Литосфера и ее охрана. Деградация почв.

Autor: Modest Misztal, Halina Smal, Anna Wójcikowska-Kapusta

Wydawca: Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Rok wydania: 2003

Wydanie: I

Stron: 145

Format: 170 x 240 mm

Oprawa: miękka

ISBN: 83-7259-023-0

Spośród wielu sposobów klasyfikacji, jednym z najpowszechniej stosowanych jest podział oparty na zagrożeniu i ochronie geosfer: atmosfery, hydrosfery, litosfery i biosfery. Każda z tych sfer ma swoją specyfikę, równocześnie jednak są nierozerwalnie związane tworząc środowisko życia na naszej planecie. Powiązane są one pomiedzy sobą stałym krążeniem pierwiastków i przepływem energii dostarczanej przez Słońce.

Nasze zainteresowania skupią sie na problemach związanych z eksploatacją litosfery przez człowieka ijej ochroną. Pojęcie to jest szerokie i niejednoznacznie rozumiane. Dla naszych celów przyjmiemy rozumienie terminu litosfera tak jak czynią to geolodzy, którzy uważają, że jest to skorupa ziemska, a wiec najbardziej zewnętrzna warstwa kuli ziemskiej. Według encyklopedii Guinessa sięga ona do głębokości 75 km. Istnieją na ten temat również inne poglądy.

Ogólnie można stwierdzić, że nasza wiedza o wewnętrznej budowie kuli ziemskiej jest czerpana ze źródeł pośrednich.

Człowiek, który w kierunku odwrotnym dotarł już do Księżyca, to jest na odległość 384 400 km, znacznie mizerniejsze wyniki osiągnął w eksploracji w głąb Ziemi. Najgłębsze kopalnie nie osiągają 4 km, najgłębsze wiercenia 15 km, co stanowi zaledwie 0,24% promienia Ziemi.

Z jednej strony te mało imponujące osiągnięcia mogą stanowić wyzwanie dla współczesnej nauki i techniki, z drugiej jednak to szczęście, że człowiek nie zniszczył jeszcze i w niewielkim tylko stopniu zdążył wyeksploatować litosferę. Szczęście to nie jest jednak pełne. Niestety najbardziej zewnętrzna warstwa lądowej litosfery - gleba - W znacznym stopniu już uległa degradacji i dewastacji na skutek działalności ludzkiej. Dlatego mówiąc obecnie o ochronie litosfery mamy na myśli w pierwszym rzędzie zagadnienia związane z eksploatacją, przekształcaniem i rekultywacją gleb.

Ze wstępu

Spis treści:

I. WSTĘP

II. HISTORIA KOSMOSU. HISTORIA ZIEMI. JEJ BUDOWA I SKŁAD PIERWIASTKOWY

III. MINERAŁY

IV. SKAŁY

1. Ćwiczenie 1. Rozpoznawanie minerałów, skał magmowych i przeobrażonych

V. SKAŁY MACIERZYSTE GLEB POLSKI

1. Ćwiczenie 2. Rozpoznawanie skał osadowych

VI. GOSPODARKA SUROWCAMI MINERALNYMI

VII. CZYNNIKI GLEBOTWÓRCZE I POWSTAWANIE GLEB

1. Ćwiczenie 3. Czynniki, procesy glebotwórcze i budowa gleby

VIII. PODSTAWOWE WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE GLEB

1. Ćwiczenie 4. Oznaczanie grup granulometrycznych gleb metodą organoleptyczną
2. Ćwiczenie 5. Przepuszczalność wodna gleb
3. Ćwiczenie 6. Właściwości wodne gleby - analiza krzywej pF

IX. PODSTAWOWE WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE GLEB

1. Ćwiczenie 7. Oznaczanie ilości i jakości próchnicy
2. Ćwiczenie 8. Oznaczanie całkowitej pojemności sorpcyjnej gleb
3. Ćwiczenie 9. Oznaczanie odczynu gleby

X. ODPORNOŚĆ GLEB NA DEGRADACJĘ

1. Ćwiczenie 10. Oznaczanie buforowości gleby

XI. ROLNICTWO JAKO CZYNNIK DEGRADUJĄCY GLEBY

1. Ćwiczenie 11. Zasolenie gleb - oznaczanie przewodności elektrycznej roztworu glebowego

XII. POZAROLNICZE CZYNNIKI DEGRADACYJNE GLEBY

1. Ćwiczenie 12. Wpływ właściwości fizykochemicznych na poddatność gleb na zanieczyszczenia metalami ciężkimi - oznaczanie sorpcji i desorpsji miedzi

XIII. ODTWARZANIE WŁAŚCIOWOŚCI GLEB ZDEGRADOWANYCH I TWORZENIE GLEB NA TERENACH BEZGLEBOWYCH

1. Mapy degradacji odporności środowiska glebowego w Polsce

PIŚMIENNICTWO