi ławkami w przedziale pasażerskim, zostały w latach siedemdziesiątych zastąpione wagonami szybkobieżnymi, te zaś w XXI wieku ustąpiły na rzecz nowoczesnych, przegubowych wagonów niskopodłogowych, wyposażonych zgodnie z najnowszymi, ówczesnymi możliwościami techniki. Analogiczną metamorfozę przeszedł tabor autobusowy. Zaznaczyć to jednak warto, że w przypadku tej trakcji, znacznej modyfikacji uległ w ostatnich latach również system napędu. Konieczność rezygnacji z oleju napędowego sprawiła, że coraz więcej autobusów we flocie napędzanych było hybrydowo, bądź też już całkowicie elektrycznie.

 Przyszłość komunikacji miejskiej w Gorzowie rysuje się w stabilnych barwach. Zmodernizowana sieć tramwajowa, z wyremontowanymi torowiskami i nowym taborem jest optymistyczną odpowiedzią na zmieniające się potrzeby przewozowe mieszkańców centrum. Dla rozbudowujących się przedmieść nowoczesną ofertę mają natomiast klimatyzowane i w pełni niskopodłogowe autobusy, zarówno miejskiego przewoźnika, jak i innych firm, realizujących z powodzeniem od wielu lat uzupełniający transport podmiejski. Otrzymywane od wielu lat również certyfikaty i nagrody pozwalają mieć nadzieję, że Miejski Zakład Komunikacji, nie zapominając o swoich korzeniach, pozostanie nadal na dynamicznej i nowoczesnej drodze rozwoju w przyszłości.

SPIS TREŚCI

Od Autorów / 5

1. Rozwój Gorzowa od XIX wieku / 6
2. Początki komunikacji miejskiej - omnibusy konne / 10
3. Tramwaje elektryczne  / 16

3.1. Początki komunikacji tramwajowej  / 16

3.2. Tramwaje w okresie międzywojennym  / 32

3.3. Odbudowa komunikacji tramwajowej  / 46

3.4. Okres stabilizacji lat 60-tych  / 61

3.5. Rozwój sieci w latach 70-tych  / 75

3.6. W strukturze wojewódzkiej PKM / 84

3.7. Koncepcja szybkiego tramwaju z 1981 r. / 93

3.8. Trudne lata osiemdzisiąte / 98

3.9. W nowej rzeczywistości  / 106

1. Komunikacja autobusowa  / 152
2. Komunikacja trolejbusowa  / 196
3. Taksówki w strukturach MPK / 206
4. Tabor komunikacji miejskiej / 210

 7.1. Tabor tramwajowy  / 210

 Wagony Landsberg i Weyer  / 210

 Okres wagonów warszawskich   / 226

 Wagony generacji 4N1 i 4ND1  / 230

 Wagony N i ND z Katowic / 245

 Przegubowe wagony 102Na / 248

 Era wagonów 105N/Na / 252

 W nowej rzeczywistości końca XX wieku / 264

 7.2. Tabor autobusowy  / 296

 Okres przedwojenny / 296

 Epoka Sanów / 299

 Era Autosanów H9-35  / 307

 Epizod z Jelczami 272Mex / 310

 Lata 90-te XX wieku / 315

 Tabor niskopodłogowy XXI wieku  / 325

 Eksploatacja autobusów przegubowych  / 335

 Autobusy MAN Lion’s City i Solaris Urbino / 337

 Autobusy hybrydowe i elektryczne / 343

 7.3. Tabor trolejbusowy  / 350

 7.4. Tabor gospodarczy  / 355

 7.5. Tabor historyczny  / 371

 7.6. Tabor wypożyczony i testowy  / 380

1. Zajezdnie  / 388
2. Podsumowanie  / 406

 Dodatki:

Komunikacja miejska w Gorzowie Wlkp. w liczbach  / 407

Kroniki taboru  / 410

Kroniki linii  / 436

Słownik nazw ulic i placów  / 459

Bibliografia  / 460

Zusammenfassung  / 462