АВТОМОБИЛЬНОСТРОИТЕЛЬСТВО

SILNIKI POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH BUDOWA

SILNIKI POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Budowa, obsługa, naprawa i diagnostyka

Bogato ilustrowany podręcznik poświęcony podstawom budowy, głównym zespołom mechanicznym silników spalinowych pojazdów samochodowych oraz ich diagnozowaniu i naprawie. Opisano zagadnienia teoretyczne, dotyczące pracy silnika oraz jego podstawowe parametry konstrukcyjne i eksploatacyjne. Przedstawiono konstrukcję i działanie oraz zasady eksploatacji, obsługi i naprawy głównych zespołów i układów mechanicznych, czyli kadłubów i głowic, układu korbowego i układu rozrządu silników spalinowych. W materiale nauczania zawarto wiele przykładów , uwzględniając najnowsze rozwiązania konstrukcyjne silników. Na końcu każdego rozdziału zamieszczono pytania kontrolne umożliwiające uczniowi samoocenę w zakresie opanowania materiału, a w niektórych rozdziałach podano również rozwiązania przykładowych zadań oraz zadania do samodzielnego rozwiązania. Podręcznik może być wykorzystywany do kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego zgodnie z podstawą programową 2019 w zakresie kwalifikacji MOT.05.

Nr ewidencyjny w wykazie podręczników MEN: 1.41.28/2018.

Podręcznik może być wykorzystywany do kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego zgodnie z podstawą programową 2019 w zakresie kwalifikacji MOT.05.

Zapraszam do zakupu książki Silniki pojazdów samochodowych. Budowa, obsługa, diagnostyka i naprawa !

Spis treści

1 Podstawowe wiadomości o silnikach spalinowych

1.1 Historia silników pojazdów samochodowych

1.2 Klasyfikacja tłokowych silników spalinowych

1.3 Układ konstrukcyjny silnika tłokowego

1.4 Parametry konstrukcyjne silnika tłokowego

1.5 Zasada działania silnika czterosuwowego i dwusuwowego

1.6 Obiegi teoretyczne i rzeczywiste silników spalinowych

1.7 Wymiana ładunku w cylindrze

• Fazy rozrządu silnika czterosuwowego
• Proces napełniania cylindra
• Doładowanie silników
• Proces wylotu spalin

1.8 Sprawdzenie wiadomości

2 Proces spalania w silnikach

2.1 Paliwa silnikowe

• Benzyny silnikowe
• Oleje napędowe
• Paliwa alternatywne

2.2 Teoria spalania

2.3 Proces spalania w silnikach ZI

• Przebieg spalania w silnikach ZI
• Spalanie stukowe i zapłon żarowy
• Komory spalania silników ZI

2.4 Proces spalania w silnikach ZS

• Przebieg spalania w silnikach ZS
• Komory spalania silników ZS

2.5 Spaliny silnika

2.6 Sprawdzenie wiadomości

3 Parametry pracy i charakterystyki silników

• Parametry pracy silnika
• Charakterystyki silników
• Sprawdzenie wiadomości

4 Kadłuby i głowice 92

4.1 Wiadomości wstępne 92

4.2 Materiały i konstrukcja kadłubów 93

4.2.1 Cylindry silników chłodzonych cieczą 96

4.2.2 Cylindry silników chłodzonych powietrzem 98

4.3 Weryfikacja i naprawa kadłubów 102

4.3.1 Ocena szczelności przestrzeni roboczej cylindra 102

4.3.2 Pomiar zużycia gładzi cylindrów 109

4.3.3 Naprawa kadłubów 112

4.4 Konstrukcja głowic 116

4.5 Uszczelnianie połączenia kadłuba z głowicą 120

4.6 Weryfikacja i naprawa głowic 121

4.7 Sprawdzenie wiadomości 130

5 Układ korbowy 133

5.1 Budowa układu korbowego 133

5.2 Siły działające w układzie korbowym 136

5.3 Podstawy wyrównoważenia silników tłokowych 138

5.4 Konstrukcja układu korbowego 140

5.4.1 Tłoki 140

5.4.2 Pierścienie tłokowe 146

5.4.3 Sworznie tłokowe 149

5.4.4 Korbowody 150

5.4.5 Wał korbowy 154

5.4.6 Łożyska główne i korbowe 159

5.4.7 Koła zamachowe 161

5.4.8 Tłumiki drgań skrętnych 165

5.5 Weryfikacja i naprawa elementów układu korbowego 167

5.5.1 Weryfikacja i naprawa zespołu tłok-korbowód 168

5.5.2 Weryfikacja i naprawa wału korbowego 175

5.6 Sprawdzenie wiadomości 180

6 Układ rozrządu 183

6.1 Budowa układu rozrządu 183

6.2 Konstrukcja, weryfikacja i naprawa elementów układu rozrządu 187

6.2.1 Zawory 187

6.2.2 Sprężyny zaworów 192

6.2.3 Elementy mechanizmu napędu zaworów 195

6.2.4 Popychacze hydrauliczne 197

6.2.5 Wałki rozrządu 202

6.2.6 Napęd wałka rozrządu 205

6.3 Regulacja luzu zaworów 211

6.4 Zmienne fazy rozrządu i zmienne wzniosy zaworów 215

6.5 Sprawdzenie wiadomości 223

7 Układy zasilania silników o zapłonie iskrowym 226

7.1 Wiadomości wstępne 226

7.2 Gaźnikowy układ zasilania 226

7.3 Wtryskowy układ zasilania 229

7.3.1 Wiadomości ogólne 229

7.3.2 Pośredni wielopunktowy wtrysk benzyny sterowany mechanicznie

i mechaniczno-elektronicznie 232

7.3.3 Pośredni wielopunktowy wtrysk benzyny sterowany elektronicznie 236

7.3.4 Pośredni jednopunktowy wtrysk benzyny sterowany elektronicznie 254

7.3.5 Bezpośredni wtrysk benzyny sterowany elektronicznie 258

7.3.6 Elektroniczny system sterowania pracą silnika 267

7.4 Układ zasilania gazem LPG 270

7.4.1 Wiadomości ogólne 270

7.4.2 Układ zasilania IV generacji pośredniego wtrysku LPG w fazie gazowej 273

7.4.3 Układ zasilania V generacji pośredniego wtrysku LPG w fazie ciekłej 278

7.4.4 Układ zasilania VI generacji bezpośredniego wtrysku LPG w fazie ciekłej 281

7.4.5 Obsługa instalacji gazowych LPG 282

7.5 Analiza spalin 284

7.6 Sprawdzenie wiadomości 287

8 Układy zasilania silników o zapłonie samoczynnym 290

8.1 Wprowadzenie 290

8.2 Układy zasilania z pompami wtryskowymi 292

8.2.1 Układ zasilania z rzędową pompą wtryskową 292

8.2.2 Układ zasilania z rozdzielaczową pompą wtryskową 300

8.2.3 Diagnostyka pomp wtryskowych 313

8.2.4 Wtryskiwacze paliwa 318

8.3 Układy wtryskowe z pompowtryskiwaczami 326

8.4 Układy wtryskowe z indywidualnymi zespołami wtryskowymi 335

8.5 Zasobnikowy układ wtryskowy Common Rail 336

8.5.1 Wiadomości wstępne 336

8.5.2 Obwód paliwa niskiego ciśnienia 338

8.5.3 Obwód paliwa wysokiego ciśnienia 340

8.5.4 Diagnostyka układu wtryskowego Common Rail 355

8.6 Elektroniczne układy sterowania silnika o zapłonie samoczynnym 359

8.7 Świece żarowe 361

8.8 Filtry paliwa 365

8.9 Ocena stanu technicznego silnika o zapłonie samoczynnym na podstawie

zadymienia spalin 367

8.10 Sprawdzenie wiadomości 371

9 Układ chłodzenia 374

9.1 Wiadomości wstępne 374

9.2 Pośredni układ chłodzenia 375

9.2.1 Pompa cieczy chłodzącej 382

9.2.2 Termostat 387

9.2.3 Chłodnica cieczy chłodzącej 392

9.2.4 Wentylator 396

9.2.5 Zbiornik wyrównawczy 402

9.2.6 Ciecze chłodzące 403

9.2.7 Obsługa pośredniego układu chłodzenia 405

9.3 Bezpośredni układ chłodzenia 408

9.4 Sprawdzenie wiadomości 411

10 Układ smarowania 414

10.1 Wiadomości wstępne 414

10.2 Obiegowo-ciśnieniowy układ smarowania 416

10.2.1 Pompa oleju 420

10.2.2 Filtr oleju 428

10.2.3 Oleje silnikowe 434

10.3 Obsługa układu smarowania 440

10.4 Sprawdzenie wiadomości 449

11 Układy dolotowe i wylotowe 451

11.1 Wiadomości wstępne 451

11.2 Układ dolotowy 451

11.3 Układ doładowania 453

11.3.1 Doładowanie mechaniczne 453

11.3.2 Turbodoładowanie 460

11.3.3 Doładowanie mieszane 475

11.3.4 Doładowanie dynamiczne 478

11.4 Układ wylotowy 483

11.5 Układ oczyszczania spalin 488

11.5.1 Układ oczyszczania spalin silnika o zapłonie iskrowym 488

11.5.2 Układ oczyszczania spalin silnika o zapłonie samoczynnym 498

11.6 Układ recyrkulacji spalin 506

11.7 Sprawdzenie wiadomości 508

12 Napędy alternatywne pojazdów samochodowych 511

12.1 Wiadomości wstępne 511

12.2 Napęd elektryczny pojazdów samochodowych 511

12.2.1 Napęd elektryczny wykorzystujący baterię akumulatorów 512

12.2.2 Napęd elektryczny z ogniwami paliwowymi 513

12.2.3 Hybrydowy napęd spalinowo-elektryczny 516

12.3 Napęd silnikiem zasilanym paliwem CNG 528

12.4 Napęd silnikiem spalinowym o tłoku obrotowym 533

12.5 Napęd turbinowy 538

12.6 Sprawdzenie wiadomości 541

Rozwiązania testów sprawdzających 543

Literatura

O autorach / z książki

Uzupełnienie

Wykaz różnic w podręczniku „Silniki pojazdów samochodowych” WKŁ 2018 (okładka pomarańczowa) względem podręcznika „Silniki pojazdów samochodowych” WKŁ 2015 (okładka czerwona)

str. 9 − rys. 1.1 zmieniony – dodano silniki o zapłonie iskrowo-samoczynnym;

str. 10 – w klasyfikacji silników dodano silniki o zapłonie iskrowo-samoczynnym;

str. 15 – w tekście dodano informację o silniku o zmiennym stopniu sprężania (Infiniti);

str. 29 – w tekście rozszerzono podział doładowania, dodając doładowanie ze sprężarką napędzaną silnikiem elektrycznym;

str. 51 – dodano schemat i opis spalania mieszanki w silniku o zapłonie częściowo samoczynnym sterowanym świecą zapłonową (Mazda SCCI);

str. 136−137 – zrezygnowano z opisu kinematyki układu korbowego;

str. 186−187 – zrezygnowano z opisu konstrukcji krzywek wałka rozrządu i ich wpływu na wymianę ładunku w silniku 4-suwowym;

str. 365 – dodano rys. 8.80 – tester świec żarowych;

str. 381−382 – dodano rys. 9.9 i 9.10 – schematy i opis dwóch niezależnych obiegów chłodzenia w silniku;

str. 431 – dodano rys. 10.26 i opis filtra oleju pełnego przepływu z trzema zaworami;

str. 471−472 – dodano rys. 11.25 do 11.27 i opis nowego układu doładowania silnika z dodatkową sprężarką napędzaną elektrycznie;

str. 474 – dodano rys. 11.29 i opis nowego układu doładowania Power Pulse (Volvo);

str. 515 – nowy rys. 12.2 – nowy schemat rozmieszczenia głównych podzespołów pojazdu zasilanego energią elektryczną z ogniwami paliwowymi;

str. 527 – nowy rys. 12.23 – schemat układu napędowego hybrydowego plug-in