Сельское образование в Западной Померании

Szkolnictwo wiejskie na Pomorzu Zachodnim od reformacji do początku XIX wieku

Autor: Zygmunt Szultka

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 244

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Profesor Zygmunt Szultka z dużym powodzeniem łączy i godzi fundamentalne dyrektywy metodologii badań historycznych, syntetycznie ujęte przez Leopolda von Ranke: "pragnie ona [historia] tylko wiedzieć, jak to rzeczywiście było", ze strukturalno-integracyjnym ujęciem procesu dziejowego szkoły "Annales". Dlatego w jego piśmiennictwie zawsze przedmiotem dziejów jest dynamicznie ujmowane społeczeństwo w możliwie szerokim kontekście genetycznie ukazanych uwarunkowań kształujących życie człowieka na przestrzeni wieków.

Te założenia metodologiczne ukształtowały też koncepcję "Szkolnictwa wiejskiego na Pomorzu Zachodnim od reformacji do początku XIX wieku", którego proces rozwojowy warunkowały nie tylko obiektywne stosunki społeczno-ekonomiczne, polityczne i kulturalne, ale również struktura rodziny, jej warunki mieszkaniowe i bytowe, rytm dnia, tradycja, religia i sąsiedzi. Nie na ostatnim miejscu zwierzchność feudalna, czyli patron kościoła i szkoły, który angażował pastora i nauczyciela.

Spis treści:

Wstęp /5

I. Reformacja a szkolnictwo wiejskie do połowy XVII w. /31

1. Problem przedreformacyjnego szkolnictwa wiejskiego /31
2. Ustrój, organizacja i funkcjonowanie wiejskiego szkolnictwa elementarnego /36
3. Rozwój sieci szkół wiejskich /42

II. Kryzys szkolnictwa wiejskiego i jego przełamanie /65

1. Znaczenie wojny trzydziestoletniej i uwarunkowania rozwoju szkolnictwa /65
2. Podstawy prawne rozwoju szkolnictwa wiejskiego /71
3. Organizacja i działalność systemu szkół wiejskich /91
4. Rozwój sieci szkolnej od wojny trzystoletniej do wojny siedmioletniej /101

III. Wzrost roli absolutnego państwa w przemianach szkolnictwa wiejskiego od wojny siedmioletniej do początku XIX w. /127

1. Cele szkolnictwa wiejskiego - regulamin szkolny z 1763 r. /127
2. Przemiany systemu sieci szkolnej /142
3. Próba reformy szkolnictwa wiejskiego - system szkół łaski /153
4. Organizacja i działalność szkół /185

Próba podsumowania /209

Wykaz stosowanych skrótów czasopism i źródeł /217

Literatura /218

Źródła rękopiśmienne /218

Źródła publikowane /219

Opracowania /222

Ilustracje /239