ПЕРЕПИСКА ПАНКОВСКИЙ СОТРУДНИЧЕСТВО И ДРУЖБА

KORESPONDENCJA PANKOWSKI WSPÓŁPRACA I PRZYJAŹŃ

Marian Pankowski, Krystyna Bednarczyk, Czesław Bednarczyk

Wymiana listów między Marianem Pankowskim, pisarzem mieszkają­cym w Brukseli, a Krystyną i Czesławem Bednarczykami, właściciela­mi Oficyny Poetów i Malarzy w Londynie, trwała 60 lat. Zaczęła się od zaproszenia, które Czesław Bednarczyk rozesłał w 1949 roku do wie­lu pisarzy polskich na emigracji, zalecając swój pomysł działalności wy­dawniczej. Lektura ponad pięciuset listów, które składają się na korespondencję z Bednarczykami, pozwala poznać dzieje tej sześćdziesięcioletniej współpracy i przyjaźni, zaznajomić się z interesującymi osobami żyjącymi w ciekawych czasach i miejscach. Satysfakcja jest tym większa, że osoby te nie są wymyślo­ne i choć zapewne przyjmują tu i ówdzie różne pozy, to przecież sama natura listu jako dokumentu sprawia, że obcuje się z bohaterami rzeczywistymi. Dla historyka dwudziestowiecznej literatury i życia literackie­go dodatkową korzyścią czerpaną z lektury tych listów jest możliwość poznania – niejako od wewnątrz – działania wydawnictwa, które mia­ło znaczące zasługi w udostępnianiu dorobku pisarzy emigracyjnych. Fragmenty dotyczące projektów publikacji, korekt, rozliczeń finanso­wych, szczegółów dotyczących dystrybucji – nie są może same w sobie pasjonujące i wymagają cierpliwości od czytelnika, ale dają pojęcie o ma­nufakturowej produkcji książki drukowanej, a ta jest dziś z pewnością atrakcją jako umiejętność ginąca.