Дворец культуры и науки (Соцреалистическая Варшава)

Tytuł: Pałac Kultury i Nauki (Socrealistyczna Warszawa), seria wydawnicza – „Biblioteka Gazety Wyborczej”.

Autor: Jerzy S. Majewski i Tomasz Urzykowski.

Wydawca: Biblioteka Gazety Wyborczej – AGORA SA, Warszawa 2015. 185 stron, zdjęcia w tekście, plany PKiN na wyklejkach okładki, oprawa twarda tekturowa, format 17x22,5 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenie okładki oraz środka – poza tym stan OK.

„Pałac Kultury i Nauki (Socrealistyczna Warszawa)” - A jak byście widzieli w Warszawie taki wieżowiec jak u nas?

- zapytał Wiaczesław Mołotow. radziecki minister spraw zagranicznych, gdy w 1951 roku odwiedził Warszawę.

No cóż, owszem - odpowiedział Józef Sigalin, naczelny architekt Warszawy.

Wiedział, co mówić - uprzedzono go, że budowa w polskiej stolicy wieżowca podobnego do tych, jakie powstały właśnie w Moskwie, to pomysł Stalina.

I mamy najwyższy w Polsce gmach, pod który w latach 50. XX wieku wyburzono hektary zniszczonej w czasie wojny, ale wciąż jeszcze istniejącej zabudowy w samym centrum miasta.

Pałac Kultury i Nauki do dziś jednych zachwyca, inni go nienawidzą.

Dla turystów i młodszych pokoleń jest jedną z największych atrakcji Warszawy. Starsi widzą w nim symbol zniewolenia.

W naszej książce oprowadzamy po Pałacu - wielkim zabytku, doskonałym przykładzie architektury socrealizmu, pełnym reprezentacyjnych wnętrz i dzieł autorstwa najlepszych polskich artystów i rzemieślników. Piszemy, jak powstawał, skąd jego twórcy czerpali inspiracje, jak - razem z placem Defilad - stał się miejscem ważnych polskich wydarzeń historycznych i artystycznych.

Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski, historycy sztuki, varsavianiści, dziennikarze „Gazety Wyborczej” autorzy wydawanych przez jej stołeczną redakcję „Spacerowników” po najciekawszych rejonach Warszawy i okolic.

„Pałac Kultury i Nauki (Socrealistyczna Warszawa)”. 60 Lat Pałacu Kultury i Nauki - Pałac Kultury i Nauki (PKiN) jest pod każdym względem „naj”. Gdy go otwarto 60 lat temu, był najwyższym budynkiem w Polsce. I ze swoimi ponad 230 metrami - licząc do szczytu iglicy - wciąż dzierży palmę pierwszeństwa wśród polskich drapaczy chmur. Jego pojawienie się w środku miasta zmieniło Warszawę. Pałac zdominował ścisłe centrum, zagarniając dla siebie fragment Śródmieścia, wypełniony kiedyś gęsto miejską zabudową.

Żaden powojenny budynek w Polsce nie był świadkiem tylu ważnych wydarzeń. W 1955 roku defilowała przed nim lewicowa młodzież, która ze świata zjechała do Warszawy na swój festiwal. Rok później w tym samym miejscu nieprzebrane tłumy wiwatowały na cześć nowego przywódcy Władysława Gomułki i zapowiadanej przez niego politycznej odwilży. W1987 roku PKiN stał się tłem dla ołtarza, przy którym papież Jan Paweł II odprawił mszę. W Sali Kongresowej raz odbywały się zjazdy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, partyjne plena albo akademie na cześć Milicji Obywatelskiej, występowały też gwiazdy światowej muzyki. Z tej samej sceny, z której w 1968 roku Gomułka rzucił hasło do antysemickiej nagonki, rok wcześniej elektryzował polską publiczność zespól The Rollig Stones, grając między innymi swój wielki przebój „Satisfaction”.

Żaden też budynek nie doczekał się tylu wierszy, książek i artykułów.

„(...) Będzie piął się wysoko do góry.

Tam gdzie ptaki, obłoki i chmury

Dar przyjaźni - nasz Pałac Kultury.

W sercu Polski, widoczny z daleka.

Będzie trwał tak jak wiara w człowieka.

Będzie trwał tak jak miłość do dziecka.

Będzie trwał tak jak miłość radziecka” [napisał Brzechwa w wierszu „Pałac Kultury”].

PKiN jest bez wątpienia najbardziej rozpoznawalnym gmachem Warszawy. By się o tym przekonać, wystarczy spytać zagraniczne wycieczki, jaki obiekt najlepiej zapamiętają ze stolicy Polski. Dziennikarze „Gazety Stołecznej" nie raz przeprowadzali taką sondę i większość turystów wskazywała właśnie na Pałac Kultury. Dobrze wiedzą o tym producenci i sprzedawcy pamiątek. Dlatego sklepy z suwenirami pełne są gadżetów z wizerunkiem PKiN-u. Jego charakterystyczny kształt widnieje na kubkach, koszulkach, notesach, breloczkach na klucze, znaczkach do przypinania, magnesach na lodówki itp.

Pałac Kultury i Nauki to również obiekt wywołujący największe emocje - od podziwu po niechęć i żądanie rozbiórki. Wielu ludziom, zwłaszcza starszego pokolenia, wciąż kojarzy się z czasami stalinowskimi. Ale dziś, gdy otaczają go coraz nowsze komercyjne drapacze chmur. PKiN staje się jednym z nich. Jakże jednak innym od pozostałych, wyróżniającym się architekturą, solidnym wykonaniem i niezwykłymi wnętrzami projektowanymi przez plejadę wybitnych polskich architektów i artystów.

Spis treści – patrz foto.

- Polecam!