Горячий. Гид. Эд. 2020 год

Gorce. Przewodnik dla prawdziwego turysty

Praca zbiorowa pod red. Pawła Lubońskiego

ISBN: 978-83-8122-030-9 392 strony tekstu, 117 fotografii czarno-białych i rysunków, 18 planów i mapek, 10 panoramek z widokami. Wkładka kolorowa 32 stron. Na wyklejkach mapa Gorców z zaznaczonymi trasami opisanymi w przewodniku oraz legenda do mapek i planów. Wydanie III. Pruszków 2020

Jasno płonie watra w lesie Echo piosnkę niesie w dal I rozlega się dokoła Pieśń cudownych gorczańskich hal... Gdzie bacówki jak pudełka Na polanach rozrzucone Gdzie redykiem dzwonki dzwonią Powracają w naszą stronę... Chodźmy wyżej, popatrzymy w zarośniętą stawu twarz. Może dojrzysz poprzez trzciny Na dnie gdzieś, zbójników skarb... Zźółkła trawa na stokach Turbacza... Umilkły echa pasterskich dzwonków... Od Turbacza wieje wiatr... Można tak jeszcze długo, bo choć Gorce to malutki kawałek Beskidów, to jest to kawałek wyjątkowo uroczy, urokliwy, chwytający za serce itd. Nic więc dziwnego, że upodobała sobie Gorce brać turystyczna wszelkiej maści, w tym także poezjopisarze, opiewający uroki gorczańskiej przyrody. Warto pojechać w Gorce, ale najlepiej pojechać tam z przewodnikiem, który prezentujemy. Wsłuchajmy się w "...szelest wiatru i trzask ognia — to gorczański śpiewa chór... a na wierchach gdzieś roztacza, krągły księżyc srebrzysty blask..." W następujących po sobie rozdziałach opisane są: - geografia i przyroda Gorców - kartki z historii (od cystersów do parku narodowego) - dzieje turystycznego i naukowego poznania Gorców - II wojna światowa - działalność i legenda "Ognia" - gorczańska toponomastyka - w dolinie i na hali (kultura materialna i duchowa gorczańskiego ludu) - pasterstwo - Władysław Orkan - filozofia po góralsku wg. ks Tischnera - ochrona przyrody i Gorczański Park Narodowy Opisy szlaków w pięciu kawałkach - a każdy kawałek to inny autor - toż to dopiero wyśmienita lektura - Okolice Rabki i Poręby Wielkiej - Ewa Strauchmann - Okolice Nowego Targu - Mariola Stefanik - Masyw Kudłonia - Janusz Tomasiewicz - Masyw Gorca - Marek Kurzeja - Pasmo Lubania - Marek Majerczak

Spis treści

O TYM PRZEWODNIKU

Jak korzystać z przewodnikaMapy Uwagi do opisów szlaków 

CZYM SĄ GORCE

Gdzie ta cisza, jakiej nie zna nikt… Przegląd atrakcji turystycznych Gorców W sercu Beskidów. Geografia i przyroda Gorców

Położenie i przebieg głównych pasm Rzeźba terenuGorczańskie wodyRoślinność Piętro pogórzaRegiel dolnyRegiel górnyNa gorczańskich polanachŚwiat zwierząt 

Od cystersów do parku narodowego. Kartki z historii Gorców

Zanim uciekli cystersiWyścig z WęgramiSabała był WołochemNiezwykłe kościółkiGórale idą w góryGore w GorcachGorce na licytacjiPrzedsiębiorstwo LasKozy i woły zjadają lasyDrogi przez GorceTuryści w GorcachOstoja partyzantówLata powojenneOchrona środowiska

GORCZAŃSKIE TEMATY

Zaczęło się od Goszczyńskiego… Dzieje turystycznego i naukowego poznania Gorców

Pierwsi turyściDziałalność TT i PTTMapy i przewodnikiGorczańskie letniskaOrkan i inniGorce odkrywane dla nauki

„Lampart” i inni. II wojna światowa w Gorcach

Kampania wrześniowaW początkach okupacjiRozkwit gorczańskiej partyzantki„Burza” w GorcachBitwa ochotnicka

Bohater czy bandyta? Działalność i legenda „Ognia”Osiem kilometrów hamowania. Konna kolejka leśna w GorcachCyrle, Samorody i Mieredzyska. Gorczańska toponomastykaW dolinie i na hali. Kultura materialna i duchowa gorczańskiego ludu

Gorczańscy góraleObrzędyStrójZabudowa wsiBudownictwo wiejskieSzałasyBudowle sakralneKapliczki

Kierdel na polanie. Pasterstwo górskie w Gorcach

Przybywają WołosiCzasy rozkwitu, czasy upadkuOrganizacja wypasuDzień na szałasieMagia w pasterstwiePowrót owiec

Góry nase, góry, chciałbym je ozłocić… Z Władysławem Orkanem przez GorceFilozofia po góralsku. Gorczańskie ścieżki ks. Józefa TischneraOd rezerwatu do parku. Ochrona przyrody w GorcachW karpackim mateczniku. Gorczański Park Narodowy

Najważniejsze faktyŚrodowisko przyrodniczeSzata roślinnaŚwiat zwierzęcyCzy przybędzie parku?

W głąb ziemi i w głąb tysiącleci. Budowa geologiczna Gorców 150Stuletnia wojna o wodę. Prehistoria i historia zbiornika czorsztyńskiego 159

OKOLICE RABKI i PORĘBY WIELKIEJ

Ścieżki edukacyjne GPN

Ścieżka „Park podworski hrabiów Wodzickich – góra Chabówka”Ścieżka „Wokół doliny Poręby”Ścieżka „Na Turbaczyk”Ścieżka „Dolina potoku Turbacz”

A1. Głównym beskidzkim na Turbacz. Rabka – Maciejowa – Stare Wierchy – Obidowiec – TurbaczA2. Przez prastary gorczański bór. Koninki – dawny rezerwat im. Orkana – Turbacz A3. Przez Orkanową dziedzinę. Raba Niżna – Niedźwiedź – Orkanówka – Turbaczyk – Turbacz 

A3a. Od św. Rozalii do Orkanówki 

A4. Pielgrzymią ścieżką. Koninki – Tobołów – Suhora – Obidowiec – Stare Wierchy A5. Przez Olszówkę na grzbiet główny. Rabka Zaryte – Olszówka – Jasionów – Stare Wierchy A6. Z krainy Zagórzan ku krańcom Gorców. Poręba Górna – Jasionów – Ponice – Rdzawka – Piątkowa A7. Wspominając działaczy turystycznych. Rabka Zdrój – Olszówka – Potaczkowa – Podobin – Mszana Dolna Spacery z Rabki 

A8a. Do Pociesznej WodyA8b. Przez Grzebień do ZarytegoA8c. Przez Olszówkę do Poręby Wielkiej

OKOLICE NOWEGO TARGU

Kaplica PapieskaOsada „Gajówka Mikołaja”Ścieżki edukacyjne GPN

Ścieżka „Z Łopusznej na Jankówki”Ścieżka „Partyzancką ścieżką na Turbacz”Ścieżka „Z Turbacza na Jaworzynę Kamienicką”Szlak spacerowy Łopuszna – Żubrowisko

B1. Miejsca kultu i panorama Tatr. Kowaniec – Bukowina Waksmundzka – TurbaczB2. Do gorczańskiego sanktuarium. Kowaniec – Bukowina Miejska – TurbaczB3. Z Miasta na Stare Wierchy. Nowy Targ – Bukowina Obidowska – Stare WierchyB4. Na Turbacz od zachodu. Klikuszowa – Bukowina Obidowska – TurbaczB5. Przez Polanę Łapsową. Bukowina Obidowska – Buflak – KowaniecB6. Okolica Tischnerowska. Łopuszna – Bukowina Waksmundzka – TurbaczB7. Ścieżkami Seweryna Goszczyńskiego. Łopuszna – Zielenica – Kiczora – Turbacz B8. Z Przełęczy Sieniawskiej ku sercu Gorców. Przeł. Sieniawska – Kułakowy Wierch – Jaworzyna – Stare Wierchy

MASYW KUDŁONIA

Kudłoński Baca i inne ciekawostki skalneGdy Kamienicki Potok popłynie do Raby… Ścieżka edukacyjna GPN „Dolina Gorcowego Potoku”C1. Głównym grzbietem Kudłonia. Przeł. Przysłop – Kudłoń – przeł. Borek – TurbaczC2. Na spotkanie z Kudłońskim Bacą. Lubomierz – polana Jastrzębie – polana Kudłoń – KudłońC3. W cieniu wiekowych jodeł. Konina Halamy – polana Kopa – polana Pustak – KudłońC4. Na Kudłoń od południa. Dolina Kamienicy – Stawieniec – Gorc Troszacki – Kudłoń

MASYW GORCA

Baca z JaworzynyŚcieżka edukacyjna GPN „Dolina potoku Jaszcze”Ścieżka edukacyjna GPN „Dolina Kamienicy”D1. Góra z piorunów znana. Ochotnica Dolna – Piorunowiec – Gorc KamienickiD2. Z odpoczynkiem w „Gorczańskiej Chacie”. Ochotnica Górna – Gorczańska Chata – pol. Przysłop DolnyD3. Na gorczański Krywań. Lubomierz Rzeki – Nowa Polana – Gorc

D3a. Ze Szczawy na Nową Polanę

D4. Śladami partyzantów. Gorc – Przysłop – Jaworzyna Kamienicka – Pol. GabrowskaD5. Doliną najdłuższego gorczańskiego potoku. Lubomierz Rzeki – dolina Kamienicy – przełęcz BorekD6. Z Kamienicy do Ochotnicy. Kamienica – grzbiet Twarogów – Ochotnica DolnaD7. Szlak kultury wołoskiej. Ochotnica Górna – Magurki-Borusczyny – Ochotnica GórnaD8. „Wyrusz z nami w Gorce”. Zasadne – Gorc – Zasadne

PASMO LUBANIA

E1. Z Turbacza na Przełęcz Knurowską. Turbacz – Zielenica – Fiedorówka – Przeł. KnurowskaE2. Całe pasmo jednym skokiem. Przełęcz Knurowska – Studzionki – Lubań – KrościenkoE2a. Nietypowo połoninnie. Stara Polana – Pod Hutą – Koci Zamek – PiekiełkoE3. Kamieniołomy, wulkan i ruiny. Przełęcz Snozka – Wdżar – Krzywonośne – LubańE4. Drewniane nawy, skaliste baszty. Tylmanowa – Makowica – Lubań – GrywałdE4a. Lodowate źródło, kamienne koliby i młyn. Polana Tokarnia – Jeziorne – Ochotnica RolaE5. Ochotnicka pętla. Ochotnica Dolna – Lubań – Morgi – Ochotnica DolnaE6. Najkrótsze dojście w Pasmo Lubania. Huba – przeł. pod KotelnicąE7. Ze współczesności ku dawności. Maniowy – polana KudówE8. Znad brzegów jeziora na Lubań. Kluszkowce – Jaworzyny OchotnickieE9. Do siedliska topielców. Ochotnica Górna – dolina Zawadowskiego – Runek — Jez. Zawadowskie – Ochotnica Górna

SŁOWNIK MIEJSCOWOŚCI

Informacje praktyczne

Noclegi w górachJedzenieBezpieczeństwo w górachGorce zimąGorczański Park Narodowy

Najważniejsze dane adresoweWyciąg z regulaminu dla zwiedzającychSzlaki turystyczne na terenie GPN

Skorowidz nazwiskSkorowidz nazw