Czasopismo Medycyna Praktyczna Szczepienia 3/2023(47)

Medycyna Praktyczna Szczepienia 3/2023 lipiec-wrzesień

ISSN: 20844638

Nr katalogowy: 91019

Medycyna Praktyczna 2023

Kwartalnik przeznaczony dla lekarzy, pielęgniarek oraz innych pracowników zaangażowanych w realizację profilaktyki z użyciem szczepień

AKTUALNOŚCI

Kalejdoskop

WYWIADY

Szczepienia ochronne to ważny filar zdrowego starzenia się

z prof. dr hab. n. med. Tomaszem Targowskim, Konsultantem Krajowym w dziedzinie geriatrii, kierownikiem Kliniki i Polikliniki Geriatrii w Narodowym Instytucie Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie, rozmawia Jerzy Dziekoński

WYTYCZNE I ARTYKUŁY PRZEGLĄDOWE

Szczepienie przeciwko półpaścowi. Zalecenia grupy ekspertów Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Polskiego Towarzystwa Badania Bólu i Polskiego Towarzystwa Neurologicznego

dr hab. n. med. Ernest Kuchar, prof. dr hab. n. med. Lidia Rudnicka, dr n. med. Magdalena Kocot-Kępska, prof. dr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch, prof. dr hab. n. med. Konrad Rejdak, prof. dr hab. n. med. Jacek Wysocki, lek. Aleksander Biesiada, lek. Justyna Ledwoch, lek. Dominik Wawrzuta, dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas, prof. dr hab. n. med. Leszek Szenborn, dr hab. n. med. Anna Przeklasa-Muszyńska, prof. dr hab. n. med. Alina Kułakowska, prof. dr hab. n. med. Anna Wojas-Pelc, prof. dr hab. n. med. Barbara Zegarska, prof. dr hab. n. med. Zygmunt Adamski, prof. dr hab. n. med. Roman Nowicki, dr hab. n. med. Joanna Czuwara

Stosowanie szczepionek przeciwko COVID-19 w kontekście dominacji wariantu Omikron i odporności populacyjnej

Omówienie artykułu: WHO SAGE roadmap on uses of COVID-19 vaccines in the context of Omicron and substantial population immunity: an approach to optimize the global impact of COVID-19 vaccines at a time when Omicron and its sub-lineages are the dominant circulating variants of concern, based on public health goals, evolving epidemiology, and increasing population-level immunity

World Health Organization

Qdenga – obiecująca szczepionka przeciwko dendze. Czy zalecać ją nieuodpornionym podróżnym?

Qdenga® – a promising dengue fever vaccine; can it be recommended to non-immune travelers?

Angelin M., Sjölin J., Kahn F., Ljunghill Hedberg A., Rosdahl A., Skorup P., Werner S., Woxenius S., Askling H.H.

Travel Medicine and Infectious Disease, 2023; 54: 102 598. doi: 10.1016/j.tmaid.2023.102598

Szczepienie chorych na choroby reumatyczne i mięśniowo-szkieletowe. Wytyczne (2022) American College of Reumatology

Omówienie artykułu: Bass A. R., Chakravarty E., Akl E.A. i wsp.: 2022 American College of Rheumatology Guideline for vaccinations in patients with rheumatic and musculoskeletal diseases

komentarz: dr hab. n. med. Bogdan Batko

Arthritis & Rheumatology, 2023; 75 (3): 333–348

Guzki podskórne: ważne zdarzenie niepożądane po szczepieniu

Subcutaneous nodules: an important adverse event following immunization

Rowena Silcock, Nigel W. Crawford, Kirsten P. Perrett

Expert Review of Vaccines, 2019; 18 (4): 405–410

Ospa wietrzna u dzieci i młodzieży

dr n. med. Ewa Duszczyk, prof. dr hab. n. med. Leszek Szenborn, dr n. med. Jacek Mrukowicz

PRZEGLĄD AKTUALNYCH BADAŃ

Skuteczność i bezpieczeństwo szczepionek przeciwko półpaścowi

Omówienie artykułu*: Vaccines for preventing herpes zoster in older adults

Gagliardi A.M. i wsp.

Cochrane Database of Systematic Reviews, 2019; 2019 (11): CD008858. doi: 10.1002/14651858.CD008858.pub4

Rekombinowana szczepionka przeciwko półpaścowi u biorców auto-HSCT

Omówienie artykułu*: Effect of recombinant zoster vaccine on incidence of herpes zoster after autologous stem cell transplantation: a randomized clinical trial

Bastidas A. i wsp.

komentarz: dr hab. n. med. Ernest Kuchar

JAMA, 2019; 322 (2): 123–133. Erratum in: JAMA, 2019; 322 (8): 785

Jaka była skuteczność szczepienia przeciwko półpaścowi w zapobieganiu półpaścowi ocznemu?

Effectiveness of the recombinant zoster vaccine for herpes zoster ophthalmicus in the United States

Lu A. i wsp.

Ophthalmology, 2021; 128: 1699–1707

Rekombinowana szczepionka przeciwko półpaścowi skracała czas utrzymywania się bólu związanego z półpaścem i zmniejszała jego nasilenie

Adjuvanted recombinant zoster vaccine decreases herpes zoster-associated pain and the use of pain medication across 3 randomized, placebo-controlled trials

Kim J.H. i wsp.

Pain, 2023; 164 (4): 741–748

Przechorowanie półpaśca wiązało się z większym ryzykiem niedokrwiennego udaru mózgu u dorosłych

Effect of herpes zoster vaccine and antiviral treatment on risk of ischemic stroke

Yang Q. i wsp.

Neurology, 2020; 95 (6): e708-e717. doi: 10.1212/WNL.0000000000010028

Przechorowanie półpaśca może zwiększać ryzyko zawału serca, ale szczepienie może to ryzyko zmniejszyć

Increased Myocardial Infarction Risk Following Herpes Zoster Infection

Parameswaran G.I. i wsp.

Open Forum Infect. Dis., 2023; 10 (4): ofad137. doi: 10.1093/ofid/ofad137

Szczepienie przeciwko półpaścowi może nieznacznie zwiększać ryzyko ZGB u dorosłych

Risk of guillain-barré syndrome following recombinant zoster vaccine in medicare beneficiaries

Goud R. i wsp.

JAMA Intern. Med., 2021; 181 (12): 1623–1630

Szczepionki mRNA przeciwko COVID-19 są bezpieczne i chronią przed zachorowaniem dzieci w wieku 5–11 lat

Safety and effectiveness of vaccines against COVID-19 in children aged 5–11 years: a systematic review and meta-analysis

Piechotta V. i wsp.

Lancet Child Adolesc. Health, 2023: S2352-4642(23)00078–0. doi: 10.1016/S2352-4642(23)00078–0

Nie wykazano nieswoistego efektu szczepienia BCG w postaci zapobiegania COVID-19

Randomized trial of BCG vaccine to protect against Covid-19 in health care workers

Pittet L.F. i wsp.

N. Engl. J. Med., 2023; 388 (17): 1582–1596

Związek między szczepieniem przeciwko COVID-19 a zaburzeniami miesiączkowania lub nieprawidłowymi krwawieniami jest mało prawdopodobny

Association between SARS-CoV-2 vaccination and healthcare contacts for menstrual disturbance and bleeding in women before and after menopause: nationwide, register based cohort study

Ljung R. i wsp.

BMJ, 2023; 381: e074778. doi: 10.1136/bmj-2023-074778

Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce u nastolatków i dorosłych było bezpieczne

Safety of measles, mumps, and rubella vaccine in adolescents and adults in the vaccine safety Datalink

Hanson K.E. i wsp.

Vaccine, 2023; 13: 100 268. doi: 10.1016/j.jvacx.2023.100268

Zakażenie wirusem grypy w I trymestrze ciąży może zwiększać ryzyko wad wrodzonych u dziecka

First-trimester influenza infection increases the odds of non-chromosomal birth defects: A systematic review and meta-analysis

Mátrai A. wsp.

Viruses, 2022; 14 (12): 2708

Zakażenie HBV matki w okresie przedkoncepcyjnym może zwiększać ryzyko wrodzonych wad serca u jej potomstwa

Maternal preconception hepatitis b virus infection and risk of congenital heart diseases in offspring among chinese women aged 20 to 49 years

Wu H. i wsp.

JAMA Pediatr., 2023; 177 (5): 498–505

PYTANIA DO EKSPERTA

Szczepienie nastolatka z zaburzeniami ze spektrum autyzmu i lękiem przed igłą (achimofobią)

lek. Ewa Urbanowicz, prof. dr hab. n. med. Marzena Zielińska, dr hab. n. prawn. Rafał Kubiak, prof. UŁ i UM w Łodzi

Niepożądane odczyny poszczepienne – zgłaszanie, czynniki ryzyka i postępowanie

dr n. med. Joanna Stryczyńska-Kazubska, dr n. med. Ilona Małecka

Szczepienie pacjentów z grup ryzyka

dr hab. n. med. Hanna Czajka, prof. UR, lek. Bogna Franczak, dr n. med. Kamila Ludwikowska, dr n. med. Agnieszka Matkowska-Kocjan, mgr Małgorzata Ściubisz

PRAKTYKA KLINICZNA

Zasady szczepienia nastolatków przeciwko HPV w Polsce w ramach programu powszechnego

mgr Małgorzata Ściubisz,1 dr n. med. Jacek Mrukowicz,1 dr n. med. Ilona Małecka,2,3 dr n. prawn. Tamara Zimna, radca prawny4

1 Polski Instytut Evidence Based Medicine w Krakowie

2 Oddział Dzieci Starszych Specjalistycznego ZOZ nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

3 Oddział Obserwacyjno-Zakaźny Specjalistycznego ZOZ nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

4 Kancelaria Prawa Medycznego w Oświęcimiu

Jak przekonać nieprzekonanych, czyli zasady prowadzenia rozmów z rodzicami wątpiącymi w szczepienia

dr n. med. Justyna Tymińska

PRAWO MEDYCZNE

Którzy pracownicy medyczni i z jakimi kwalifikacjami są uprawnieni do wykonywania szczepień ochronnych?

dr n. prawn., Tamara Zimna, radca prawny

Kancelaria Prawa Medycznego w Oświęcimiu; www.tamarazimna.pl

Szczepienia dziecka, które nie ma wyznaczonego opiekuna prawnego

dr n. prawn., Tamara Zimna, radca prawny